Thăm đền Ông Hoàng Mười: Nơi thờ Mẫu linh thiêng ở Nghệ An
Đền Ông Hoàng Mười Nghệ An là một di tích lịch sử văn hóa thu hút du khách, đặc biệt vào dịp xuân sang Tết đến, mang đậm nét văn hóa Việt Nam.
Đền Quan Hoàng Mười: 400 năm lịch sử Nghệ An
Địa chỉ:Làng Xuân Am, Hưng Thịnh, Hưng Nguyên, Nghệ An
Nằm bên tả ngạn sông Lam, phía nam Nghệ An, huyện Hưng Nguyên không chỉ là vùng đất giàu truyền thống lịch sử với những nhân kiệt như Nguyễn Trường Tộ, Phạm Hồng Thái, Lê Hồng Phong… mà còn là nơi lưu giữ nhiều di tích văn hóa đặc trưng của xứ Nghệ. Nổi bật trong số đó là đền Quan Hoàng Mười, còn được gọi là đền Mỏ Hạc hay đền Xuân Am, được xây dựng vào cuối thời Lê Trung Hưng (thế kỷ 17).
Đền Ông Hoàng Mười, với lịch sử hơn 400 năm, tôn thờ một vị thần được cho là đã xuống trần cứu giúp dân chúng. Người dân địa phương lưu giữ nhiều truyền thuyết về sự đóng góp của ông cho những nhân vật có thật trong lịch sử. Các nhà nghiên cứu văn hóa dân gian khẳng định Ông Hoàng Mười là một nhân vật lịch sử, được thần thánh hóa. Trên thực tế, ông là một nhân vật dân tộc được người dân Nghệ An tôn thờ.
Sông Cồn Mộc uốn lượn bao bọc đền, nước trong xanh, xa xa là những thửa ruộng xanh ngắt. Núi Con Mèo, núi Dũng Quyết sừng sững phía sau. Nằm giữa non nước hữu tình, xa làng mạc, đền mang vẻ yên bình riêng biệt, được các ngọn núi che chở.
Đền Quan Hoàng Mười (Nghệ An), còn gọi là đền Mỏ Hạc.
Lối dẫn vào đền rợp bóng hàng sạp bán lễ vật. (Ảnh: Di Vỹ/vnexpress.net)
Hướng dẫn di chuyển đến đền Quan Hoàng Mười, Nghệ An
Khám phá xứ Nghệ trọn vẹn với chuyến du lịch 2-3 ngày thay vì đi trong ngày đến chiêm bái đền Ông Hoàng Mười. Từ Hà Nội, bạn có thể kết hợp tham quan các địa điểm lân cận như Cửa Lò, đảo chè, chùa Hương Tích… Nếu di chuyển bằng phương tiện cá nhân, bạn có thể lựa chọn cao tốc Pháp Vân – QL1A hoặc đại lộ Thăng Long – đường mòn Hồ Chí Minh, mất khoảng 5 tiếng di chuyển.
Bạn không quen đường hoặc ngại di chuyển xa? Hải Âu Travel mách bạn đi xe khách! Mua vé ở bến xe Nước Ngầm hoặc Mỹ Đình, đi thẳng tới Vinh. Từ đó, chỉ cần đi thêm 10km bằng xe ôm hoặc taxi là đến đền Hoàng Mười.
3. Sự tích Ông Hoàng Mười
Theo truyền thuyết dân gian, ông Hoàng Mười được xem là hiện thân của thần linh giáng trần để giúp đời. Ông là con thứ mười của Đức Vua cha Bát Hải Động Đình, cái tên Hoàng Mười không chỉ là vị trí thứ tự mà còn thể hiện đức hạnh vẹn toàn, tài năng văn võ song toàn, như ý nghĩa tròn đầy của chữ thập – 10. Ông Hoàng Mười không chỉ là một vị tướng dũng mãnh trên chiến trường mà còn là người hào hoa phong nhã, am hiểu văn chương.
Theo sử sách, ông Hoàng Mười được cho là danh tướng Lê Khôi dưới thời Lê Lợi. Tuy nhiên, một số dị bản lại khẳng định ông là tướng Nguyễn Xí dưới thời vua Lê Thái Tổ, trấn giữ biên ải Nghệ Tĩnh. Bên cạnh vai trò lịch sử, Đức Thánh Hoàng Mười còn là nhân vật quan trọng trong tín ngưỡng thờ Mẫu Tâm Phủ, Tứ Phủ ở Việt Nam.
Ông Hoàng Mười, trong mắt người dân địa phương, là một danh nhân thương dân, nổi tiếng với việc dạy dân trồng lúa, nuôi tằm, làm thủy lợi và đường sá, mang đến cuộc sống no ấm cho mọi người. Hình tượng của ông, dù hóa thân thành danh nhân nào, vẫn luôn ẩn chứa màu nhiệm và toát ra bản lĩnh kiêu hùng của người xứ Nghệ.
Đền Quan Hoàng Mười (Nghệ An) – hơn 400 năm lịch sử, lưu giữ truyền thuyết về vị danh tướng tài ba, yêu dân.
Khám phá nét độc đáo của đền Ông Hoàng Mười.
4.1 Kiến trúc mang đậm nét văn hóa dân gian
Đền Ông Hoàng Mười, xây dựng từ năm 1634 dưới thời Hậu Lê, đã trải qua nhiều biến cố thăng trầm, bị phá hủy và được phục dựng lại vào năm 1995. Nơi đây nhanh chóng trở thành trung tâm tín ngưỡng quan trọng của xứ Nghệ. Được xây dựng theo kiến trúc truyền thống với tam quan, tắc môn, đài trung thiên, lầu cô, lầu cậu, đền lưu giữ 21 đạo sắc phong, bản thần tích chữ Hán và hệ thống tượng pháp quý giá, góp phần tôn vinh giá trị lịch sử và văn hóa của vùng đất này.
Đền Ông Hoàng Mười có kiến trúc độc đáo theo phong cách đền chùa thời Nguyễn với 3 tòa điện: Thượng điện, Trung điện và Hạ điện. Khuôn viên rộng 1ha tạo không gian thoáng đãng cho du khách khám phá. Nét đặc trưng của kiến trúc đền là sử dụng gỗ trạm trổ tinh xảo, chạm khắc những họa tiết truyền thống như long, lân, quy, phụng, thể hiện nét đẹp văn hóa Việt Nam.
Đền thờ Ông Hoàng Mười còn thờ các vị phúc thần như Lê Khôi, Quận công Trịnh Trung, Song Đồng Ngọc Nữ và hệ thống đạo Mẫu tứ phủ, với Thánh Mẫu Liễu Hạnh là vị đứng đầu.
Đền gỗ chạm trổ tinh xảo. (Ảnh: Di Vỹ/vnexpress.net)
Ban thờ uy nghi, bề thế (Ảnh: Di Vỹ/vnexpress.net)
Đền đã được phục dựng theo quy mô truyền thống, sau nhiều năm bị hư hỏng. (Ảnh: Di Vỹ/vnexpress.net)
4.2 Lễ hội đền Ông Hoàng Mười Nghệ An
Lễ hội Ông Hoàng Mười, được tổ chức vào khoảng tháng 9-10 âm lịch, là điểm hẹn thu hút hàng trăm nghìn du khách mỗi năm. Nơi đây không chỉ là điểm du lịch hấp dẫn mà còn là cơ hội để khám phá tín ngưỡng thờ Mẫu độc đáo của người Việt – di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO công nhận. Lễ hội sôi động với phần lễ trang nghiêm, rước bài vị và đạo sắc từ làng Xuân Am về đền, lễ khai quang, cùng phần hội náo nhiệt, với những hoạt động truyền thống như kéo co, chọi gà, mang đến những trải nghiệm độc đáo cho du khách.
Tối mùng 9, dòng sông Cồn Mộc lung linh rực rỡ bởi ánh đèn hoa đăng được thả trước cửa đền Ông Hoàng Mười vào khoảng 22h. Hàng trăm người đổ về đây, mỗi ánh đèn là một lời cầu nguyện cho những điều tốt đẹp và bình an cho gia đình, người thân yêu.
Khám phá tín ngưỡng thờ Mẫu độc đáo tại đền Ông Hoàng Mười Nghệ An.
Ánh đèn hoa đăng lung linh trên sông, mang theo lời cầu nguyện bình an cho du khách viếng đền. (Ảnh: Xuân Thủy – Nguyễn Đạo)
Câu hỏi thường gặp khi viếng đền Ông Hoàng Mười.
5.1 Còn có đền Ông Hoàng Mười nào nữa không?
Ngoài đền Ông Hoàng Mười ở Nghệ An, nước ta còn có một đền thờ ông tại Hà Tĩnh, thường được gọi là đền Củi. Tương truyền, thuyền của ông Quan Mười bị chìm trên sông Lam, chia cắt hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh. Do đó, hai bên đều lập đền thờ ông, nhưng đền Hà Tĩnh chỉ thờ vọng, còn đền Nghệ An là nơi thờ chính.
Lăng mộ Ông Hoàng Mười Nghệ An bên sông Cồn Mộc.
5.2 Cầu gì ở đền Ông Hoàng Mười
Cầu công danh, sự nghiệp: Truyền thuyết tôn vinh Ông Hoàng Mười, bậc tài năng văn võ song toàn, đầy chiến công hiển hách. Dâng hương, cầu nguyện tại đền là lời khấn nguyện cho sự nghiệp, kinh doanh và thi cử thành công.
Cầu tài lộc:Truyền thuyết kể rằng, Ông Hoàng Mười khi về trời đã để lại nhiều của cải cho người khó khăn. Nơi thờ cúng ông, người ta tin rằng ông thường hiển linh, mang lại tài lộc cho dân chúng.
Cầu sức khỏe: Ông Hoàng Mười, người được nhớ đến vì lòng nhân ái, luôn chăm lo đời sống dân chúng. Vì vậy, người dân thường đến đây cầu mong sức khỏe, gia đình bình an, gia đạo thuận hòa.
Du khách dâng lễ hoa quả, hoa. (Ảnh: Di Vỹ/vnexpress.net)
Đền đông người cầu an. (Ảnh: Di Vỹ/vnexpress.net)
Để chuyến hành hương đến đền Ông Hoàng Mười thêm phần trang trọng và thành kính, bạn nên chuẩn bị lễ vật và học thuộc bài khấn. Những thông tin chi tiết từ Hải Âu Travel hy vọng đã giúp bạn hoạch định chuyến đi suôn sẻ và ý nghĩa.
Nguồn: Tổng hợp.
