Chùa Cao Dân: Di tích lịch sử cách mạng hùng hồn ở Cà Mau, minh chứng cho tinh thần bất khuất của người dân địa phương.
Chùa Cao Dân, một địa điểm lịch sử và văn hóa độc đáo tại Cà Mau, là nơi lưu giữ truyền thống cách mạng và nét văn hóa Khmer Nam Bộ, xứng đáng là điểm đến hấp dẫn cho du khách.
1. Giới thiệu đôi nét về chùa Cao Dân
Chùa Cao Dân (hay chùa Serey Meanchey) là ngôi cổ tự của Phật giáo Nam tông Khmer, tọa lạc tại ấp 7, xã Tân Lộc, huyện Thới Bình, tỉnh Cà Mau. Được xây dựng từ năm 1922, chùa từng được di dời đến địa điểm hiện tại vào năm 1958. Nơi đây gắn bó mật thiết với lịch sử cách mạng của tỉnh Cà Mau, là nơi nuôi giấu cán bộ, chiến sĩ hoạt động trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. Chùa Cao Dân chính là biểu tượng sáng ngời cho khối đại đoàn kết dân tộc, là cơ sở bí mật của phong trào cách mạng địa phương. Suốt quãng thời gian giành độc lập, nhiều Phật tử và chư tăng của chùa, trong đó tiêu biểu là Cố Hòa thượng Hữu Nhem (nguyên trụ trì), đã dũng cảm tham gia kháng chiến.
Chùa Cao Dân không chỉ là một công trình kiến trúc độc đáo mà còn là trung tâm văn hóa cộng đồng và tín ngưỡng tôn giáo của đồng bào Khmer. Nơi đây lưu giữ những giá trị văn hóa truyền thống, mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc đối với người Khmer và cả dân tộc Việt Nam. Trải qua nhiều thăng trầm, chùa vẫn giữ nguyên vẻ đẹp cổ kính, thu hút du khách thập phương đến hành hương, chiêm bái và tìm về cội nguồn.
Chùa Cao Dân là nơi ẩn náu, nuôi dưỡng cán bộ cách mạng trong hai cuộc kháng chiến.
Hướng dẫn đến chùa Cao Dân
Chùa Cao Dân nằm cách trung tâm Cà Mau khoảng 16km về phía Bắc. Nếu xuất phát từ TP. Hồ Chí Minh, bạn có thể dễ dàng di chuyển bằng xe máy, ô tô cá nhân hoặc xe khách. Phượt Cà Mau bằng xe máy là lựa chọn lý tưởng cho những bạn muốn chủ động về thời gian và tự do dừng chân ngắm cảnh. Tuy nhiên, nếu chưa vững tay lái, bạn nên chọn xe khách để đảm bảo an toàn và thuận tiện nhất.
Chuyến hành trình đến chùa Cao Dân ở Cà Mau mang đến một trải nghiệm độc đáo, bởi bạn sẽ di chuyển bằng đường thủy. Từ bến tàu A, bạn sẽ xuôi dòng kênh Xáng Cà Mau khoảng 3km rồi rẽ trái vào Vàm Ô Rô. Sau khi đến Uỷ ban nhân dân xã Tân Lộc, bạn rẽ phải theo hướng sông Bạch Ngưu và đi thêm 3km nữa là đến chùa. Trên hành trình này, bạn sẽ được tận hưởng cảm giác lênh đênh trên sông nước, một trải nghiệm mới mẻ và độc đáo. Người lái thuyền am hiểu đường đi, cho phép bạn thoải mái thư giãn, hít thở không khí trong lành và ngắm nhìn khung cảnh thiên nhiên thơ mộng.
3. Chùa Cao Dân có gì đặc sắc?
Cơ sở bí mật của phong trào cách mạng Cà Mau
Chùa Cao Dân, tọa lạc trên khu đất rộng 4 hecta tại ngã ba rạch Đường Cày, được xây dựng vào năm 1922. Ban đầu, người dân địa phương gọi nơi đây là chùa Châu Trắng (Bạch Ngưu). Sau nhiều lần bị quân địch phá hủy, chùa được trùng tu và xây mới vào năm 1998. Mặc dù không hoành tráng như chùa Monivongsa Bopharam, chùa Cao Dân vẫn mang nét kiến trúc độc đáo của Phật giáo Nam tông Khmer. Chánh điện là nơi đặt bàn thờ lớn cùng tượng Đức Phật Thích Ca Mâu Ni, vị Phật duy nhất trong tín ngưỡng của người Khmer. Đối diện Chánh điện là tháp Cố Hòa thượng Hữu Nhem, được xây dựng vào năm 2003 với chiều cao 17m và diện tích khoảng 12m2.
Chùa Cao Dân, trong hai cuộc kháng chiến giành độc lập, là một cơ sở cách mạng bí mật của quân dân Cà Mau và Cố Hòa thượng Hữu Nhem, nguyên trụ trì, đã hy sinh anh dũng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Ông từng là Phó Chủ tịch Mặt trận dân tộc giải phóng khu vực Tây Nam Bộ, vận động các nhà sư, Ban Quản trị các chùa khác, và đồng bào Kinh, Hoa, Khmer tham gia kháng chiến. Chùa Cao Dân trở thành biểu tượng cho tinh thần yêu nước, quật cường của chư tăng, Phật tử. Nơi đây, từng hứng chịu bom đạn của quân địch, để lại những hố bom chưa được san lấp, là minh chứng cho sự tàn phá nhưng không thể khuất phục tinh thần cách mạng của người dân.
Chùa Cao Dân mang kiến trúc Phật giáo Nam tông Khmer.
Chùa mới xây nhưng vẫn còn nhiều hố bom.
3.2. Biểu tượng Đại đoàn kết dân tộc
Chùa Cao Dân không chỉ là nơi tâm linh của đồng bào Khmer trong vùng, mà còn là chỗ dựa tinh thần vững chắc. Với vai trò quan trọng đó, các vị chức sắc tại chùa đã đóng góp to lớn, đặc biệt là trong việc gìn giữ và phát huy truyền thống yêu nước. Nhận thức rõ tầm quan trọng của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, các chư tăng, Phật tử chùa Cao Dân luôn tích cực vận động bà con tiếp tục giữ vững và phát huy truyền thống yêu nước. Các vị trụ trì, Ban quản trị và Ban hoằng pháp cùng các vị cao niên của chùa luôn nhắc nhở, cảnh giác Phật tử trước những âm mưu chống phá phong trào đại đoàn kết toàn dân tộc.
Địa chỉ đỏ: Nơi giáo dục văn hóa và truyền thống cách mạng
Chùa Cao Dân, sau khi đất nước được giải phóng, trở thành trung tâm văn hóa cộng đồng và tín ngưỡng tâm linh của người Khmer Cà Mau. Không chỉ vậy, ngôi chùa còn là nơi hội họp của các ban ngành địa phương và trường học, từ cấp tiểu học đến trung học cơ sở. Nơi đây đã góp phần đào tạo nên nhiều cán bộ trí thức hiện đang giữ vai trò quan trọng trong các cấp Đảng bộ, Nhà nước ở Cà Mau.
Trường Phổ thông Dân tộc Hữu Nhem, tọa lạc trên mảnh đất hiến tặng rộng hơn 200m2 của chùa Cao Dân từ năm 1995, đã trở thành điểm sáng trong việc nâng cao dân trí cho đồng bào Khmer tại huyện Thới Bình. Mỗi năm, nhà trường tự hào đào tạo từ 50 đến 70 học sinh Khmer tốt nghiệp cấp trung học cơ sở, sẵn sàng tiếp tục hành trình học vấn tại trường Dân tộc Nội trú tỉnh Cà Mau. Những thành tích xuất sắc trong giảng dạy và phổ cập giáo dục là minh chứng cho sự nỗ lực phi thường của tập thể nhà trường, cùng với sự hỗ trợ vô cùng quý báu từ các nhà sư, Ban Quản trị và Ban Hoằng pháp chùa Cao Dân.
Chùa Cao Dân – trung tâm văn hóa Khmer, Cà Mau. (Ảnh: Chốn Thiêng)
3.4 Các lễ hội tại chùa Cao Dân
Tết Chol Chnăm Thmây (lễ năm mới hoặc lễ chịu tuổi) là lễ hội chào mừng năm mới theo lịch cổ truyền của người Khmer. Kéo dài 3 ngày, riêng năm nhuận sẽ diễn ra trong 4 ngày.
Lễ Sene Dolta là lễ hội truyền thống cúng ông bà, diễn ra trong 3 ngày từ 29/08 – 01/09 âm lịch hàng năm.
Lễ Ok Om Bok, còn gọi là lễ cúng trăng hoặc đút cốm dẹp, là dịp để người dân Khmer thể hiện lòng biết ơn đối với các vị thần đã ban tặng mùa màng bội thu. Trong lễ hội, người dân sẽ dùng cốm dẹp, được làm từ lúa nếp, cùng các loại hoa màu khác để dâng cúng, cầu mong cho năm mới mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.
Chùa Cao Dân náo nhiệt trong lễ hội. (Ảnh: Chốn Thiêng)
Chùa Cao Dân không chỉ là nơi sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng truyền thống mà còn là địa điểm lưu giữ dấu ấn lịch sử của phong trào cách mạng. Đây là một trong số ít những ngôi chùa kết hợp cả hai vai trò đặc biệt này. Nếu có dịp đặt chân đến Cà Mau, bạn nhất định phải ghé thăm chùa Cao Dân để hiểu thêm về văn hóa, lịch sử và con người nơi đây.
Nguồn: Tổng hợp
