Làng bột Sa Đéc, miền Tây Nam Bộ, nổi tiếng với những loại bột trứ danh, tạo nên nhiều món ngon hấp dẫn cho Đồng bằng sông Cửu Long.
Làng bột Sa Đéc bên dòng Sa Giang thuộc tỉnh Đồng Tháp là minh chứng cho nét văn hóa giản dị, độc đáo của miền Tây Nam Bộ. Nơi đây lưu giữ những làng nghề truyền thống bình dị, yên bình, mang đậm dấu ấn sông nước. Điều gì khiến Làng bột Sa Đéc trở nên nổi tiếng và hấp dẫn? Hãy cùng Cẩm nang du lịch Hải Âu Travel khám phá!
Làng bột Sa Đéc: Văn hóa ẩm thực bên bờ Sa Giang
1.1 Giới thiệu sơ nét về Làng bột Sa Đéc
Nằm giữa lòng thành phố Sa Đéc, được hai dòng sông bồi đắp phù sa, Làng bột Sa Đéc như một viên ngọc ẩn mình, tỏa sáng bởi vẻ đẹp trù phú và nét văn hóa truyền thống độc đáo. Với lịch sử hơn 100 năm, nơi đây không chỉ là điểm đến du lịch hấp dẫn mà còn là biểu tượng cho sự cần cù, sáng tạo và tinh hoa ẩm thực của người dân Sa Đéc.
Xóm bột đầu tiên hình thành trên một mảnh đất thuộc xã Tân Phú Đông, Đồng Tháp. Từ đó, làng bột phát triển rộng khắp, bao gồm các xã Tân Quy Đông, Tân Khánh Đông, Tân Quy Tây và phường 2 của thành phố Sa Đéc.
Làng bột Sa Đéc là một làng nghề truyền thống với quy mô sản xuất lớn. Gần 350 hộ tham gia sản xuất, quy tụ hơn 2.000 lao động và nghệ nhân lành nghề, tạo ra những loại bột chất lượng cao.
Nằm chủ yếu ở phường 2, xã Tân Quy Tây và Tân Phú Đông, làng bột Sa Đéc là cái nôi của nghề làm bột truyền thống. Với kinh nghiệm dày dặn, được truyền từ đời này sang đời khác, làng bột mỗi năm cung cấp cho thị trường khoảng 30.000 tấn bột gạo chất lượng cao.
Làng bột Sa Đéc: Nét đẹp nghề truyền thống, quy mô lớn.
Sa Đéc: Nơi sản xuất bột gạo trứ danh.
1.2 Lịch sử hình thành Làng bột Sa Đéc
Làng bột Sa Đéc, ẩn chứa chiều dài lịch sử, được truyền tai là đã có tuổi đời trên trăm năm. Từ thời xa xưa, khi nguồn lúa gạo dồi dào của vùng đất Sa Đéc sẵn có, người dân đã sáng tạo ra nghề làm bột, mang đến nguồn nguyên liệu phong phú cho những chiếc bánh thơm ngon, góp phần tạo nên nét ẩm thực đặc sắc của vùng đất này.
Trước đây, bột Sa Đéc được sản xuất thủ công bằng cối đá, tốn nhiều thời gian và chất lượng chưa đồng đều. Nhờ ứng dụng công nghệ cơ giới hóa, bột Sa Đéc được sản xuất với năng suất cao hơn, chất lượng tốt hơn, giá thành hợp lý hơn, tạo nên thương hiệu được người tiêu dùng tin tưởng.
Làng bột Sa Đéc có lịch sử hơn trăm năm, nguồn gốc của nó vẫn còn là bí ẩn.
2. Bột Sa Đéc có gì đặc biệt?
Dòng sông Tiền trĩu nặng phù sa đổ về Sa Đéc, tạo nên Sa Giang hiền hòa. Nước sông ngọt lành, không chua phèn hay mặn lợ, là nguồn nước quý giá nuôi dưỡng hạt gạo thơm ngon của đồng bằng sông Cửu Long. Từ đó, người Sa Đéc đã tạo nên bột gạo trắng mịn, dẻo thơm, là nguyên liệu chính cho những chiếc bánh và sợi hủ tiếu trứ danh.
Bột Sa Đéc – hương vị sông Sa Giang.
Hành trình biến hóa hạt gạo thành bột nức tiếng miền Tây.
Hành trình tạo ra bột Sa Đéc chính hiệu thơm lừng là cả một nghệ thuật đòi hỏi sự tỉ mỉ và kinh nghiệm được chắt lọc qua nhiều đời. Cùng Cẩm nang du lịch Hải Âu Travel khám phá bí mật ẩn sau những mảnh bột thơm ngon ấy!
Bước đầu tiên để làm bột là vo gạo thật sạch, loại bỏ hoàn toàn tạp chất và bụi bẩn. Sau đó, gạo được nghiền nhuyễn bằng máy, tạo ra bột gạo lỏng màu trắng sữa, mịn màng, đẹp mắt.
Sau khi được làm lỏng, bột gạo được đưa vào cối ly tâm để tách nước và làm khô, tạo thành những mảng bột trắng ngần. Tiếp theo, bột được nghiền mịn trong cối, rồi lọc qua thùng trắng để thu được bột gạo tinh khiết.
Bí mật tạo nên sự khác biệt của bột Sa Đéc nằm ở công đoạn cuối cùng: nước sông Sa Giang được bơm lên, lắng phèn, hòa cùng bột và đánh tơi trong thùng lọc. Sau đó, người làm bột thêm vào bể một xô nước nhờn. Nước nhờn này được xay và lược ra từ lá cây hoa dâm bụt hoặc sử dụng chất trợ lắng carrageenan chiết xuất từ tảo biển. Hai loại phụ gia này đều an toàn trong sản xuất thực phẩm, giúp tăng tỷ lệ thu hồi bột, tạo độ trắng mịn và loại bỏ kim loại nặng.
Sau vài giờ ngâm, hỗn hợp bột dần biến đổi. Tạp chất và phụ phẩm lắng xuống đáy, bột thuần khiết nổi lên trên. Cách xử lý ở giai đoạn này quyết định chất lượng bột thành phẩm, tạo nên sự khác biệt giữa các lò.
Bột tươi được thu hoạch sẽ cung cấp cho các lò hủ tiếu, là nguyên liệu chính tạo nên những món ăn ngon, trong đó có món hủ tiếu Sa Đéc nổi tiếng khắp cả nước.
Làng bột Sa Đéc còn sản xuất bột khô, đóng gói và cung cấp cho các nhà máy, xí nghiệp làm bánh, nui, sợi. Quy trình làm bột khô đòi hỏi sự kỳ công và tốn thời gian hơn vì phải phơi bột. Việc phơi bột phụ thuộc nhiều vào thời tiết, đòi hỏi người nhân công có kinh nghiệm và phải trải qua nhiều vất vả.
Phơi bột ở Làng bột Sa Đéc được ví như chăm con mọn bởi công đoạn này đòi hỏi sự tỉ mỉ, cẩn thận của người thợ, dù là những người dày dặn kinh nghiệm.
Sau khi hoàn thiện trong bồn chứa, bột tươi được để qua đêm, rồi được bẻ thành từng miếng nhỏ, phơi dưới nắng gắt cho thật khô. Thời tiết nắng nóng là điều kiện lý tưởng để phơi bột, đảm bảo bột khô nhanh chóng. Nếu trời mưa, quá trình phơi sẽ kéo dài và cần phải canh chừng, tránh để bột bị ướt, mốc hỏng. Bột sau khi phơi khô được xay mịn, trở thành nguyên liệu chính cho nhiều món ăn thơm ngon, hấp dẫn của miền Tây.
Bột Sa Đéc: Hành trình tỉ mỉ, kết quả tuyệt vời.
Phơi bột, công việc tỉ mỉ như chăm con.
Làng bột nuôi heo kiếm sống.
Dù tưởng chừng chỉ gắn liền với bột, ít ai ngờ người dân Làng bột Sa Đéc lại kiếm thêm thu nhập từ nuôi heo. Việc bán bột không phải nguồn thu nhập chính, lợi nhuận từ nó không lớn.
Phế phẩm lắng bột, tưởng chừng vô dụng, lại là nguồn dưỡng chất quý giá nuôi heo ở Làng bột Sa Đéc. Nhờ đó, heo ở đây chắc thịt, khỏe mạnh, được thương lái săn đón, mang lại nguồn thu nhập ổn định cho người dân.
Người dân Sa Đéc thêm nguồn thu từ nuôi heo.
Làng bột Sa Đéc, một điểm đến đầy hấp dẫn tại miền Tây sông nước, hứa hẹn mang đến cho bạn những trải nghiệm trọn vẹn về ẩm thực, đời sống và văn hóa. Nơi đây lưu giữ những giá trị truyền thống đáng nhớ, là bức tranh sinh động về cuộc sống làng quê với những nét đẹp mộc mạc, chân chất. Hãy ghé thăm làng bột và khu ẩm thực để tận hưởng không gian văn hóa đậm đà hồn quê, thưởng thức những món ngon đặc trưng và tìm hiểu nét đẹp văn hóa độc đáo của Sa Đéc.
Nguồn: ZNEWS | Ảnh: ZNEWS
