Lễ hội đền Kim Mã: Tết Hà Nội thêm rộn ràng
Lễ hội đền Kim Mã, thờ phụng ngài Bố Cái Đại Vương (Phùng Hưng), Linh Lang Đại Vương (con trai vua Lý Thánh Tông) và cung phi Cảo Nương, cùng Quan thái giám Hoàng Phúc Trung, đều là những nhân vật có vai trò quan trọng trong lịch sử địa phương.
Tổng quan về Lễ hội đền Kim Mã
Địa điểm tổ chức Lễ hội đền Kim Mã:Ngõ 221 Kim Mã, Kim Mã, Ba Đình, Hà Nội.
Thời gian:Diễn ra vào 10 tháng Giêng âm lịch hàng năm.
Đền Kim Mã được công nhận là Di tích kiến trúc nghệ thuật Quốc gia vào ngày 27/12/1990 bởi Bộ Văn hóa Thông tin và Du lịch.
Đến Hà Nội dịp Tết, đừng bỏ lỡ Lễ hội đền Kim Mã. Chuyến du lịch của bạn sẽ thêm phần thú vị và đáng nhớ với không khí rộn ràng, náo nhiệt của lễ hội truyền thống này. Hãy thêm địa điểm độc đáo này vào lịch trình khám phá Hà Nội của bạn!
Cổng chào vào Lễ hội đền Kim Mã
Đền Kim Mã, tọa lạc hướng Nam thành phố, lưng tựa phố Kim Mã, mang dáng vẻ uy nghi. Sau trùng tu đầu thế kỷ 21, cổng đền mở ra như một cửa ngách nhỏ hướng Tây, ẩn chứa nét cổ kính. Trên hai trụ cổng, những câu đố bằng chữ Hán được khắc nổi, phía trên là hai câu đối bằng chữ Quốc ngữ, tạo nên nét độc đáo riêng cho kiến trúc cổ kính này.
Ngôi đình mang tên làng cổ Kim Mã, một trong Thập Tam Trại (13 trại) được lập từ thế kỷ 11 ở phía Tây kinh thành Thăng Long. Thời nhà Lý – Trần, làng Kim Mã được tận dụng làm nơi nuôi ngựa của Hoàng cung, nên còn gọi là Tầu Mã hay Mã Trại. Theo một số sử sách thời xưa, đền Kim Mã được khởi công xây dựng từ thời xa xưa, được ghi chép lại trong các văn bia trùng tu soạn vào niên hiệu Tự Đức 28 (năm 1875) và Khải Định (1925).
Đền Kim Mã, nơi diễn ra Lễ hội truyền thống, lưu giữ nhiều di vật quý giá, trong đó có sắc phong Phùng Hưng của vua Quang Trung, sập thờ chân quỳ dạ cá chạm trổ tinh xảo và 4 bia đá ghi dấu ấn lịch sử trùng tu. Đặc biệt, bia văn Trùng tu nội đình bi kí do nhà nho Lê Đình Diên soạn năm 1875, ghi chép về sự tích Phùng Hưng và làng Kim Mã, mang giá trị tư liệu lịch sử quan trọng. Nội dung bài văn đã được dịch và in trong sách Lịch sử văn bia Hà Nội.
Lễ hội đền Kim Mã – Ảnh: Lao động thủ đô.
Hướng dẫn di chuyển đến Lễ hội đền Kim Mã
Lễ hội đền Kim Mã diễn ra tại đền Kim Mã, cách trung tâm thành phố chỉ khoảng 4km, bạn có thể dễ dàng di chuyển đến đây bằng bất kỳ phương tiện nào trong vòng 10 phút. Tham khảo bản đồ dưới đây để lựa chọn lộ trình phù hợp nhất cho bạn!
3. Khám phá Lễ hội đền Kim Mã
Đền Kim Mã thờ phụng những vị thần nào?
Phùng Hưng, người được tôn vinh là Bố Cái Đại Vương, xuất thân từ một gia đình Hào trưởng ở Ba Vì, Sơn Tây. Thời nhà Đường, dưới ách cai trị tàn bạo của Cao Chính Bình, lòng dân oán hận lên cao. Phùng Hưng, với sức mạnh phi thường và lòng dũng cảm, đã cùng hai người em là Phùng Hải và Phùng Dĩnh, phất cờ khởi nghĩa. Lực lượng của ông nhanh chóng lớn mạnh, quy tụ hàng vạn người. Cuộc chiến tranh giành độc lập kéo dài hơn 20 năm, đỉnh điểm là năm 795 TCN, quân đội Phùng Hưng đánh tan quân xâm lược, giành lại quyền tự chủ. Ông trị vì đất nước 7 năm, rồi mất ngày 13 tháng 8 năm Nhâm Ngọ (802). Con trai là Phùng An kế vị, tôn ông là Bố Cái Đại Vương và xây lăng mộ ở phía Tây phủ thành Tống Bình, ghi nhớ công lao to lớn của vị anh hùng dân tộc.
Cảnh quan sân trước đền Kim Mã.
Linh Lang Đại Vương, theo truyền thuyết, là con trai thứ tư của vua Lý Thánh Tông và bà cung phi Cảo Nương. Truyền thuyết kể rằng, trong một lần tắm ở Hồ Tây, Cảo Nương bị rồng quấn lấy, sau đó mang thai và sinh ra Linh Lang. Lớn lên, khi giặc Tống xâm lược, Linh Lang xin vua cha cấp một cỗ voi và một cây cờ hồng để dẹp loạn. Ông lệnh cho voi quỳ xuống, rồi xông ra trận với chiếc cờ hồng trong tay. Cờ lệnh của ông chỉ đâu giặc tan đó. Vua cha muốn truyền ngôi cho Linh Lang, nhưng ông từ chối. Không lâu sau, ông lâm bệnh nặng và qua đời. Khi mất, Linh Lang hóa thành giao long, bò xuống Hồ Tây rồi biến mất. Vua cha lập đền thờ tại nơi Linh Lang hóa thân và phong danh hiệu Linh Lang Đại Vương.
Hoàng Phúc Trung, tức Quý Công, người làng Gia Lâm, từ khi 16 tuổi đã vào cung làm thái giám. Trong một lần tai nạn thuyền đắm trên sông Đuống, con gái vua Lý Thái Tông mất tích, nhiều thợ lặn được điều động nhưng vô hiệu. Hoàng Phúc Trung đã dũng cảm xin tìm kiếm và cuối cùng đã vớt được thi thể công chúa. Vua Lý Thái Tông phong ông làm Thái giám nội thị tự khanh và ban thưởng hậu hĩnh, nhưng ông từ chối, chỉ xin cho dân làng Lệ Mật được khai hoang vùng đất phía Tây kinh thành, tạo nên 13 làng (Thập Tam Trại), trong đó có làng Kim Mã ngày nay. Ngày 10-10 năm Kỷ Hợi (1119), dưới thời vua Lý Nhân Tông, ông lâm bệnh nặng và qua đời tại kinh đô. Để tưởng nhớ công lao to lớn của ông, nhà vua cho lập đền thờ ở nhiều nơi và phong ông là Thành hoàng Thái giám Linh Chương Đại Vương, thượng đẳng phúc thần.
Lễ hội thu hút đông đảo người dân và chính quyền. (Ảnh: Lao động thủ đô)
3.2 Ngày diễn ra Lễ hội đền Kim Mã
Ngày 10/1 âm lịch hàng năm, Hà Nội tổ chức Lễ hội đền Kim Mã, một dịp tôn vinh truyền thống uống nước nhớ nguồn của dân tộc. Phần Lễ diễn ra vào buổi sáng với nghi thức dâng hương và tế lễ Thành hoàng làng: Đức Thánh Phùng Hưng, Linh Lang Đại Vương và Thái tể Hoàng Phúc Trung.
Hằng năm, Lễ hội đền Kim Mã được tổ chức trọng thể với nghi thức cúng bái trang nghiêm. Đội tế lễ gồm 12 người đàn ông có uy tín trong làng, trong đó, tế chủ được lựa chọn kỹ càng, phải là người làng, có địa vị xã hội, gia đình hạnh phúc, con cái hiếu thảo. 20 phụ nữ trung niên tài sắc đảm nhiệm trọng trách dâng hương. Vào ngày hội, đội tế lễ rước long ngai, bài vị của Phùng Hưng từ đền Kim Mã ra lăng Ngài cách đó khoảng 300m để làm lễ tưởng niệm, sau đó rước về lại đền làng.
Đoàn cúng tế của Lễ hội đền Kim Mã
Lễ hội đền Kim Mã – Ảnh: Lao động thủ đô
Lễ hội đền Kim Mã, một truyền thống lâu đời của người dân địa phương, thu hút hàng trăm lượt khách mỗi năm. Nơi đây, du khách đến cầu nguyện cho một năm bình an, may mắn và sức khỏe. Dù không ồn ào hay phô trương, Lễ hội đền Kim Mã vẫn giữ trọn nét đẹp văn hóa truyền thống. Chúc bạn có một chuyến đi vui vẻ và đừng quên chia sẻ khoảnh khắc đó với Hải Âu Travel!
Nguồn: Tổng Hợp
