
Lễ hội đình Phú Gia: Nét đẹp văn hóa truyền thống độc đáo của Hà Nội
Lễ hội đình Phú Gia tưởng nhớ Thành hoàng làng Trần Khai Nguyên, vị tướng tài ba thời vua Hùng Vương, đồng thời thể hiện lòng biết ơn các bậc tiền nhân đã có công khai làng, lập ấp, mang lại cuộc sống ấm no cho nhân dân.
Lễ hội đình Phú Gia: Giới thiệu tổng quan
Lễ hội đình Phú Gia, diễn ra từ mùng 8 đến mùng 11 tháng Giêng hàng năm, là dịp để người dân làng Phú Gia, quận Tây Hồ, Hà Nội tưởng nhớ Thần Trần Khai Nguyên – vị tướng thời Hùng Vương thứ 6 có công đánh giặc giữ nước. Trong không khí rộn ràng của Tết Nguyên đán, người dân làng Phú Gia nô nức chuẩn bị cho ngày khai hội, thể hiện lòng biết ơn đối với vị thần linh và những vị tiền nhân đã có công dựng nước, giữ nước.
Lễ hội đình Phú Gia không chỉ là dịp để người dân tri ân, báo ân những vị tiền bối, mà còn là nơi phát huy giá trị truyền thống tốt đẹp của ông cha. Đây cũng là dịp để cộng đồng gắn kết, tăng cường đoàn kết, tình làng nghĩa xóm, và là nơi giao lưu văn hóa, tín ngưỡng. Thế hệ trẻ được học hỏi, noi theo truyền thống, duy trì lòng yêu nước và tinh thần uống nước nhớ nguồn. Lễ hội đình Phú Gia là một trong những lễ hội được người dân Hà Nội đặc biệt quan tâm và tham dự đông đảo.

Lễ hội đình Phú Gia (Hà Nội)
Hướng dẫn đến Lễ hội đình Phú Gia
Lễ hội đình Phú Gia diễn ra tại đình Phú Gia (hay đình Khai Nguyên, quán Già La), tọa lạc tại phường Phú Thượng, quận Tây Hồ, Hà Nội. Nằm cách trung tâm thành phố khoảng 10km, bạn có thể di chuyển đến đây bằng xe máy hoặc ô tô trong vòng 30 phút. Tham khảo bản đồ để lựa chọn lộ trình phù hợp và tiết kiệm thời gian nhất.
Di chuyển đến Lễ hội đình Phú Gia như thế nào?
Bạn có thể đến đình Phú Gia bằng xe máy hoặc ô tô cá nhân, theo hướng dẫn trên bản đồ Google. Nếu chưa có phương tiện, bạn có thể thuê xe máy tại quầy tiếp tân của nơi lưu trú hoặc liên hệ thuê xe ô tô nếu cần. Ngoài ra, bạn có thể tham khảo các địa chỉ cho thuê xe uy tín ở Hà Nội.
Khám phá nét độc đáo Lễ hội đình Phú Gia
4.1 Lịch sử ngôi đền Phú Gia
Làng Phú Gia từ lâu đã tôn thờ thần Khai Nguyên, một vị tướng thời Hùng Vương thứ 6 có công đánh giặc Ân giữ nước. Ngài được người dân tôn vinh là Thành hoàng làng, vị thần chính được thờ trong đình làng. Tương truyền, thần Khai Nguyên còn có công trị nạn hồng thủy, mang lại bình yên và ấm no cho dân làng. Nhờ công lao to lớn, ngài được nhà vua ban 12 đạo sắc phong, phong làm Thành hoàng làng với 12 chữ “Cứu nước, cứu dân, âm phù, dương trợ, dân tình yên ổn”.
Truyền thuyết kể rằng, vị tướng đời thứ 6 của Vua Hùng, tên là Nhự, còn được gọi là thần Già La và thần Khai Nguyên, trong một trận đánh giặc Ân bị thương nặng. Dù cổ bị chém nát, ngã đầu về một bên, ông vẫn dũng mãnh cưỡi ngựa về làng. Đến ngã ba Nhật Tân, nơi có cây đa táo cổ thụ và quán hàng nước, ông hỏi bà cụ bán hàng: “Cổ tôi thế này, liệu còn sống được không?”. Bà cụ xem xét rồi khẳng định: “Ngài có là người nhà trời mới sống được!”.

Ngôi đình cổ kính, lịch sử.
Nghe lời bà cụ hàng nước, vị tướng phi ngựa về làng Phú Gia, nhưng không may qua đời trên đường. Dân làng lập đền thờ để ghi nhớ công lao đánh đuổi giặc Ân của Ngài. Câu chuyện về vị tướng anh hùng, cùng với ngôi đền cổ kính, trở thành minh chứng lịch sử, được truyền tai qua bao thế hệ, níu chân du khách mỗi khi ghé thăm làng Phú Gia.
Đình Phú Gia, được công nhận là Di tích Lịch sử Văn hóa cấp Quốc gia năm 2001, đã được phục dựng lại gần như nguyên bản vào năm 2009. Năm 2010, đình Phú Gia vinh dự được gắn biển công trình nhân dịp kỷ niệm Đại lễ 1.000 năm Thăng Long Hà Nội. Ban Quản lý đình Phú Gia không ngừng nghiên cứu, bổ sung thông tin lịch sử, góp phần lan tỏa giá trị văn hóa của ngôi đình, đồng thời tạo điều kiện cho người dân hiểu thêm về lịch sử và ý nghĩa của Lễ hội đình Phú Gia.

Cổng đình chạm khắc tinh xảo.
nghi thức Lễ hội đền Phú Gia
Hằng năm, vào ngày 8 tháng Giêng âm lịch, người dân làng Phú Gia tổ chức lễ hội truyền thống để tưởng nhớ công ơn của Ngài, thể hiện truyền thống uống nước nhớ nguồn của người Việt. Lễ hội bao gồm các nghi thức: tế thần, dâng hương rước kiệu, thổi xôi, ca hát, đấu võ, chọi gà… Buổi sáng, các cụ ông trong đội tế lễ làm lễ Bao Sái (lau tượng) để mở cửa lễ hội.
Lễ rước nước tại đình Phú Gia sẽ diễn ra vào 7:00 ngày 9/1 (âm lịch) với nghi thức dâng lễ trang trọng. Các cụ ông, cụ bà trong trang phục truyền thống cùng người dân địa phương và du khách thập phương sẽ tham dự nghi lễ này. Sau lễ dâng lễ, nghi thức rước nước từ đình Phú Gia xuống bến sẽ được tiến hành.
Đoàn rước nước tưng bừng với đội múa rồng uyển chuyển, tiếng trống chiêng rộn ràng, đội cầm gươm hầu, bát bửu, chấp kích oai phong. Đội khiêng chĩnh đựng nước, hai đội nhạc lễ bát âm, đồng văn vang vọng. Cấm vệ quân hầu Thánh sẽ xuống thuyền, chèo ra giữa sông Hồng để lấy nước. Lễ hội thể hiện sức mạnh đoàn kết làng xã, gắn kết cộng đồng, mong cầu mùa màng bội thu, quốc thái dân an.

Lễ hội đình Phú Gia diễn ra trang trọng, chu đáo. (Ảnh: Huy Hoàng)
Ngày 10/1 (âm lịch), Lễ hội đình Phú Gia chính thức khai mạc từ 6:00 sáng với tiếng chiêng trống rộn ràng. Các đoàn đại biểu và người dân trong vùng nô nức kéo về dâng hương lễ bái. Sau đó, đội tế chính của làng với 8 người mặc áo xanh, người chủ tế đeo Bối tử, chân đi hia, thực hiện nghi lễ trang nghiêm, thành kính. Tiếng nhạc bát âm vang vọng trong ba chầu tế dâng hương, rượu và trà để tế Nhập tịch.
Lễ hội bắt đầu từ 14:00 với nghi thức dâng hương, rượu, trà của đội nữ. Sau đó, người dân địa phương và du khách thập phương vào tế lễ Thánh. Buổi tối, lễ tế quan trọng nhất – Lễ đêm trung – diễn ra lúc 20:00 trong không khí trang nghiêm bởi đội tế nam.

Lễ hội đình Phú Gia – Ảnh: Huy Hoàng
Lễ hội đình Phú Gia là sự kết hợp hài hòa giữa phần lễ trang nghiêm và phần hội sôi động. Sau phần lễ, người dân cùng hòa mình vào không khí vui tươi với các trò chơi dân gian như: diễn xướng văn nghệ, hát chèo, hát quan họ, diễn các tích cổ, chọi gà, đánh cờ bỏ. Du khách còn được thưởng thức và mua sắm đặc sản làng quê như chè xôi, bánh đa kê, bánh trôi bánh chay và một số bánh truyền thống khác, tạo nên một trải nghiệm văn hóa trọn vẹn.
Ngày 11/1 (âm lịch), Lễ hội đình Phú Gia khép lại bằng Lễ tế hạ hội trang trọng. Sân đình rộn ràng với sự hiện diện của người dân địa phương, du khách và các đội tế. Buổi sáng, không khí lễ hội sôi động với nhiều trò chơi truyền thống hấp dẫn như thi đấu cờ tướng, kéo co, bóng bàn, bóng đá, bóng chuyền, chọi gà, tổ tôm điếm. Bên cạnh đó, các hoạt động văn hóa, văn nghệ cũng góp phần tạo nên một ngày hội vui tươi, sôi động.

Du khách tham gia phần lễ và hội vui nhộn, đáng nhớ. (Ảnh: Huy Hoàng)
Lễ hội đình Phú Gia diễn ra vào dịp Tết nguyên đán, mang đến cơ hội trải nghiệm văn hóa đặc sắc cho du khách đến Hà Nội. Nếu bạn có dịp ghé thăm thủ đô vào mùa này, hãy dành thời gian tham gia lễ hội sôi động cùng người dân địa phương. Hải Âu Travel rất mong chờ được chia sẻ khoảnh khắc đáng nhớ của bạn!
Nguồn: Tổng hợp