Văn Miếu Quốc Tử Giám: Nơi lưu giữ hồn thiêng dân tộc, di sản nghìn đời
Văn Miếu Quốc Tử Giám – trường đại học đầu tiên của Việt Nam, không chỉ là di tích lịch sử mà còn là nơi cầu may của sĩ tử. Hải Âu Travel chia sẻ kinh nghiệm du lịch Văn Miếu đầy đủ nhất, cùng khám phá di tích này nhé!
1. Tổng quan về Văn Miếu Quốc Tử Giám
1.1 Vị trí
58 Quốc Tử Giám, Đống Đa, Hà Nội
– Giờ mở cửa: 8:00 – 16:30
Vé vào cổng: 20.000 VNĐ/người lớn, 10.000 VNĐ/trẻ em (áp dụng cho mọi đối tượng).
Nằm giữa lòng Hà Nội, Văn Miếu tọa lạc tại quận Đống Đa, được bao bọc bởi 4 tuyến phố cổ kính: Quốc Tử Giám, Văn Miếu, Nguyễn Thái Học và Tôn Đức Thắng. Là biểu tượng văn hóa ngàn năm, Văn Miếu là điểm đến không thể bỏ qua khi du khách muốn khám phá Hà Nội.
1.2 Văn Miếu Quốc Tử Giám có ý nghĩa gì?
Văn Miếu Quốc Tử Giám, không chỉ là trường đại học đầu tiên của Việt Nam, còn là biểu tượng của truyền thống hiếu học, một ngọn đuốc rực cháy soi sáng tri thức. Đến đây, bạn sẽ cảm nhận được động lực to lớn từ những cái tên khắc trên bảng vàng, từ hơi thở ông cha ta. Nơi đây như tiếp thêm nguồn năng lượng cho hành trình khám phá Hà Nội, tìm kiếm tri thức của nhân loại.
82 tấm bia tiến sĩ tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám được UNESCO công nhận là Di sản tư liệu thế giới, ghi vào danh mục Ký ức thế giới toàn cầu, minh chứng cho giá trị lịch sử to lớn của di sản này. Văn Miếu – Quốc Tử Giám không chỉ là hồn thiêng của dân tộc, mà còn là tài sản văn hóa quý giá của nhân loại.
Quốc Tử Giám không chỉ là nơi tôn vinh học thuật với các hoạt động khen thưởng học sinh ưu tú, tổ chức hội thơ, mà còn là điểm du lịch hấp dẫn. Vào dịp Tết cổ truyền, nơi đây trở thành điểm hẹn xin chữ, mang đến may mắn và lời cầu chúc an lành cho mọi người.
1.3 Lịch sử hình thành của Văn Miếu Quốc Tử Giám
Văn Miếu, được xây dựng vào năm 1070 dưới triều Lý Thánh Tông, là nơi thờ Khổng Tử, Chu Công và Tứ phối. Năm 1076, vua Lý Nhân Tông cho xây dựng Quốc Tử Giám – trường đại học dành riêng cho con em vua chúa, quan lại và quý tộc, ngay cạnh Văn Miếu.
Ban đầu được gọi là Quốc Tử Giám, dưới thời Trần Thái Tông, học viện đổi tên thành Quốc học viện, nơi tiếp nhận con em thường dân tài năng. Đến thời Hậu Lê, vua Lê Thánh Tông cho dựng bia ghi danh những người đỗ đạt tiến sĩ, khẳng định vai trò quan trọng của học viện trong đào tạo nhân tài cho đất nước.
Nơi đây là “đền thi” của sĩ tử, nhất là trong những kì thi quan trọng.
Kiến trúc độc đáo Văn Miếu Quốc Tử Giám.
Nằm trải rộng trên diện tích hơn 54.300m2, quần thể di tích Văn Miếu – Quốc Tử Giám là một tổ hợp kiến trúc đồ sộ. Được bao bọc bởi những bức tường gạch cổ kính, nơi đây là nơi lưu giữ những công trình lịch sử như Đại Trung môn, Hồ Văn, Văn Miếu môn, Khuê Văn Các, bia tiến sĩ, Đại Thành môn, nhà Thái Học và giếng Thiên Quang. Trải qua nhiều lần tu sửa, quần thể di tích này vẫn giữ nguyên nét đẹp truyền thống, trở thành điểm đến thu hút du khách trong và ngoài nước.
Văn Miếu Quốc Tử Giám tọa lạc hướng Bắc, kiến trúc đối xứng theo trục Bắc Nam. Khu vực phía Đông và Tây là nhà giảng dạy, mỗi dãy gồm 14 gian. Phía sau là khu vực học sinh với 3 dãy phòng học, mỗi dãy 25 gian, mỗi gian chứa 2 người. Kiến trúc Văn Miếu hiện nay là kiến trúc thời Nguyễn, phản ánh sự phát triển của giáo dục Việt Nam.
Văn Miếu tọa lạc phía trước là hồ Văn Chương rộng lớn, giữa hồ là gò Kim Châu, xưa kia có lầu ngắm cảnh. Cổng chính với tứ trụ uy nghi, hai bên là bia Hạ Mã, bao quanh là tường rào kiên cố.
Nơi này được thiết kế theo kiến trúc Văn miếu, tuy nhiên quy mô khiêm tốn hơn.
Khám phá Văn Miếu Quốc Tử Giám như thế nào?
Văn Miếu có cổng chính theo kiến trúc Tam quan, trên đỉnh là dòng chữ “Văn Miếu Môn” được chạm khắc theo kiểu chữ Hán cổ. Bao quanh Văn Miếu là bức tường gạch, bên trong được chia thành 5 khu vực riêng biệt bởi các bức tường và cổng nhỏ.
3.1 Khu thứ nhất
Nơi đây trải dài từ cổng chính đến cổng Đại Trung Môn.
Đạt Tài Môn & Thành Đức Môn – Ảnh: Du lịch Today
3.2 Khu thứ hai
Khuê Văn Các, nằm ngay sau Đại Trung Môn, là một công trình kiến trúc tinh tế, hài hòa. Với 4 trụ gạch vuông đỡ tầng gác gỗ phía trên, Khuê Văn Các toát lên vẻ đẹp thanh thoát, không đồ sộ nhưng vô cùng ấn tượng.
Tầng trên của Khuê Văn Các có 4 cửa sổ tròn, lan can bằng gỗ mộc mạc đỡ mái ngói chồng hai lớp, tạo nên kiến trúc độc đáo 8 mái. Gác lầu vuông với tám mái, bốn cửa sổ hình mặt trời tỏa sáng. Súc Văn Môn và Bi Văn Môn, hai cổng bên trái và phải, dẫn vào khu nhà bia Tiến sĩ.
Khuê Văn Các – biểu tượng Hà Nội.
3.3 Khu thứ ba trong Văn Miếu Quốc Tử Giám
Thiên Quang Tỉnh, hồ nước hình vuông thơ mộng, nép mình giữa hai khu nhà bia tiến sĩ. Nơi đây lưu giữ những tấm bia đá ghi danh các vị Trạng nguyên, Tiến sĩ, Bảng nhãn, Thám hoa, Hoàng giáp. Mỗi tấm bia, được đặt trên lưng rùa đá, như lời khẳng định cho tài năng và công lao của những người con ưu tú đất Việt.
Trong số 1304 vị Tiến sĩ được lưu danh trên bia Tiến sĩ ở Văn Miếu – Quốc Tử Giám, có nhiều danh nhân nổi tiếng như Lê Quý Đôn, Lương Thế Vinh, Ngô Sĩ Liên, Ngô Thì Nhậm, Nguyễn Trực… Họ đều có những đóng góp to lớn cho sự phát triển của đất nước và dân tộc.
Những hiện vật quý giá nhất khu di tích.
Chỉ còn 82 bia đá từ khoa thi 1442 – 1779.
3.4 Khu thứ tư
Văn Miếu là nơi trung tâm, thể hiện kiến trúc chủ đạo với bố cục song song và nối tiếp. Hai công trình chính là Bái đường ở phía trước và Thượng cung ở phía sau, tạo thành một trục kiến trúc hoàn chỉnh.
Miếu thờ Khổng Tử và Tứ Phối.
3.5 Khu thứ năm
Nơi đây từng hứng chịu tàn phá nặng nề trong kháng chiến chống Pháp. Được xây dựng và phục chế vào năm 1999, khu thứ năm này gồm Tiền đường và Hậu Đường – nơi thờ phụng các vị vua Lý Nhân Tông, Lý Thánh Tông, Lê Thánh Tông và tư nghiệp Quốc Tử Giám Chu Văn An.
Khu nhà cuối cùng: Thái Học.
Lưu ý khi tham quan Văn Miếu Quốc Tử Giám
Hãy cùng bảo vệ di sản văn hóa! Chấp hành nghiêm chỉnh quy định của ban quản lý, tôn trọng các hiện vật và cảnh quan. Không xâm hại đến di tích, bao gồm việc xoa đầu rùa, ngồi lên bia Tiến sĩ, viết vẽ, đứng lên các công trình.
Khi đến thăm Văn Miếu, hãy lưu ý trang phục lịch sự, gọn gàng. Tránh mặc quần áo quá ngắn, không phù hợp với không gian văn hóa. Nên giữ tác phong nghiêm trang, không hút thuốc, đội mũ nón, đi giày dép trong khu vực nhà trưng bày và điện thờ.
Hãy giữ thái độ tôn trọng khi viếng thăm nơi thờ tự, tránh nói tục, gây mất trật tự. Tuân thủ quy định về số lượng hương, vị trí dâng lễ và thắp hương, giữ gìn sự trang nghiêm.
Nghiêm cấm các hành vi trục lợi từ việc lợi dụng quyền tự do tín ngưỡng, tuyên truyền mê tín dị đoan, lừa đảo, cờ bạc và các hoạt động bất hợp pháp khác.
Hãy giữ gìn môi trường xung quanh sạch đẹp. Không trèo tường, giẫm lên cây cỏ, trèo cây, hái hoa, bẻ cành, câu cá, vứt rác bừa bãi hay bơi lội ở những nơi không được phép.
Cấm mang vũ khí, chất dễ cháy nổ vào khu di tích.
Đậu xe đúng nơi quy định, giữ gìn tư trang cá nhân, đặc biệt trong những dịp đông người để tránh mất mát.
Hoạt động quay, dựng phim tại Văn Miếu chỉ được thực hiện khi được sự cho phép của ban quản lý và lãnh đạo khu di tích.
Trải qua bao thăng trầm lịch sử, nhiều công trình kiến trúc ở Hà Nội đã bị tàn phá. Tuy nhiên, Văn Miếu Quốc Tử Giám vẫn là biểu tượng văn hóa, tinh hoa giáo dục và là nét đẹp truyền thống của người Việt. Hy vọng những thông tin trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về di tích lịch sử đầy ý nghĩa này.
Nguồn: Tổng hợp
