Lễ hội quét làng Sapa: Nét văn hóa độc đáo của người Xá Phó, Lào Cai
Lễ hội quét làng Sapa của người Xá Phó là nét văn hóa độc đáo của vùng núi Tây Bắc, thu hút du khách bởi cảnh sắc thơ mộng và những lễ hội truyền thống đặc sắc, tạo nên vẻ đẹp khó phai mờ. Cùng Hải Âu Travel khám phá lễ hội độc đáo này!
Sự tích lễ hội quét làng Sapa
1.1 Nguồn gốc ra đời của lễ hội
Người Xá Phó, dù sinh sống trên một diện tích nhỏ bé của đất nước, đã góp phần tô điểm cho bức tranh văn hóa Việt Nam thêm rực rỡ, đa dạng. Họ không giàu có về vật chất, nhưng tấm lòng hiếu khách và những nét văn hóa độc đáo đã để lại dấu ấn khó phai trong lòng du khách, khẳng định giá trị đặc biệt của một cộng đồng dân tộc ít người.
Từ đời này sang đời khác, người dân Xá Phó vẫn truyền tai nhau câu chuyện về tháng 2 – tháng ma đói hung dữ. Cứ mỗi khi tháng này đến, làng Xá Phó lại hứng chịu cảnh tang thương: người dân ốm đau, mùa màng thất bát. May mắn thay, một vị thần tiên đã xuất hiện, cứu giúp người dân Xá Phó thoát khỏi ma quỷ. Từ đó, họ tổ chức lễ hội cầu an, xua đuổi tà ma, mong muốn cuộc sống bình yên trở lại.
Dân tộc Xá Phó rực rỡ sắc phục truyền thống.
1.2 Ý nghĩa của lễ hội quét làng Sapa
Lễ quét làng của người Xá Phó ở Lào Cai là nghi lễ truyền thống diễn ra hàng năm, mang ý nghĩa cầu mong cuộc sống bình yên, mùa màng bội thu, gia súc khỏe mạnh cho dân làng. Lễ hội không chỉ là dịp để thể hiện lòng thành kính với thần linh mà còn là dịp để mọi người trong làng sum họp, vui chơi, cùng hướng đến một năm mới an khang thịnh vượng.
Nàng Sapa rạng rỡ, rộn ràng lễ hội.
2. Thời gian và địa điểm tổ chức lễ hội
Lễ hội quét làng Sapa của người Xá Phó (Lào Cai) diễn ra vào ngày ngọ, mùi hoặc ngày con người (à thá cũng) trong tháng 2 âm lịch. Ngày lễ, cả làng tập trung ở bãi đất rộng nhất, cùng thực hiện đầy đủ nghi lễ truyền thống. Tất cả mọi người, từ già trẻ, gái trai, đều tham gia, thể hiện sự đoàn kết và giữ gìn nét văn hóa độc đáo của dân tộc.
3. Lễ hội quét làng Sapa có gì đặc sắc
3.1 Phần lễ
Trước ngày lễ cúng, các hộ gia đình họp tại nhà người cao tuổi nhất trong làng để bàn bạc. Mỗi người mang theo một bát gạo, một con gà, tiền, hai nén hương và một chai rượu. Ai góp lợn, dê, chó sẽ được dân làng hỗ trợ làm việc một ngày.
Ngày lễ, trai tráng làng tập trung ở bãi đất trống, mang theo lễ vật. Họ chia nhau mổ lợn, dê, chó, gà theo sự phân công. Các thầy mo, mặt bôi đen, cầm kiếm gỗ và cành lá đào, đi từng thôn làm lễ quét làng. Vào mỗi nhà, thầy mo rót rượu lên bàn thờ, đọc tên tuổi gia đình, sau đó múa kiếm gỗ khắp nhà. Người nhà đi sau tung ngô qua đầu thầy mo.
Sau khi lễ vật được bày biện chỉnh chu trên mâm, bao quanh bởi bát gạo của mỗi gia đình, thầy cúng sẽ đặt tám đôi đũa, tám chiếc bát và tám chén rượu. Dân làng xếp hàng ngang trước mâm, khấn vái tha thiết, gọi tên các loài ma về hưởng lộc. Sau khi lễ xong, mọi người ra về, cầu mong không còn ai bị quấy nhiễu.
Dân Xá Phó chu đáo lễ vật.
Hàng người chen chúc chờ lễ hội.
Lễ hội quét làng Sapa: Toàn dân tham gia.
3.2 Phần hội
Sau phần lễ trang nghiêm, không khí lễ hội rộn ràng tràn ngập. Người dân làng cùng nhau tham gia các trò chơi dân gian vui nhộn, tiệc tùng linh đình đến khuya. Để xua đuổi tà ma, thầy cúng cắm cành tre xung quanh khu vực, kết hợp với đuôi và tai chó để trấn giữ, bảo vệ bình yên cho làng.
Hội náo nhiệt thu hút đông đảo người dân.
Lễ hội Châu Quế Thượng: Khác biệt đầy thu hút
Lễ hội ở Châu Quế Thượng mang nét độc đáo riêng. Thầy cúng cùng chủ nhà đi vẽ lên ống nứa, thầy khấn vái phía trước, thanh niên Xá Phó với vẻ mặt dữ tợn ở phía sau. Tiếng thầy cúng vang lên, mọi người cùng nhảy múa, đập ống nứa vào tường nhà. Sau đó, họ tập trung ở đầu làng, mang chăn chiếu rủ lên chiếc bè nứa, gửi gắm mọi điều không may mắn theo dòng nước trôi đi.
Lễ hội Xá Phó, dù giản dị, vẫn toát lên nét tín ngưỡng tâm linh độc đáo. Đây là trải nghiệm hấp dẫn cho những ai yêu thích văn hóa truyền thống và khám phá những lễ hội độc đáo.
Lễ hội Châu Quế Thượng độc đáo như thế nào?
Lưu ý lễ hội quét làng Sapa
Lễ hội có những quy định đặc biệt: mọi người phải ăn hết lễ vật tại chỗ, không được mang về nhà để tránh ma quay lại làng. Trước khi về, thầy cúng đốt lửa và dân làng bước qua. Sau đó, làng đóng cửa ba ngày để xua đuổi tà khí, sau đó cuộc sống trở lại bình thường.
Nguồn: Tổng hợp
