Lễ Bỏ Mả độc đáo ở Bình Phước: Nét văn hóa độc đáo và ý nghĩa sâu sắc
Lễ Bỏ mả tại Bình Phước là nét văn hóa độc đáo của người dân tộc thiểu số, thể hiện tín ngưỡng tâm linh và tình đoàn kết cộng đồng. Đây là dịp lý tưởng để bạn khám phá nét đẹp văn hóa độc đáo của Bình Phước.
1. Đôi nét về Lễ Bỏ mả tại Bình Phước
1.1 Nguồn gốc Lễ Bỏ mả tại Bình Phước
Bình Phước, vùng đất thuộc Đông Nam Bộ, ẩn chứa nét văn hóa đặc sắc của các dân tộc thiểu số như S’tiêng, M’nông, Kh’mer, Hoa, Tày, Nùng… chiếm khoảng 18% dân số. Mang đậm bản sắc văn hóa Tây Nguyên, một số dân tộc không thờ cúng tổ tiên, thay vào đó là tín ngưỡng thờ thần mưa, thần gió, thần lúa, thần đất, Giàng… Khi người thân qua đời, họ tổ chức Lễ Bỏ mả, tương tự Lễ Pơ Thi (bỏ mả) ở Buôn Ma Thuột. Lễ này mang ý nghĩa gửi gắm linh hồn người thân đến các vị thần, cầu mong sự dẫn lối để họ an nghỉ và được đầu thai chuyển kiếp.
Bình Phước: Nét văn hóa độc đáo của các dân tộc thiểu số.
Lễ Bỏ mả tại Bình Phước là nghi lễ truyền thống lâu đời của một số dân tộc thiểu số, được lưu truyền qua nhiều thế hệ. Ngày nay, nghi lễ đã đơn giản hơn nhưng vẫn được gìn giữ như một minh chứng cho đức tin và đời sống tinh thần truyền thống của người dân nơi đây.
Du khách có thể tham gia Lễ Bỏ mả tại Bình Phước?
Bình Phước là vùng đất đa dạng văn hóa, trong đó Lễ Bỏ mả là nghi thức đặc sắc của nhiều dân tộc thiểu số. Nếu bạn may mắn gặp gia đình có tang trong chuyến du lịch, hãy xin phép gia chủ để được tham gia và quan sát nghi lễ. Hãy tôn trọng tập tục của họ, không bình luận hay có lời lẽ không hay về phong tục của họ. Người dân Bình Phước hiếu khách, sẵn sàng chia sẻ nét đẹp văn hóa với du khách. Bạn sẽ được chứng kiến những nghi thức truyền thống độc đáo và cảm nhận sự ấm áp, tình cảm của cộng đồng.
nghi thức Lễ Bỏ mả tại Bình Phước
Theo quan niệm của một số dân tộc thiểu số tại Bình Phước, khi một người qua đời, họ sẽ tiếp tục sống ở một thế giới khác. Do đó, gia đình người đã khuất sẽ tổ chức Lễ Bỏ mả, chia gia tài cho họ như một cách để họ sử dụng ở thế giới bên kia, tương tự như việc người Kinh đốt vàng mã, tiền âm phủ cho người thân.
Lễ bỏ mả tại Bình Phước: Gia đình chuẩn bị đồ cúng.
Trong tiếng trống trầm buồn của già làng, thông báo về sự ra đi của một người thân, cả bản làng cùng chung lòng giúp đỡ gia đình tang quyến. Tang lễ của người dân tộc tại Bình Phước mang nhiều nghi thức truyền thống, diễn ra trong vài ngày. Sau khi hạ táng, người nhà cắm một ống tre lên mộ, hàng ngày đổ cơm trắng vào ống, bởi họ tin rằng người đã khuất chưa sang thế giới bên kia. Của cải dành cho người chết, như ché, chum, bầu, chén, nồi, được đặt rải rác quanh mộ và để lại đó mãi mãi, ngay cả sau khi nghi lễ kết thúc. Những tục lệ này thể hiện sự kính trọng và lòng thương nhớ của người dân tộc đối với người đã khuất.
Lễ cúng mộ người quá cố.
Sau khi hoàn thành các nghi lễ ngoài phần mộ người thân, gia đình sẽ tổ chức cúng lễ tại nhà với mâm cỗ gồm trâu, bò, lợn, gà… Đây là nghi thức bắt buộc, dù hoàn cảnh gia đình ra sao. Người dân trong làng, bản được mời đến chung vui, chia sẻ nỗi buồn cùng gia chủ. Gia đình có điều kiện có thể tổ chức Lễ Bỏ mả ngay sau khi người thân qua đời, còn những gia đình khó khăn phải chờ gom đủ lễ vật mới thực hiện. Lễ Bỏ mả tại Bình Phước thường kéo dài 2 đến 5 ngày, tùy theo điều kiện mỗi gia đình. Trong những ngày này, người dân trong làng, từ già trẻ, gái trai, đều đến nhà gia chủ ăn uống, vui chơi và ca múa thâu đêm ở phần mộ người quá cố.
Theo tín ngưỡng của một số dân tộc tại Bình Phước, Lễ Bỏ mả đánh dấu sự chuyển giao của người chết sang thế giới bên kia để chuẩn bị đầu thai. Sau lễ này, người nhà sẽ chỉ ra mộ khóc lần cuối, không thăm mộ hay tổ chức giỗ như người Kinh. Người vợ hoặc chồng của người đã khuất được tự do tái hôn, thể hiện quan niệm độc đáo về sự luân hồi và cuộc sống mới.
Lễ Bỏ mả Bình Phước: Cả làng vui hội
Bên cạnh Lễ Bỏ mả, Bình Phước còn lưu giữ nhiều lễ hội truyền thống độc đáo. Nếu có dịp ghé thăm, bạn hãy tìm hiểu thêm về văn hóa của người dân nơi đây qua các lễ hội như Lễ hội Cầu bông Bình Phước của người Kinh, Lễ hội đâm trâu mừng lúa mới của người S’tiêng…
Lễ Bỏ mả tại Bình Phước ngày nay đã có nhiều thay đổi, không còn nặng nề về nghi thức như trước. Thay vì chuẩn bị cỗ bàn thịnh soạn, lễ bỏ mả giờ đây được tổ chức đơn giản, tôn trọng truyền thống nhưng phù hợp với cuộc sống hiện đại. Dù có những khác biệt về tín ngưỡng, lễ bỏ mả vẫn là một nghi lễ độc đáo của cộng đồng các dân tộc thiểu số tại Bình Phước. Nếu có dịp đến với mảnh đất này, hãy dành thời gian khám phá nét văn hóa đặc sắc này.
Nguồn: Tổng hợp
