Bánh Tráng Trảng Bàng: Hương vị truyền thống, nét đẹp văn hóa Nam Bộ
Làng nghề bánh tráng Trảng Bàng ở Tây Ninh là điểm đến lý tưởng để bạn khám phá nét đẹp văn hóa truyền thống và thưởng thức món bánh tráng phơi sương nức tiếng. Chuyến du lịch của bạn sẽ thêm phần thú vị với trải nghiệm độc đáo tại đây.
Tây Ninh không chỉ nổi tiếng với bánh canh Trảng Bàng, mà còn ẩn chứa một nét đẹp văn hóa độc đáo – làng nghề bánh tráng Trảng Bàng. Nơi đây, những chiếc bánh tráng phơi sương mang hương vị đặc trưng, được tạo nên bởi bàn tay khéo léo của người dân địa phương. Cùng Hải Âu Travel khám phá những điều thú vị tại làng nghề truyền thống này!
Bánh tráng Trảng Bàng – nét độc đáo của làng nghề.
1.1 Làng nghề bánh tráng Trảng Bàng nằm ở đâu?
Nằm trên trục đường Quốc lộ 22, cách trung tâm thành phố Tây Ninh hơn 40km, làng nghề bánh tráng Trảng Bàng thuộc khu phố Lộc Du, thị trấn Trảng Bàng. Từ bao đời nay, nơi đây lưu giữ nét đẹp truyền thống của Tây Ninh với nghề làm bánh tráng được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Đặc biệt mỗi dịp Tết, các lò bánh tráng rực lửa suốt đêm để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao. Dù sau Tết, làng nghề vẫn giữ nhịp sống tấp nập, nhộn nhịp.
Làng nghề bánh tráng Trảng Bàng là nơi hội tụ những nghệ nhân tài hoa, mỗi người đều có hơn mấy chục năm gắn bó với nghề. Dưới đôi bàn tay thoăn thoắt, hàng trăm chiếc bánh tráng phơi sương đều đặn ra lò mỗi ngày. Theo truyền thuyết, nghề làm bánh tráng được người dân Trảng Bàng thừa hưởng từ thời cha ông, những người di cư từ vùng Ngũ Quảng, Bình Định đến Tây Ninh khai hoang, lập ấp vào thế kỷ XVIII. Ban đầu, làng nghề chỉ làm bánh tráng nướng và bánh tráng nhúng, nhưng qua thời gian, những nghệ nhân đã sáng tạo ra nhiều loại bánh tráng độc đáo, trong đó nổi tiếng nhất là bánh tráng phơi sương. Vùng đất Trảng Bàng ban ngày nắng chan hòa, đêm lại sương giăng phủ trắng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc phơi bánh tráng. Để tạo ra những chiếc bánh tráng hoàn hảo, các nghệ nhân Trảng Bàng ngày qua ngày thức khuya dậy sớm, phơi nắng phơi sương cùng với nghề, góp phần làm nên nét đặc trưng riêng biệt của làng nghề.
Làng nghề bánh tráng Trảng Bàng (Ảnh: Zing) – Hàng trăm năm tuổi đời.
1.2 Nguồn gốc của nghề làm bánh tráng phơi sương nơi đất Trảng
Làng nghề bánh tráng Trảng Bàng ẩn chứa nhiều câu chuyện về sự ra đời độc đáo. Người ta kể về anh chàng để quên chồng bánh tráng nướng ngoài trời, sáng hôm sau bánh bị ướt sương nhưng lại ngon lạ thường. Cũng có câu chuyện về cô gái bán bánh tráng nướng không hết, đêm xuống, sương làm bánh mềm đi, cô gái vì tiếc của mà ăn thử và cảm thấy ngon miệng. Dù xuất phát từ đâu, sự kết hợp giữa khí hậu nắng nóng ban ngày, sương đêm và kỹ thuật làm bánh được lưu truyền qua nhiều thế hệ đã tạo nên một làng nghề độc đáo, nức tiếng khắp vùng – Làng nghề bánh tráng Trảng Bàng.
Truyền thuyết về bánh tráng phơi sương Trảng Bàng vô cùng phong phú.
Khám phá làng nghề bánh tráng Trảng Bàng
2.1 Khám phá các công đoạn làm bánh tráng phơi sương
Lựa chọn nguyên liệu và tráng bánh
Bí quyết của bánh tráng Trảng Bàng nằm ở việc lựa chọn gạo làng Miên hảo hạng. Gạo được vo sạch, ngâm kỹ với muối trong hai ngày, liên tục thay nước, rồi xay nhuyễn. Để tạo nên độ mềm, trắng, dai dẻo và vị đậm đà đặc trưng, người thợ sẽ thêm một ít muối vào bột khi pha.
Nghệ nhân tráng bánh phải thật khéo léo để lớp bột lan đều, mỏng mịn mà không bị rách. Bánh tráng phơi sương Trảng Bàng độc đáo với hai lớp bột chồng khít, khác biệt với các loại bánh tráng thông thường. Bánh chín được vớt lên vỉ tre, phơi nắng nhẹ từ 30 phút đến 1 tiếng tùy thời tiết. Khi bánh hơi khô và bong lên, người thợ gỡ ra và nướng qua lửa, tạo nên hương vị đặc trưng.
Bánh tráng làng Miên nổi tiếng từ gạo địa phương.
Tráng bột bánh khéo léo, đều tay để tránh rách. Ảnh: Amazing Vietnam.
Bánh được phơi nắng nhẹ sau khi tráng chín. (Ảnh: Amazing Vietnam)
Nướng bánh và phơi sương
Bánh tráng Trảng Bàng không chỉ ngon nhờ nguyên liệu và cách tráng bánh, mà còn bởi bí quyết nướng và phơi sương độc đáo. Lò nướng đơn giản, chỉ là nồi đáy tròn nghiêng, sử dụng than vỏ đậu phộng tạo lửa vừa phải, giúp bánh chín đều. Người nướng phải nhanh nhẹn, khéo léo lật bánh liên tục để nở đều, đồng thời canh lửa cho bánh chín vừa, tránh bong tróc.
Bánh tráng nướng xong sẽ được mang đi phơi sương từ khoảng 9 – 10 giờ đêm hoặc 2 – 3 giờ sáng. Hơi sương sẽ làm cho bánh mềm dẻo vừa đủ. Sau đó, bánh được xếp lại, cho vào túi và cột chặt miệng để tránh không khí lọt vào làm bánh bị chai cứng. Nghề làm bánh tráng Trảng Bàng đòi hỏi sự kiên trì và nhẫn nại. Người thợ phải ngồi hàng giờ bên lò lửa đỏ rực, thức khuya dậy sớm để lấy đủ sương cho bánh đạt chất lượng. Mỗi chiếc bánh tráng phơi sương là sự kết hợp hoàn hảo giữa tinh hoa đất trời và tâm huyết của người nghệ nhân, tạo nên món đặc sản trứ danh của Tây Ninh.
Bánh tráng giòn tan nướng than phộng thơm lừng. (65 ký tự)
Bánh nướng xong, được phơi sương đêm khuya. (Ảnh: Amazing Vietnam)
2.2 Những khó khăn của làng nghề bánh tráng Trảng Bàng
Bánh tráng phơi sương Trảng Bàng không chỉ là món ăn ngon mà còn là minh chứng cho sự khéo léo, cần cù của người dân nơi đây. Tuy nhiên, nghề làm bánh tráng phơi sương truyền thống đang đối mặt với nhiều khó khăn. Ngày nay, chỉ còn vài chục hộ gia đình duy trì nghề, thay vì trước đây hầu như nhà nào cũng có lò bánh tráng. Những nghệ nhân lão làng cho biết thu nhập từ nghề này không cao, khiến nhiều người phải tìm thêm công việc khác. Quá trình chế biến hoàn toàn thủ công, tốn nhiều thời gian và công sức, sản xuất quy mô nhỏ lẻ, thiếu máy móc hỗ trợ là những nguyên nhân chính khiến nghề bánh tráng Trảng Bàng gặp nhiều khó khăn, dù sản phẩm được nhiều người yêu thích.
Dù khó khăn, người dân Trảng Bàng vẫn giữ gìn nghề làm bánh tráng truyền thống. (Ảnh: cooky.vn)
2.3 Nỗ lực phát triển làng nghề bánh tráng Trảng Bàng kết hợp du lịch địa phương
Làng nghề bánh tráng Trảng Bàng, một di sản văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia, đang được tỉnh Tây Ninh nỗ lực đưa đến gần hơn với du khách. Từ năm 2016, tỉnh đã tổ chức thường niên Lễ hội Văn hóa – Du lịch Nghề làm bánh tráng phơi sương Trảng Bàng, với quy mô hơn 200 gian hàng, giới thiệu và tái hiện nét độc đáo của làng nghề truyền thống này. Các hoạt động lễ hội không chỉ thu hút du khách, mà còn tạo cơ hội cho thế hệ trẻ tìm hiểu và gìn giữ di sản văn hóa đặc sắc của quê hương. Mong muốn của chính quyền và doanh nghiệp địa phương là đưa làng nghề bánh tráng Trảng Bàng trở thành điểm du lịch hấp dẫn, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh Tây Ninh.
Lễ hội Văn hoá – Du lịch Nghề làm bánh tráng phơi sương Trảng Bàng góp phần quảng bá và phát triển làng nghề truyền thống. (Ảnh: Báo Đại biểu nhân dân)
Làng nghề bánh tráng Trảng Bàng, Tây Ninh, là minh chứng cho nét đẹp văn hoá lâu đời của miền Nam Bộ. Dù gặp nhiều khó khăn, người dân Trảng Bàng vẫn kiên trì gìn giữ và phát triển làng nghề truyền thống. Hãy thêm địa điểm đặc sắc này vào cẩm nang du lịch của bạn khi đến Tây Ninh.
Nguồn: Tổng hợp
