Chùa Phật Tổ (Quan Âm Cổ Tự): Nét đẹp cổ kính, tâm linh thu hút du khách

Chùa Phật Tổ (Quan Âm Cổ Tự) – ngôi chùa lâu đời nhất miền Nam – là điểm đến hấp dẫn trong hành trình du lịch Cà Mau. Khám phá kiến trúc cổ kính, tìm hiểu lịch sử và văn hóa Phật giáo tại đây cùng Hải Âu Travel.

Chùa Phật Tổ (Quan Âm Cổ Tự): Giới thiệu ngắn gọn

Địa chỉ:Đường Lý Bôn, P.4, Cà Mau

Không chỉ nổi tiếng với văn hóa sông nước, vùng đất cực Nam Tổ quốc còn ẩn chứa nhiều thắng cảnh và di tích lịch sử. Nổi bật trong số đó là ngôi Chùa Phật Tổ (Quan Âm Cổ Tự) – một địa điểm tâm linh mang đậm dấu ấn kiến trúc Nam Bộ. Với họa tiết cổ kính và mái đình uy nghiêm, ngôi chùa như một minh chứng cho quá trình khai khẩn đất hoang, mở rộng bờ cõi của người Việt.

Chùa Phật Tử, ngôi cổ tự đầu tiên ở Cà Mau được vinh danh là Di tích kiến trúc Nghệ thuật cấp Quốc gia vào ngày 24/11/2000, tọa lạc trên mặt tiền đường Lý Bôn. Nơi đây là chốn tâm linh thu hút đông đảo du khách và Phật tử thập phương bởi tuổi đời lâu đời và kiến trúc độc đáo. Nếu bạn có dịp ghé thăm Cà Mau, đừng bỏ lỡ cơ hội vi vu khám phá vẻ đẹp linh thiêng và thanh bình của ngôi chùa cổ kính này.

Chùa Phật Tổ (Quan Âm Cổ Tự) – điểm du lịch tâm linh nổi tiếng Cà Mau.

2. Hướng dẫn cách di chuyển đến chùa

Di chuyển đến Chùa Phật Tổ (Quan Âm Cổ Tự) khá dễ dàng. Từ sân bay hoặc bến xe Cà Mau, bạn chạy dọc đường Lý Thường Kiệt đến ngã 3 Nhà thờ Bảo Lộc, rẽ phải vào Phan Ngọc Hiển và tiếp tục di chuyển đến đường Lý Bôn – nơi tọa lạc của ngôi chùa.

Quan Âm Cổ Tự tọa lạc tại vị trí đắc địa gần Chợ nổi Cà Mau, Cảng cá… và cách Chùa Monivongsa Bopharam nổi tiếng chưa đầy 2km. Điều này mang đến cho du khách cơ hội thuận tiện để khám phá các điểm tham quan hấp dẫn tại Cà Mau, không cần lo lắng về lịch trình và di chuyển.

Chùa nằm ngay trung tâm thành phố, dễ dàng tìm đến.

Khám phá ngôi chùa Phật Tổ cổ kính danh tiếng Nam Bộ.

Khám phá lịch sử hình thành Chùa Phật Tổ (Quan Âm Cổ Tự)

Chùa Phật Tổ (Quan Âm Cổ Tự), được xây dựng từ năm 1840, là minh chứng cho kiến trúc độc đáo của thế kỷ 19. Ngôi chùa cổ kính này là một trong những địa điểm truyền giáo Phật pháp sớm nhất ở Nam Bộ, góp phần vun trồng tâm linh cho người dân Cà Mau. Tên gọi “Phật Tổ” thể hiện lòng biết ơn sâu sắc của người dân địa phương dành cho Hòa thượng Thích Trí Tâm, vị sáng lập ra ngôi chùa, và lưu truyền qua nhiều thế hệ.

Truyền thuyết kể rằng, vào những năm 1800, vùng đất Cà Mau hoang sơ là một biển lau sậy mênh mông. Trong dòng người khai hoang, chàng tiều phu Tô Quang Xuân tình cờ phát hiện một quyển kinh Phật nằm dưới gốc bồ đề. Quyển kinh như một lời dẫn lối, thôi thúc chàng trai dựng am thờ Đức Quan Thế Âm bên bờ kênh Quản Lộ, vừa tu tập, vừa bốc thuốc cứu người.

Tô Quang Xuân, sau thời gian khổ luyện, tụng kinh Kim Cương, đã khiến muôn loài cảm phục. Tiếng lành đồn xa, người dân khắp nơi kéo đến xin thuốc và học đạo. Thậm chí, đệ tử của ông còn có cả cọp dữ, được tôn thờ trong Tháp Sư Cậu tại chùa. Nhờ sự đóng góp của dân làng, Tô Quang Xuân dựng được một ngôi chùa bằng lá đơn sơ. Tuy nhiên, vị hương hào Đỗ Văn Viễn, ghen ghét danh tiếng của ông, vu cáo Tô Quang Xuân là gian đạo sĩ. Ông bị quan bắt về quản thúc tại Sài Gòn.

Chùa Phật Tổ do HT. Thích Trí Tâm sáng lập.

Tô Quang Xuân với đạo hạnh cao vời, sớm được các quan trên kính phục và đưa về Huế thọ giới xuất gia tại chùa Kim Chưởng. Chỉ 7 ngày sau, ông viên tịch. Vua Thiệu Trị sắc phong ông làm Hòa thượng Thích Trí Tâm, ban phát gấm vóc và đưa di hài về lại Cà Mau. Vị vua cũng cho sửa sang am tranh của Tô Quang Xuân trong rừng già, đặt tên là Sắc Tứ Quan Âm Cổ Tự. Người dân địa phương tôn kính Hòa thượng Thích Trí Tâm như Phật Tổ, nên nơi đây được gọi là Phật Tổ cho đến ngày nay.

Khám phá lối kiến trúc nghệ thuật đặc trưng của thời kỳ khai hoang mở cõi.

Chùa Phật Tổ (Quan Âm Cổ Tự) tuy trải qua nhiều lần tu sửa nhưng vẫn giữ được nét đẹp cổ kính. Những hiện vật quý giá như sắc phong vua ban, tượng gỗ, câu đối, độc bình, chuông đồng, khánh gỗ… đều được lưu giữ trọn vẹn, là minh chứng cho sự phát triển rực rỡ của Phật giáo trong thời kỳ người Việt khai khẩn đất đai phương Nam. Nơi đây là minh chứng cho sự giao thoa văn hóa của 3 dân tộc Kinh, Hoa và Khmer, góp phần tạo nên một xã hội cộng cư đa dạng và độc đáo.

Biển đá sắc phong Thiệu Trị ban chùa.

Nằm giữa khung cảnh thanh tịnh, Chùa Phật Tổ thu hút du khách bởi kiến trúc độc đáo. Mái chùa hình quả ấn, lợp ngói máng, mang nét đặc trưng của mái đình vùng đồng bằng sông Cửu Long, tạo điểm nhấn ấn tượng. Bước qua cổng hình bán nguyệt, du khách sẽ đến khu vực khuôn viên rộng lớn, nơi tọa lạc chánh điện với cấu trúc mái độc đáo gồm nóc chính và mái nghi môn. Mỗi chi tiết trên mái chùa đều ẩn chứa những ý nghĩa riêng biệt, góp phần tạo nên nét đẹp văn hóa độc đáo cho ngôi cổ tự này.

Nóc chính của Sắc Tứ Quan Âm Cổ Tự nổi bật với hình lưỡng long tranh châu cách điệu, phù điêu bên dưới mô tả cảnh thiên nhiên đầy nghệ thuật. Mái nghi môn ở tầng thấp hơn, lợp ngói máng, mang họa tiết sống động đề Quan Âm Cổ Tự, phản ánh rõ nét lối thiết kế mái đình Nam Bộ đặc trưng. Những đường cong ở đầu đao, khắc họa cảnh cá hóa rồng bằng xi măng ốp sứ, góp phần tạo nên dáng vẻ ấn tượng cho hệ thống mái ngói.

Kiến trúc mái đình Nam Bộ độc đáo của Chùa Phật Tổ.

Nằm trong chánh điện rộng 12m2, cao 8cm của Quan Âm Cổ Tự, bên cạnh các pho tượng Phật như Thích Ca Mâu Ni, A Di Đà… là án thờ Hòa thượng Thích Trí Tâm. Công trình nghệ thuật độc đáo này được đặt trên bệ cao 1,47m, rộng 1,52m, với nét chạm trổ tinh xảo, họa tiết cách điệu vừa phóng khoáng vừa sinh động. Hai câu đối được chạm khắc ở giữa án thờ, dù trải qua thời gian vẫn giữ nguyên nét đẹp sắc sảo: “Nhất Tự Quyền Hành Năng Chấn Tính/Chúng Tăng Bảo Chướng Vĩnh An Hòa”, thể hiện một chữ dọc ngang có khả năng thức tỉnh nhân gian, đồng thời bảo vệ chúng tăng trên con đường tu hành, hướng đến sự an hòa vĩnh cửu.

Ngoài kiến trúc chính, chùa Phật Tổ (Quan Âm Cổ Tự) còn sở hữu khuôn viên rộng lớn với nhiều công trình phụ trợ. Phía tay phải là văn phòng Ban Trị sự Thành hội Phật giáo, Trường Trung cấp Phật học Cà Mau, văn phòng Phân ban Đặc trách Ni Giới. Bên trái, Tuệ Tĩnh đường miễn phí dành cho người nghèo, Hội quán Gia đình Phật tử, nhà Tăng và các hạng mục đặc sắc khác tạo nên một quần thể kiến trúc độc đáo. Chùa không chỉ là nơi tu học, thuyết giảng Phật pháp mà còn là điểm hẹn tâm linh, tổ chức các sự kiện lớn như Lễ rằm tháng Giêng, Phật đản… thu hút đông đảo tăng ni, Phật tử gần xa về đây hòa mình vào không khí trang nghiêm, thanh tịnh.

Chùa Phật Tổ: Trung tâm Phật giáo tỉnh.

Nằm giữa miền đất Nam Bộ, Chùa Phật Tổ (Quan Âm Cổ Tự) là điểm đến tâm linh không thể bỏ qua trong hành trình khám phá Cà Mau. Với lịch sử lâu đời và kiến trúc cổ kính, uy nghiêm, chùa mang đến không gian thanh tịnh, giúp du khách tìm kiếm sự an yên, tự tại cho tâm hồn.

Nguồn: Tổng hợp/Ảnh: thamhiemmekong.com