Hải Nam Cổ Miếu: Nét cổ kính, tâm linh thu hút du khách thập phương
Hải Nam Cổ Miếu ở Cà Mau là điểm du lịch tâm linh nổi tiếng, thờ phụng tổ tiên và 108 anh linh người Hải Nam tại Nam Bộ. Được xây dựng hơn 150 năm trước, nơi đây là điểm đến lý tưởng cho du khách muốn tìm hiểu về lịch sử và văn hóa địa phương.
Cà Mau không chỉ nổi tiếng với những địa danh du lịch thiên nhiên mà còn thu hút du khách bởi những điểm đến tâm linh đậm nét văn hóa Phật giáo. Trong số đó, Hải Nam Cổ Miếu, nơi thờ cúng 108 vị Chiêu Ứng, là một địa điểm thu hút đông đảo du khách thập phương. Được xây dựng theo kiến trúc truyền thống của người Hải Nam, Hải Nam Cổ Miếu mang vẻ đẹp độc đáo, là minh chứng cho sự giao thoa văn hóa giữa người Hoa và người Việt. Nơi đây không chỉ là điểm đến cho những ai muốn tìm kiếm sự bình yên tâm hồn mà còn là địa điểm lý tưởng để khám phá nét văn hóa đặc sắc của người Hải Nam ở Nam Bộ.
Khám phá nét đẹp cổ kính Hải Nam Cổ Miếu
1.1 Hải Nam Cổ Miếu ở đâu?
Vị trí:Lý Văn Lâm, phường 1, Cà Mau
Nằm giữa lòng thành phố Cà Mau sầm uất, Hải Nam Cổ Miếu là địa điểm văn hóa tâm linh thu hút đông đảo du khách, đặc biệt là cộng đồng người Hoa. Nơi đây không chỉ là nơi thờ tự tổ tiên, đặt bài vị 108 anh linh mà còn là trung tâm sinh hoạt cộng đồng của người Hải Nam và người Hoa tại Cà Mau.
Nguồn gốc tục thờ Chiêu ứng của người Hải Nam
Cộng đồng người Hải Nam tại Trung Bộ và Nam Bộ lưu giữ nét văn hóa độc đáo với tục thờ 108 vị Chiêu Ứng Anh Liệt. Đây được xem là một trong những nét đẹp tiêu biểu của người Hải Nam tại Việt Nam. Ngoài Hải Nam Cổ Miếu, bạn có thể đến thăm chùa Ông Bổn Cà Mau, một công trình kiến trúc thể hiện rõ nét văn hóa đặc trưng của người Hoa sinh sống tại địa phương.
Tương truyền, 108 vị Chiêu Ứng Anh Liệt được người Hải Nam thờ cúng là những thương buôn bị sát hại trên biển vào năm Tân Hợi 1851. Trên đường về Hải Nam, họ bị quân đội triều Nguyễn do Chưởng vệ Phạm Xích và Lang trung Tôn Thất Thiều chỉ huy tấn công, cướp đoạt tài sản. Sự việc đau thương này đã trở thành truyền thuyết, lưu truyền qua bao thế hệ người Hải Nam.
Sau khi người thân các thương nhân bị nạn liên tục kêu oan, vua Tự Đức đã tự xử những tên tòng phạm. Để an ủi vong hồn của người bị oan ức, nhà vua lập trai đàn chẩn tế ở cửa biển Thuận An, sắc phong cho họ là Chiêu Ứng Anh Liệt và cho phép thờ phụng. Tương truyền, những linh hồn này đã linh ứng sau khi qua đời và thường giúp đỡ tàu thuyền gặp nạn trên biển. Vì lẽ đó, người Hải Nam sinh sống tại Trung Bộ và Nam Bộ lập miếu thờ 108 vị Chiêu Ứng ở khắp nơi.
Thời điểm lý tưởng để viếng thăm Hải Nam Cổ Miếu
Tháng 9 đến tháng 4 năm sau là thời điểm lý tưởng để khám phá Hải Nam Cổ Miếu, theo cẩm nang của Hải Âu Travel. Khí hậu mát mẻ, trong lành giúp bạn thoải mái di chuyển, chiêm bái và dâng hương tại các điểm du lịch tâm linh khác trong khu vực.
Mùa mưa bất chợt thường xuyên xuất hiện ở Cà Mau, khiến việc lên kế hoạch khám phá Hải Nam Cổ Miếu và các địa danh khác trở nên khó khăn. Để có một chuyến du lịch trọn vẹn, bạn cần theo dõi sát sao dự báo thời tiết trước khi lên đường.
Sắc phong vua treo trước cổng Hải Nam Cổ Miếu, hai bên thờ tượng Thanh Long, Bạch Hổ.
Lư hương lớn đặt chính giữa, trước cửa chính điện.
2. Vãn cảnh Hải Nam Cổ Miếu
Hải Nam Cổ Miếu Cà Mau, ngôi miếu cổ kính, là minh chứng lịch sử hào hùng của vùng đất Cà Mau. Từ những ngày đầu khai hoang lập ấp, người dân địa phương đã tôn thờ và gìn giữ ngôi miếu như một biểu tượng văn hóa, tâm linh thiêng liêng.
Trong thời kỳ Pháp thuộc, Hải Nam Cổ Miếu bị chính quyền thực dân chiếm dụng, buộc phải di dời. Năm 1938, ông Ong Thế Sung khởi xướng việc xây dựng lại ngôi miếu ở vị trí gần ngã ba Kênh 16 (nay là đường Lý Văn Lâm, phường 1, Cà Mau). Sau giải phóng, người Hoa Hải Nam tản cư, miếu bị bỏ hoang và xuống cấp. Chính quyền địa phương đã tận dụng khu vực này để xây dựng chợ Phường 1.
Năm 2010, UBND tỉnh Cà Mau quyết định giao lại nền đất cho cộng đồng người Hoa xây dựng lại miếu. Với sự chung tay góp sức, Hải Nam Cổ Miếu được hoàn thành chỉ trong vòng 3 năm, mang vẻ đẹp khang trang như hiện nay.
2.2 Kiến trúc của Hải Nam Cổ Miếu
Hải Nam Cổ Miếu được xây dựng lại với kiến trúc truyền thống, gồm 3 gian nối tiếp, thấp ngoài cao trong. Khuôn viên rộng rãi, thoáng mát, cây xanh um tùm, tiểu cảnh đa dạng. Sân trước, đối diện cổng chính là sắc phong của vua. Hai bên sắc phong là tượng Thanh Long, Bạch Hổ. Chánh điện thờ bài vị 108 vị Chiêu Ứng Anh Liệt, bên phải là ban thờ ông Hải Thoại, bên trái là ban thờ các bậc tiền hiền.
Giá trị văn hóa của tục thờ 108 vị Chiêu Ứng Anh Liệt tại Hải Nam Cổ Miếu: Một nét văn hóa đặc sắc thể hiện lòng biết ơn, tưởng nhớ công lao của những người đã hy sinh vì đất nước.
Nằm giữa lòng thành phố Cà Mau, Hải Nam Cổ Miếu uy nghi với bia đá ghi dòng chữ Hán – Quốc ngữ: “Sắc phong bách bát anh linh, sắc phong Chiêu Ứng Anh Liệt, tấn phong Dực Bảo Trung Hưng, Tự Đức tứ niên thập nhị nguyệt thất nhật”.
Tục thờ cúng 108 vị Chiêu Ứng tại Cà Mau là nét văn hóa đặc trưng của người Hoa Hải Nam, gắn liền với quá trình hình thành và phát triển của họ tại đây. Ban đầu, tục thờ cúng này mang ý nghĩa tưởng nhớ các vong linh đã khuất và cầu mong sự phù hộ, an toàn cho những chuyến đi biển đầy gian nan. Tuy nhiên, theo thời gian, ý nghĩa của tục thờ cúng này đã chuyển đổi, trở thành một tín ngưỡng văn hóa đặc trưng, thể hiện giá trị riêng biệt của cộng đồng người Hải Nam. Hải Nam Cổ Miếu, nơi thờ cúng các vị Chiêu Ứng, đã trở thành một biểu tượng văn hóa độc đáo, góp phần gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa của người Hoa Hải Nam tại Cà Mau.
Hải Nam Cổ Miếu rợp bóng cây xanh, toát lên vẻ uy nghiêm, trang trọng trong không khí mát mẻ, yên bình.
Hải Nam Cổ Miếu kết hợp văn hóa tâm linh Phật giáo với tín ngưỡng bản địa, thờ 108 vị Chiêu Ứng Anh Liệt tại chánh điện, hai bên là ban thờ ông Hải Thoại và các bậc tiền hiền.
Hải Nam Cổ Miếu Cà Mau là minh chứng cho nét đẹp tín ngưỡng độc đáo của người Hải Nam tại Nam Bộ. Hải Âu Travel hy vọng bài viết này đã mang đến cho bạn những thông tin bổ ích về quá trình hình thành và nét đẹp văn hóa tâm linh đặc sắc của cộng đồng này.
Nguồn: Tổng hợp
