Miếu Kim Hoàn Sóc Trăng: Di sản văn hóa độc đáo của người Hoa, nơi thờ tổ nghề truyền thống.
Miếu Kim Hoàn Sóc Trăng, còn gọi là Tinh Bảo Miếu, là nơi thờ cúng tổ nghề chế tác vàng bạc của cộng đồng Hoa. Ghé thăm miếu, du khách sẽ khám phá nghề kim hoàn truyền thống, mang đến trải nghiệm độc đáo cho hành trình du lịch Sóc Trăng.
Nghề chế tác kim hoàn là một trong những ngành nghề truyền thống lâu đời của người Hoa tại Sóc Trăng, với lịch sử gần 130 năm. Ngôi Miếu Kim Hoàn Sóc Trăng, nơi thờ tự và gắn kết những người cùng nghề, thu hút đông đảo nghệ nhân trong ngành chế tác vàng bạc đến cúng bái mỗi năm.
1. Đôi nét về Miếu Kim Hoàn Sóc Trăng
Miếu Kim Hoàn Sóc Trăng nằm ở đâu?
Địa chỉ: 34 Lê Lợi, Phường 6, Tp. Sóc Trăng
Cuối thế kỷ 19, dòng di dân người Hoa đổ về Việt Nam mạnh mẽ, mang theo nghề kim hoàn truyền thống. Tại Sóc Trăng, các nghệ nhân Hoa kiều sinh sống rải rác, tập trung đông nhất ở trung tâm thành phố. Ban đầu, nghề kim hoàn là bí mật được truyền dạy trong cộng đồng người Hoa. Nhưng theo thời gian, sự khéo léo và tinh tế của họ đã thu hút người Kinh và Khmer, mở ra một trang mới cho nghề chế tác kim hoàn ở Sóc Trăng.
Miếu Kim Hoàn Sóc Trăng được xây dựng vào khoảng năm 1890 bởi những thợ gia công vàng người Hoa. Ngôi miếu là nơi thờ tự và tụ họp của những người cùng nghề, được hình thành sớm hơn cả Lệ Châu hội quán tại Sài Gòn, góp phần tô điểm thêm cho bức tranh văn hóa đa dạng của Nam kỳ Lục tỉnh thời bấy giờ.
Miếu Kim Hoàn Sóc Trăng (hơn 130 năm) thờ tự ông tổ nghề chế tác trang sức người Hoa.
Miếu Kim Hoàn Sóc Trăng thờ cúng ai?
Nghề kim hoàn là truyền thống gia đình được gìn giữ qua nhiều thế hệ trong cộng đồng người Hoa Sóc Trăng. Bí quyết nghề được truyền trao một cách khắt khe, chỉ dành cho những người thân tộc hoặc những người được tin tưởng. Người thầy không chỉ dạy nghề mà còn giúp học trò tự lập, đồng thời học trò phải giữ lễ nghĩa với thầy, tưởng nhớ và thờ phụng khi thầy qua đời.
Từ quy tắc nghề nghiệp, những người thợ kim hoàn Sóc Trăng đã hình thành hội nhóm, lập bàn thờ tổ nghề, chọn ngày giỗ Tổ và xây dựng Miếu Kim Hoàn. Khác với truyền thống thờ Tổ nghề họ Cao, Trần, Huỳnh ở Bắc Bộ, Trung Bộ và một số tỉnh miền Nam, Miếu Kim Hoàn Sóc Trăng thờ cả ông tổ người Việt lẫn Hoa. Điều này phản ánh sự giao thoa văn hóa giữa người Hoa, người Việt và người Khmer ở Sóc Trăng, thể hiện rõ nét qua tính đa thần, đa tôn giáo.
Hướng dẫn đến Miếu Kim Hoàn, Sóc Trăng
Miếu Kim Hoàn nằm cách trung tâm thành phố Sóc Trăng chưa đầy 1km, thuận tiện cho du khách ghé thăm bất kỳ lúc nào. Từ Công viên 30/4, bạn đi theo đường Hai Bà Trưng hướng về Bảo tàng Khmer Sóc Trăng. Qua khỏi cầu Quay, rẽ trái vào đường Lê Lợi, đi khoảng 200m là đến miếu.
Miếu Kim Hoàn Sóc Trăng ở trung tâm thành phố, thuận tiện kết hợp tham quan các điểm khác.
Khám phá những điều thú vị tại Miếu Kim Hoàn Sóc Trăng
Khám phá kiến trúc độc đáo Miếu Kim Hoàn Sóc Trăng, nơi lưu giữ những giá trị văn hóa truyền thống độc đáo.
Miếu Kim Hoàn ở Sóc Trăng là một công trình kiến trúc độc đáo, kết hợp hài hòa giữa tín ngưỡng thờ Phật và thờ tổ nghề của người Hoa. Nổi bật nhất là cổng tam quan – kiến trúc đặc trưng của chùa Phật giáo Bắc tông. Cổng chính của miếu được chia làm ba phần: hai cửa nhỏ hai bên và một cổng lớn ở giữa. Vách cổng được xây bằng xi măng lát gạch bông, hai bên lối đi là những câu đối tiếng Hoa, nhắc nhở hậu thế về công ơn của tổ tiên. Phía trên cổng là mái lợp ngói âm dương, đỉnh mái là tượng lưỡng long triều nhật và hai tấm hoành phi ghi tên miếu bằng tiếng Việt và tiếng Hoa cổ.
Miếu Kim Hoàn Sóc Trăng khiêm tốn hơn về quy mô so với Miếu Bà Thiên Hậu ở Vĩnh Châu nhưng vẫn đầy đủ không gian thờ tự. Bước vào chánh điện, cặp Nghê trấn giữ cửa là điểm nhấn đầu tiên. Cánh cửa dẫn vào chính điện khảm hình hai vị thần Tần Thúc Bảo và Uất Trì Kính Đức. Hai bên tường là những hình tượng Ngư hóa long được chạm khắc tinh xảo, sơn màu xanh vàng nổi bật, góp phần tôn lên vẻ đẹp trang nghiêm của ngôi miếu.
Miếu Kim Hoàn Sóc Trăng là nơi thờ tự Tổ Sư lịch đại, Tả Ban, Hữu Ban cùng 2 khánh thờ Tiên hiền, Hậu Hiền. Trung tâm chánh điện đặt 5 khánh thờ, hai bên là bài vị Tả Ban và Hữu Ban. Phía sau vách ngăn là bài vị của 150 nghệ nhân kim hoàn, những người có công xây dựng và phát triển Tổ nghề.
Cổng miếu Kim Hoàn Sóc Trăng lộng lẫy son vàng.
Cổng tam quan được điểm tô thêm tranh Bát tiên, hạc trên tùng, mai lan cúc trúc.
Đại sảnh Miếu Kim Hoàn Sóc Trăng rực rỡ với tượng linh thú, môn thần và họa tiết đặc trưng kiến trúc người Hoa.
Miếu Kim Hoàn Sóc Trăng – nơi hội tụ, kết nối những tâm hồn yêu nghề vàng bạc, cùng chung niềm tin và khát vọng.
Nghề kim hoàn từng trải qua thời kỳ hoàng kim vào cuối thế kỷ XX khi nhu cầu tích trữ vàng để kiếm lời từ chênh lệch giá tăng cao. Tuy nhiên, sau những biến cố lịch sử, nghề này gần như bị đình trệ. Mãi đến năm 1986, khi đất nước bắt đầu thực hiện Đổi mới, nghề kim hoàn và kinh doanh vàng bạc mới dần hồi phục. Từ đó, nhiều gia đình người Hoa lại cho con em nối nghiệp, tạo nên sự phát triển sôi động. Chỉ riêng về gia công, đã có hơn 50 người thợ bạc trên toàn thành phố.
Nghề chế tác kim hoàn Sóc Trăng, với lịch sử hơn một thế kỷ, đã khẳng định vị thế quan trọng trong các ngành nghề truyền thống địa phương. Không chỉ giữ gìn tín ngưỡng thờ tổ, hội kim hoàn còn tích cực vận động nguồn ngân sách cho ngày giỗ Tổ và hoạt động thiện nguyện, giúp đỡ bà con gặp khó khăn.
Ngày giỗ Tổ truyền thống tại Miếu Kim Hoàn Sóc Trăng (3.3)
Ngày giỗ Tổ tại Miếu Kim Hoàn Sóc Trăng diễn ra vào ngày 11/2 âm lịch hằng năm, thu hút đông đảo nghệ nhân, thợ bạc và chủ tiệm vàng khắp nơi về tham dự. Lễ giỗ bắt đầu từ 14 đến 15 giờ tại sảnh trước sân miếu với nghi thức Chấp minh hay Tiên thường để thỉnh Tổ về dự lễ. Đến trưa ngày 12/2 âm lịch là Lễ chính giỗ, cúng tế Tiên hiền và Hậu hiền.
Miếu Kim Hoàn Sóc Trăng, dù không được sắc phong, vẫn là biểu tượng của đình làng Nam Bộ truyền thống. Tổ nghề được xem như vị Thành Hoàng của làng nghề kim hoàn, nhắc nhở thế hệ nghệ nhân về công ơn của cha ông và khơi dậy lòng tự hào, tinh thần giữ gìn và phát triển nghề truyền thống.
Miếu Kim Hoàn Sóc Trăng, hơn 130 năm tuổi, là biểu tượng linh thiêng của người thợ kim hoàn Nam Bộ. Ghé thăm miếu tổ, bạn sẽ hiểu hơn về nghề truyền thống này và có thêm một trải nghiệm thú vị trong hành trình khám phá Sóc Trăng.
Nguồn: Tổng hợp
