Văn Thánh Miếu Vĩnh Long: Niềm tự hào của người dân miền Tây, biểu tượng văn hóa lịch sử
Văn Thánh Miếu Vĩnh Long, di tích lịch sử văn hóa nổi bật ở Tây Nam Bộ, thu hút du khách bởi kiến trúc độc đáo và những câu chuyện hào hùng, hứa hẹn mang đến những trải nghiệm thú vị cho chuyến du lịch Vĩnh Long của bạn.
Vĩnh Long không chỉ nổi tiếng với các di tích lịch sử như Công Thần Miếu Vĩ, Nhà thờ Chính Tòa hay Đình Long Thanh, mà còn ẩn chứa nét đẹp cổ kính của Văn Thánh Miếu – công trình kiến trúc còn sót lại từ thời Nguyễn, sau khi quân Pháp chiếm đóng miền Tây. Du khách đến Vĩnh Long nhất định phải ghé thăm để chiêm ngưỡng kiến trúc độc đáo và tìm hiểu về lịch sử văn hóa nơi đây.
Khám phá Văn Thánh Miếu Vĩnh Long – Di tích lịch sử
1.1 Đôi nét về Văn Thánh Miếu Vĩnh Long
Làng Long Hồ, đường Trần Phú, phường 4, thành phố Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long.
Giờ mở cửa: Tất cả các ngày.
Giá vé tham khảo: Miễn phí.
Văn Thánh Miếu Vĩnh Long, tọa lạc tại vị trí đắc địa trên đường giao thông, hướng ra dòng sông Long Hồ, là minh chứng cho nền văn hóa chính thống của nhà nước phong kiến xưa và là biểu tượng tôn vinh Nho giáo. Diện tích 10.322m2, nơi đây được mệnh danh là Quốc Tử Giám ở Nam Bộ, thu hút đông đảo du khách bởi kiến trúc độc đáo và giá trị lịch sử. Văn Thánh Miếu Vĩnh Long, cùng với Tượng đài Chiến Thắng Mậu Thân, là điểm đến hấp dẫn trong hành trình khám phá thành phố Vĩnh Long, nằm cạnh dòng sông Cổ Chiên thơ mộng.
Quá trình xây dựng và gìn giữ Văn Thánh Miếu
Văn Thánh Miếu Vĩnh Long được khởi công xây dựng vào mùa đông năm Giáp Tý (1864) và hoàn thành vào mùa thu năm Bính Dần (1866), theo kế hoạch được triều đình phê duyệt từ năm Tự Đức thứ 14 (1862). Bên trái Văn Thánh Miếu là Thơ Lầu, nơi lưu giữ những kinh sách cổ xưa.
Văn Thánh Miếu Vĩnh Long vừa hoàn thiện đã được triều đình Huế giao cho người trông coi, quét dọn hàng ngày. Các vị quan lại, sĩ phu địa phương cũng thành lập Hội Văn Thánh Miếu để tổ chức nghi lễ cúng tế và quản lý nơi đây. Tuy nhiên, sau khi thực dân Pháp chiếm Vĩnh Long, chúng âm mưu phá bỏ Văn Thánh Miếu để xây dựng dinh tỉnh trưởng. Trước nguy cơ mất mát di sản văn hóa, nhân dân địa phương đã đề cử ông Bá hộ Trương Ngọc Lang đứng ra thương lượng, đối đầu với quân Pháp để bảo vệ công trình thiêng liêng này.
Văn Thánh Miếu Vĩnh Long, mặc dù xuất hiện muộn hơn so với các Văn Thánh Miếu khác trong cả nước, vẫn được xem là một bảo vật quý giá, là niềm tự hào của người Vĩnh Long và dân Nam Bộ. Nơi đây đã trải qua nhiều lần trùng tu, lần gần nhất là vào tháng 6/2006, ghi dấu ấn lịch sử với 7 đợt trùng tu lớn nhỏ từ năm 1872. Dù thời gian đã in dấu, Văn Thánh Miếu Vĩnh Long vẫn giữ được nét đẹp cổ kính, đậm chất riêng biệt. Nét đẹp này đã được công nhận bằng việc xếp hạng Di tích văn hóa cấp quốc gia vào ngày 25/3/1991, khẳng định giá trị lịch sử và văn hóa to lớn của công trình.
Văn Thánh Miếu Vĩnh Long: Nơi lưu giữ hồn Việt.
2.1 Tham quan Quốc Tử Giám ở phương Nam
Văn Thánh Miếu Vĩnh Long là một công trình kiến trúc độc đáo, mang nét đẹp cổ kính nhưng không kém phần trang nghiêm và hào hùng. Cổng tam quan và hai cổng phụ, với 3 tầng mái được xây dựng theo phong cách cổ xưa, là điểm nhấn ấn tượng của miếu. Phần mái được trang trí tinh xảo với hình ảnh lưỡng long chầu nguyệt bằng gốm xanh và lợp ngói đại tiểu, càng tăng thêm vẻ đẹp uy nghi cho công trình. Hai bên cột là những câu đối bằng chữ Hán đắp nổi bằng xi măng, thể hiện sự tôn vinh đối với Đức Khổng Tử và Nho giáo.
Bước qua cổng điện Đại Thành, du khách sẽ đến khu vực thần đạo – nơi tôn nghiêm và linh thiêng. Hai bên đường, những hàng sao cao vút, thẳng tắp như đội quân lính áp hầu, tạo nên khung cảnh trang trọng, uy nghi. Văn Thánh Miếu Vĩnh Long lưu giữ dấu ấn lịch sử qua 3 tấm bia đá cổ kính. Bia đầu tiên, do chính tay cụ Phan Thanh Giản viết trước khi tử tiết, được ông Trương Ngọc Lang dựng vào năm 1872. Mặt trước khắc lý do dựng miếu, ca ngợi công đức các bậc thánh nhân và triều đình, mặt sau ghi danh những người có công dựng nước. Năm 1917, bia thứ hai được dựng, mặt trước ghi lại sự kiện ông Tống Hữu Định vận động trùng tu Văn Thánh Miếu, mặt sau ghi danh các vị thân hào, nhân sĩ có công. Bia đá cuối cùng, dựng vào năm 1931, ghi lại việc bà Trương Thị Loan – con gái ông Trương Ngọc Lang, hiến đất và hết lòng thờ cúng cha ruột tại Văn Xương Các.
Văn Xương Các, với kiến trúc độc đáo theo kiểu “trùng thiềm điệp ốc”, là điểm nhấn của Văn Thánh Miếu Vĩnh Long. Nơi đây còn được biết đến với nhiều tên gọi khác như Thơ lầu, Tân đình hay Tụy Văn lâu, được chia thành hai tầng riêng biệt. Tầng trên là nơi lưu giữ sách quý và thờ ba vị Văn Xương Đế Quân, cai quản việc học hành, thi cử. Tầng dưới là nơi nghỉ ngơi trong các dịp lễ cúng tế Đức Khổng Tử, đồng thời là địa điểm bình văn, luận võ cho giới quan chức. Trước Tụy Văn lâu là khu vực thờ Gia Định xử sĩ Sùng Đức Tiên sinh Võ Trường Toản và Khâm sai Kinh lược sứ Phan Thanh Giản, tôn vinh những nhân vật lịch sử tiêu biểu của vùng đất Vĩnh Long.
Nằm ở cuối khu vực thần đạo là Văn Miếu, bao gồm Điện Đại Thành, Tả vu và Hữu vu. Kiến trúc đồ sộ với cổng vào uy nghi được bao bọc bởi hàng rào bê tông, mang đến một không khí trang nghiêm và long trọng. Điện Đại Thành được chia thành nhiều gian, mỗi gian thờ cúng các vị thánh nhân khác nhau. Gian chính giữa dành riêng cho bàn thờ Đức Khổng Tử, xung quanh là nơi thờ cúng thập nhị hiền triết.
Khám phá những lễ hội độc đáo tại Văn Thánh Miếu Vĩnh Long, một điểm đến văn hóa hấp dẫn.
Văn Thánh Miếu Vĩnh Long nổi tiếng với các lễ hội đặc sắc, thu hút đông đảo du khách thập phương mỗi năm. Những lễ hội này mang đậm nét văn hóa truyền thống, góp phần tôn vinh nét đẹp lịch sử và văn hóa của vùng đất Vĩnh Long.
Lễ Tế Khổng Tử và các vị Thánh Hiền được tổ chức vào ngày Đinh đầu tháng 2 và ngày Đinh cuối tháng 8 âm lịch (Xuân Đinh và Thu Đinh).
Văn Xương Các là nơi tổ chức lễ giỗ Phan Thanh Giản (mùng 4, 5 tháng 7 âm lịch) và giỗ các quan đại thần, chiến sĩ trận vong (12, 13 tháng 10 âm lịch).
Theo Hải Âu Travel, lễ hội Văn Thánh Miếu Vĩnh Long thu hút người dân không chỉ bởi mong muốn cầu tài lộc, may mắn mà còn bởi lòng tri ân sâu sắc đối với các bậc tiền nhân và niềm tự hào về truyền thống hiếu học của dân tộc.
Vĩnh Long, vùng đất đã chứng kiến biết bao thăng trầm của lịch sử, lưu giữ nhiều công trình văn hóa lịch sử. Trong dòng chảy thời gian, nhiều công trình đã phai mờ nét đẹp nguyên sơ, nhưng Văn Thánh Miếu Vĩnh Long vẫn kiêu hãnh đứng vững, trở thành biểu tượng cho tinh hoa giáo dục của người dân Nam Bộ. Được mệnh danh là Quốc Tử Giám phương Nam, Văn Thánh Miếu Vĩnh Long là điểm đến lý tưởng cho du khách khi đặt chân đến Vĩnh Long. Hãy thêm địa chỉ này vào hành trình khám phá của bạn!
Nguồn: Tổng hợp