Chùa Diệu Đế: Nơi lưu giữ giá trị văn hóa tâm linh độc đáo

Chùa Diệu Đế, một trong ba ngôi Quốc tự còn tồn tại, sở hữu kiến trúc đặc trưng thời Nguyễn và nhiều giá trị lịch sử – văn hóa. Điểm nhấn là chánh điện với tranh vẽ trên trần, được công nhận có quy mô lớn nhất Việt Nam.

1. Chùa Diệu Đế ở đâu?

Nằm cạnh dòng sông Hộ Thành, gần cầu Gia Hội, chùa Diệu Đế là một trong ba Quốc tự còn tồn tại ở Huế, tọa lạc tại số 100B, đường Bạch Đằng, phường Phú Cát. Nơi đây nổi tiếng với cảnh quan thoáng đãng, yên bình và được xem là một trong những ngôi chùa linh thiêng bậc nhất của cố đô.

Chùa Diệu Đế thanh bình bên dòng sông Hộ Thành. (Ảnh: Daophatngaynay)

2. Lịch sử xây dựng chùa

Chùa Diệu Đế, tọa lạc trên nền phủ cũ của vua Thiệu Trị, nơi ông ra đời năm 1907, được xây dựng năm 1844. Vua Thiệu Trị điều động 600 binh linh xây dựng công trình quy mô đồ sộ này, lấy sông đào Đông Ba làm minh đường và phong tặng danh hiệu Quốc tự.

Sau khi kinh thành thất thủ năm 1885, vua Hàm Nghi chuyển các tượng Phật từ chùa Giác Hoàng về chùa Diệu Đế. Nam Triều sau đó sử dụng Trí Tuệ tịnh xá và Cát Tường từ thất của chùa Giác Hoàng làm trụ sở cho phủ đường Thừa Thiên.

Công trình chùa bị triệt hạ vào năm 1887, chỉ còn lại những dãy nhà hoang tàn. Năm 1889, Vua Thành Thái ban 3000 quan tiền để Hòa thượng Thanh Minh – Tâm Truyền trùng tu, nhưng công trình không thể khôi phục hoàn toàn vẻ vang như xưa.

Chùa trải qua nhiều lần hư hỏng nặng từ 1904 đến 1910 và năm 1953. Năm 1953, Hòa thượng Diệu Hoằng đã tiến hành tu bổ, mang đến quy mô thu gọn như hiện nay.

Chùa Diệu Đế, một trong những ngôi chùa đồ sộ nhất thời kỳ xây dựng. (Ảnh: Svhtt.thuathienhue)

Khám phá Quốc tự cổ kính, dấu ấn lịch sử cố đô.

3.1 Kiến trúc xưa của chùa Diệu Đế

Chùa Diệu Đế thời vua Thiệu Trị khác biệt với các ngôi chùa Huế bởi cấu trúc độc đáo với một vòng thành bao quanh và 4 cửa đối xứng tượng trưng cho Tứ đế. Bước qua cổng Tam Quan là sân chùa rộng lớn, hai bên là Bi đình và Chung đình. Ngay giữa là Đạo Nguyên các, cạnh đó là phòng Trí tuệ và nhà Cát Tường. Sau bức tường có 3 cửa là điện Đại Giác, tiếp nối là tăng gia, nhà trù…

3.2 Ngôi Quốc tự ngày nay

Chùa Diệu Đế nay có kết cấu mới, Điện Đại Giác được xây thêm mặt tiền đường phía trước, chung lâu bên trái và cổ lâu bên phải. Lấy cảm hứng từ kiến trúc Hội quán Từ Đàm, các nóc nhà dọc theo chùa được thiết kế lưỡng long triều nguyệt độc đáo. Bức hoành “Diệu Đế Quốc tự” treo ở cửa chính giữa, ghi dấu năm 1844.

Bức hoàng Diệu Đế Quốc tự trang trọng tại cửa chính chánh điện Đại Giác. (Ảnh: Svhtt.thuathienhue)

Bên trong nội điện, 4 cột xi măng cốt sắt chạm khắc mây rồng ẩn hiện, khiến du khách không khỏi trầm trồ. Khoảng sân rộng rợp bóng cây xanh mát, mang đến bầu không khí trong lành, thanh tịnh. Tiếng chuông chùa vang vọng, tách biệt du khách với thế giới bên ngoài, tạo nên điểm du lịch tâm linh lý tưởng.

4. Khám phá những công trình nổi bật

Chùa Diệu Đế không chỉ là một công trình kiến trúc độc đáo mà còn là kho tàng văn hóa lịch sử lâu đời. Nơi đây lưu giữ những giá trị truyền thống quý báu, tạo nên một điểm đến thu hút du khách. Những hạng mục nổi bật, đầy tự hào của ngôi chùa sẽ khiến bạn say mê và lưu luyến trong hành trình khám phá.

– Đại hồng chung:Chùa Diệu Đế sở hữu hai quả chuông lớn đúc năm 1846 dưới thời vua Thiệu Trị, là hai trong số những pháp khí nổi bật của chùa.

Đại hồng chung – Pháp khí chùa Diệu Đế (Ảnh: Vinpearl)

– Tấm bia đá đặt trong Bi đình:Tấm bia cao 1,9m, rộng 1,07m, khắc nội dung về lịch sử dựng chùa, tạc tượng và 7 bài thơ của vua Thiệu Trị, được dựng vào giữa năm 1846, cùng thời gian đúc hai chuông lớn.

Bia đá khắc lịch sử dựng chùa, tạc tượng. (Ảnh: Vinpearl)

– Bức tranh “Long vân khế hội”:Trên trần điện Đại giác, 5 đầu rồng ẩn hiện trong mây, kết hợp cùng 4 con rồng trên 4 cột trụ, tạo nên tác phẩm nghệ thuật độc đáo của nghệ nhân Phan Văn Tánh. Đây là tranh vẽ trên trần lớn nhất Việt Nam, được công nhận vào năm 2008.

Trần chánh điện chùa Long Vân khế hội, 5 đầu rồng ẩn hiện trong mây, 4 rồng trên trụ cột. (Ảnh: TTBTDT Cố đô Huế)

– Bức hoành phi “Diệu Đế Quốc Tự”:Bảo tồn tại chùa Diệu Đế từ năm Thiệu Trị thứ 4 (1844).

Điểm du lịch gần chùa Diệu Đế

Hải Âu Travel gợi ý bạn kết hợp tham quan chùa Diệu Đế cùng một số địa điểm du lịch lịch sử – văn hóa thuận tiện cho việc di chuyển sau đây:

Chùa Thiên Mụ, hay Linh Mụ, được mệnh danh là Đệ nhất cổ tự xứ Huế. Kiến trúc độc đáo cùng công trình chính điện hướng ra sông Hương thơ mộng đã tạo nên vẻ đẹp đặc biệt cho ngôi chùa cổ kính này.

Đại nội Huế, nằm trong quần thể di tích Cố đô Huế, là Di sản văn hóa thế giới được UNESCO công nhận.

Lăng Khải Định, nơi an nghỉ của vua Khải Định thời Nguyễn, là một trong những lăng tẩm đẹp nhất ở Huế.

Chùa Diệu Đế, một Quốc tự linh thiêng bên bờ sông Hộ Thành, là điểm đến không thể bỏ qua trong hành trình khám phá nét đẹp văn hóa Huế. Ngôi chùa cổ kính, mang đậm dấu ấn thời gian, hứa hẹn mang đến cho bạn những trải nghiệm khó quên. Hãy thêm ngay chùa Diệu Đế vào cẩm nang du lịch của mình!

Nguồn: Tổng hợp