Hội Bài Chòi Nha Trang: Di sản văn hóa độc đáo, lưu giữ nét đẹp truyền thống.
Nha Trang nổi tiếng với Hội Bài Chòi – trò chơi dân gian độc đáo, có từ hơn 100 năm trước. Mặc dù đã có từ lâu đời nhưng Hội Bài Chòi vẫn được duy trì, thu hút du khách trong và ngoài nước. Cùng Hải Âu Travel khám phá nét văn hóa độc đáo này!
1. Vài nét về Hội Bài Chòi Nha Trang
1.1 Nguồn gốc Hội Bài Chòi
Trò chơi đánh bài chòi, hay còn gọi là hô bài chòi, và hát bài chòi là những hình thức nghệ thuật dân gian đặc sắc, phản ánh đời sống sinh hoạt, tình cảm và tâm tư của người dân duyên hải miền Trung. Theo các nhà nghiên cứu văn hóa dân gian, những hình thức này đã tồn tại từ lâu với hình thức sơ khai, trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa của vùng đất này.
Truyền thuyết dân gian lưu giữ một câu chuyện khác về nguồn gốc bài chòi. Vào cuối thế kỷ XVI đầu thế kỷ XVII, cuộc sống người dân bị đe dọa bởi thú dữ thường xuyên phá hoại mùa màng. Để chống lại mối nguy này, họ dựng những chòi cao ven rừng, mỗi chòi có một thanh niên canh giữ. Khi gặp thú dữ, họ đánh trống hoặc hô to để xua đuổi. Qua thời gian, tiếng hô ấy được biến tấu thành những câu hát, câu hò độc đáo, giúp xua tan sự nhàm chán trong những đêm canh giữ. Từ đó, bài chòi dần xuất hiện và trở thành một phần văn hóa quen thuộc của người dân.
Không chỉ có những câu hô hát đối đáp sôi động, người dân Nha Trang còn sáng tạo thêm cách chơi bài tứ sắc trong các chòi bài chòi, tạo nên nét độc đáo riêng. Sự kết hợp độc đáo này mang tên “hô bài chòi” – một chương trình nghệ thuật đầy hấp dẫn, xứng đáng được trải nghiệm khi du lịch tại Nha Trang.
1.2 Bạn hiểu gì về Bài Chòi
Bài chòi không chỉ là trò chơi bài đơn thuần, nó là một lễ hội âm nhạc dân gian với không gian mở, gắn liền với nghệ thuật diễn xướng hô bài chòi. Người quản trò (nghệ nhân chính) dẫn dắt trò chơi, cùng với anh Hiệu hay chị Hiệu tạo nên một không khí vui nhộn, sôi động, thu hút người chơi và khán giả.
Hội Bài Chòi Nha Trang có còn phổ biến ngày nay?
Hội Bài Chòi, vốn là nét văn hóa truyền thống độc đáo, đang dần mai một. Tuy nhiên, nỗ lực bảo tồn loại hình này đang được nhiều địa phương chú trọng. Khánh Hòa là một ví dụ điển hình, với việc tổ chức thường niên Hội Bài Chòi Nha Trang, góp phần giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa đặc sắc này.
2. Thông tin về chương trình
Khu vực công viên bờ biển phía Nam Quảng trường 2/4 Nha Trang (có thể thay đổi).
Những buổi tối cuối tuần rảnh rỗi hay trong các dịp lễ đặc biệt.
Mức giá: 50.000 VND/người/2 lượt.
Hội Bài Chòi Nha Trang diễn ra ra sao?
Hội Bài Chòi diễn ra ở đâu?
Không khí tại công viên 2/4 Nha Trang sôi động hơn hẳn vào những ngày tổ chức Hội Bài Chòi. 9 chòi với lá cờ hội tung bay trong gió đêm mát lạnh, tạo nên khung cảnh náo nhiệt. Giữa sân, ống đựng 27 quân bài với những tên gọi độc đáo như Tứ móc, Tám dừng, Cửu điều, Bảy thưa… thu hút sự chú ý. Mỗi chòi đều được trang bị mỏ tre và ống đựng bài, sẵn sàng cho những ván bài đầy kịch tính.
3.2 Trải nghiệm Hội Bài Chòi
Trước giờ hô hát, những làn điệu bài chòi vang lên, khuấy động không khí thêm náo nhiệt. Anh Hiệu và những người vào vai anh cất lên lời ca ngọt ngào, mùi mẫn pha chút hóm hỉnh, thu hút người chơi tập trung đông hơn. Khi không khí sôi động, Hội bài Chòi Nha Trang chính thức bắt đầu.
Anh Hiệu vừa hát, vừa đưa thẻ bài cho người chơi Hội Bài Chòi, mỗi thẻ giá 50.000 VND/người/2 lượt. Thắng cuộc, bạn sẽ được anh Hiệu chúc phúc bằng lời ca, mời trầu rượu và nhận tiền thưởng. Tiền thưởng và giá thẻ tuy là ảo, mang tính vui vẻ, nhưng nhiều người lại dùng tiền thắng để tặng lại cho anh Hiệu, khiến trò chơi thêm phần ý nghĩa.
Hội bài chòi Nha Trang bắt đầu khi đủ 9 người trong mỗi chòi. Anh Hiệu sẽ lần lượt đi đến các ống đựng bài và rút từng con bài. Sau mỗi lần rút, Hiệu sẽ hát một câu liên quan đến con bài, giúp người chơi so sánh với thẻ bài của mình. Nếu bạn có con bài trùng với tên trong thẻ bài, hãy gõ mõ để báo hiệu cho Hiệu biết.
Khi rút được con khỉ nghèo, Hiệu sẽ hát ngay đoạn:
“Ngày thường thiếu áo thiếu cơm
Đêm lạnh, thiếu chiếu, rơm thành giường ngủ.
Dép dơi, dép bướm, chật đường
Màn loan, gối phượng xa xôi, ai thương kẻ nghèo phận bọt bể.
Nếu bạn rút được con lục chạng, nó sẽ nói:
“Bậu khoe giỏi, sao chẳng chịu đi
Cứ ăn xó bếp, ngủ thì chuồng trâu
Bậu ơi! Tôi chẳng ưng đâu
Trạng thái hiện tại, dù cố gắng cũng vô ích.
Hội hô bài chòi không chỉ là trò chơi đơn thuần, mà còn ẩn chứa tâm tư, nỗi niềm của dân gian xưa. Những câu hát không đơn thuần mô tả tên con bài, mà còn là lời tâm sự được bộc lộ qua mỗi lượt chơi. Người thắng cuộc là người đầu tiên có đủ 3 con bài ghi trên thẻ, sẽ được chủ trò và Hiệu đến chòi chúc mừng bằng cách dâng rượu và cùng nhau hát những lời chúc tụng tốt đẹp.
Bạn đã từng nghĩ đến việc kết hợp du lịch biển Nha Trang với trải nghiệm văn hóa độc đáo tại Hội Bài Chòi? Thay vì chỉ tắm biển, thưởng thức hải sản, bạn có thể hòa mình vào không khí sôi động của Hội Bài Chòi, một nét văn hóa truyền thống độc đáo của người Việt. Diễn ra vào những ngày cuối tuần trong năm, Hội Bài Chòi là cơ hội tuyệt vời để bạn hiểu thêm về trò chơi dân gian này, đồng thời mang đến những trải nghiệm đáng nhớ cho chuyến du ngoạn của bạn.
Nguồn: Tổng hợp