Bí ẩn Giai thoại và Kiến trúc Độc đáo Tháp Chăm Poshanư
Tháp Chăm Poshanư là thắng cảnh tiêu biểu của văn hóa Chăm, sở hữu giá trị lịch sử, văn hóa, nghệ thuật độc đáo cùng kiến trúc ấn tượng.
1. Thông tin về tháp Chăm Poshanư
Nằm cách trung tâm thành phố Phan Thiết 7km, Tháp Chăm tọa lạc trên ngọn đồi Bà Nài, thuộc khu di tích lầu Ông Hoàng xưa. Nét kiến trúc độc đáo và nghệ thuật tinh xảo của người Chăm được thể hiện rõ nét trong công trình này. Sự kết hợp hài hòa giữa các yếu tố đã tạo nên một kiến trúc ấn tượng, ẩn chứa nhiều bí ẩn chưa được khám phá trọn vẹn.
Địa chỉ: Đồi Bà Nài, Phú Hải, Phan Thiết
Giá vé tham quan tháp Chăm Poshanư:
– Người lớn, trẻ em trên 1.2m: 15.000đ/vé
– Trẻ em dưới 1.2m: Miễn phí
– Giờ mở cửa: 06h45 – 17h30
Bạn chạy xe đến đường 715, rẽ phải vào đường Võ Nguyên Giáp. Tiếp tục đi khoảng 20 phút nữa là đến khu Phú Hải, nơi có Tháp Chăm Poshanư. Bạn có thể tham khảo tuyến đường được đề xuất trên Google Maps hoặc hỏi đường người dân địa phương để tránh lạc đường.
Bản đồ hướng dẫn đường đi đến tháp Chăm
Giai thoại & lịch sử khai quật tháp Chăm Poshanư
2.1 Câu chuyện lịch sử của tháp Chăm Poshanư
Dân tộc Chăm, một trong 54 dân tộc anh em Việt Nam, nổi tiếng với nền văn minh rực rỡ và văn hóa đa dạng. Tháp Chăm Poshanư, được xây dựng từ cuối thế kỷ VIII – đầu thế kỷ IX tại vương quốc Chăm Pa cổ, ẩn chứa câu chuyện tình yêu son sắt của nàng công chúa Poshanư và vị lãnh chúa Po Sahaniempar. Giai thoại về tình yêu của họ đã trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa Chăm, lưu truyền qua bao thế hệ.
Tương truyền, lãnh chúa Po Sahaniempar, người theo đạo Hồi, vốn sống tại vùng Ma Lâm. Tình yêu của chàng dành cho người con gái ấy trải qua bao gian truân, nhưng cuối cùng, em trai của nàng đã gieo rắc nghi ngờ, khiến chàng hiểu lầm. Trong một lần hành hương về, lãnh chúa Po Sahaniempar không thấy vợ mình chờ đón, tin rằng mình bị phản bội, chàng đã bỏ về phương Nam, để lại một tình yêu dang dở.
Tin công chúa đuổi theo để giải thích vụt tắt khi nàng phát hiện chồng mình đã yêu một cô gái Raglây tên Chargo. Nỗi thất vọng bao trùm, nàng quay về Bianneh sống một cuộc đời cô đơn. Sau này, lòng người nhớ ơn công chúa, họ tạc tượng nàng đặt trong đền thờ tháp, lưu giữ hình ảnh vị công chúa cao quý, kiêu hãnh.
Cách đây hơn 30 năm, một ngôi đền thờ cổ bị chôn vùi trong lòng đất suốt 300 năm đã được khai quật. Sau đó, từ năm 1990 đến năm 2000, cả ba ngọn tháp đều được tu bổ và tôn tạo lại theo kiến trúc đặc trưng của người Chăm, khôi phục vẻ đẹp vốn có của công trình lịch sử này.
Tháp Chăm Poshanư được tôn tạo, giữ nguyên kiến trúc Hòa Lai độc đáo.
2.2 Tháp Poshanư thờ ai?
Tháp thờ thần Shiva, một trong những vị thần Ấn Độ giáo được sùng bái nhất của văn hóa Chăm Pa, được xây dựng thêm phần thờ công chúa Poshanư vào thế kỷ XV. Con gái vua Para Chanh được người dân yêu quý bởi vẻ đẹp, tài năng và lòng nhân ái. Nàng được biết đến là người đã truyền dạy cho dân làng những kỹ năng quý báu như trồng lúa nước, dệt vải thổ cẩm và chăn nuôi, góp phần phát triển cuộc sống của người dân Chăm Pa.
Tháp Chăm Poshanư: Thờ công chúa và thần Shiva.
Tháp Chăm Poshanư: Kiến trúc độc đáo, văn hóa lưu dấu.
Tháp Chăm Poshanư, được công nhận là di tích nghệ thuật quốc gia, mang phong cách kiến trúc Hòa Lai độc đáo. Được xây dựng từ gạch đỏ, tháp được kết nối bằng chất kết dính đặc biệt, chưa được xác định chính xác. Giả thiết phổ biến cho rằng đó là một loại nhựa thực vật.
Tháp được xây bằng gạch đỏ, kết dính bằng chất liệu đặc biệt. (Ảnh: absoluteraga19)
Tháp Chăm với kiến trúc độc đáo, bề mặt vuông vức thu hẹp dần về phía đỉnh, cửa vòm uyển chuyển điểm tô bởi hoa văn tinh xảo. Bao gồm một tháp chính và hai tháp phụ, dù kích thước khiêm tốn, nhưng công trình thể hiện sự kết hợp tinh tế giữa nghệ thuật trang trí độc đáo và tinh hoa kiến trúc Chămpa, tạo nên một tác phẩm nghệ thuật độc đáo.
Tháp chính cao khoảng 15m, với 3 tầng và mỗi cạnh đáy rộng 20m. Cửa chính, nằm ở phía Đông, là lối vào tháp, hướng về nơi cư ngụ của thần linh theo tín ngưỡng Chăm. Trang trí trên thân và chóp tháp thể hiện tính đối xứng và đồng nhất, tạo nên nét đặc trưng của kiến trúc Chăm Poshanư.
Ngoài ba hướng chính Tây, Nam và Bắc, ngôi nhà còn được trang trí thêm ba chiếc cửa giả. Đặc biệt, vòm cuốn cửa Tây nổi bật với dải chạm khắc hình bông hoa và những hình tượng kỳ dị chưa được giải mã.
Tháp chính 3 tầng, cao 15m, cửa chính hướng Đông.
Tháp Chăm Poshanư được xây dựng với kết cấu không gian khá kín, chỉ có lỗ thông gió lớn dưới những cửa sổ. Bên trong tháp chính là bệ thờ Linga-Yoni bằng đá, vật linh thiêng nhất trong tín ngưỡng Hindu giáo.
Nằm cạnh tháp chính là tháp phụ thờ thần bò Nanđin, vật cưỡi của thần Shiva. Kiến trúc của tháp phụ tương tự tháp chính nhưng đơn giản hơn, cao khoảng 12m. Tháp phụ còn lại thờ thần Lửa, chỉ còn cao hơn 4m với duy nhất một cửa hướng Đông. Do bị tàn phá nặng nề, các hình điêu khắc trang trí bên ngoài tháp bị bào mòn, đường nét gốc không còn nguyên vẹn.
Tháp phụ thấp hơn, đơn giản hơn, nằm cạnh tháp chính.
Lễ hội tại tháp Chăm Poshanư
Tháp Chăm Poshanư thu hút du khách bởi các lễ hội tổ chức thường niên. Cộng đồng người Chăm gần đó cũng đến đây để cúng viếng, cầu mưa, cầu bình an, thể hiện lòng thành với thần linh. Những lễ hội chính diễn ra tại tháp bao gồm:
Lễ hội Rija Nưga, Poh Mbăng Yang:Tổ chức vào tháng Giêng âm lịch.
Lễ hội Katê:Diễn ra vào tháng 7 Chăm lịch (khoảng tháng 9 – 10 Dương lịch), lễ hội mang đến những tiết mục đặc sắc với âm nhạc truyền thống: trống Ginăng, Paranưng, kèn Xaranai, Grong (lục lạc), đàn Kanhi… Du khách sẽ được thưởng thức những điệu múa nhịp nhàng theo tiếng nhạc cụ truyền thống đầy mê hoặc.
Lễ hội Katê thu hút đông đảo du khách.
Khám phá 5 trải nghiệm độc đáo tại tháp Chăm
Nhóm tháp Chăm Poshanư là một trong những cụm tháp Chăm còn giữ được nét nguyên vẹn nhất tại Việt Nam. Được trùng tu và bảo vệ chu đáo, nơi đây trở thành điểm du lịch hấp dẫn và là nơi diễn ra lễ hội Rija Nưga, Poh Mbăng hàng năm. Người dân tụ tập về đây để cầu mưa và cầu nguyện điều tốt lành, tạo nên một khung cảnh truyền thống đầy ý nghĩa.
5.1 Hóa thân chụp ảnh cạnh ngọn tháp
Tháp Chăm Poshanư ẩn chứa nét cuốn hút và ma mị khiến bạn chẳng thể rời mắt. Tìm hiểu về lịch sử và văn hóa nơi đây, lắng nghe những câu chuyện được lưu giữ trong từng viên gạch, từng hoa văn, bạn sẽ hiểu được sức hấp dẫn kỳ lạ của nó. Không chỉ vậy, bạn còn thỏa sức tạo dáng, chụp ảnh theo nhiều phong cách, từ bí ẩn, truyền thống đến hiện đại, lưu giữ những khoảnh khắc đẹp trong chuyến hành trình khám phá.
Du khách tạo dáng bên thác hùng vĩ. (Ảnh: @huyenpuh)
5.2 Dạo quanh khuôn viên
Khuôn viên không chỉ ấn tượng với những tòa tháp mà còn bởi những mảng xanh đẹp mắt. Hàng phượng vĩ rợp bóng ở lối đi dẫn lên tháp Chăm Poshanư hay vườn hoa giấy rực rỡ đặc trưng của Phan Thiết đều tạo nên nét quyến rũ riêng.
5.3 Trò chuyện cùng người Chăm
Khu vực tháp tập trung đông đảo người Chăm, tạo điều kiện thuận lợi để bạn giao lưu, học hỏi văn hóa và con người của đồng bào Chăm.
5.4 Thưởng thức nghệ thuật dân gian của người Chăm
Khám phá văn hóa Chăm qua các tiết mục nghệ thuật dân gian truyền thống, như xem người dân địa phương dệt vải thủ công.
Khám phá nghệ thuật Chăm tại tháp Poshanư.
Tháp Chăm Poshanư nằm thuận tiện trên cung đường từ Phan Thiết đến Mũi Né, dễ dàng ghé thăm. Từ Mũi Né, bạn có thể lựa chọn xe bus số 1 hoặc 9 để đi thẳng đến tháp. Nếu muốn nhanh chóng, xe taxi hoặc thuê xe jeep là lựa chọn lý tưởng.
Nguồn: Tổng hợp.
