Cuộc sống độc đáo của tộc người Rục trong hang đá Quảng Bình: Vén màn bí mật về một cộng đồng ẩn mình.
Tộc người Rục, em út trong 54 dân tộc Việt Nam, sinh sống tại các hang động Phong Nha, Quảng Bình. Nếp sống độc đáo, ẩn chứa nét văn hóa riêng biệt, là điểm nhấn thú vị cho du khách khám phá Quảng Bình.
Khám phá nguồn gốc người Rục Quảng Bình
Vào mùa đông năm 1959, trong một lần tuần tra khu vực hang động, bộ đội Biên phòng Cà Xèng tại Thượng Hóa đã phát hiện ra một nhóm người rừng sinh sống trong vách đá. Những người này rất nhút nhát, không mặc quần áo, leo trèo và chuyền từ cành sang cành nhanh như khỉ. Sau đó, các cán bộ và chiến sĩ đã kiên trì tiếp cận, vận động họ rời khỏi hang đá để về định cư tại 3 bản của xã Thượng Hóa: bản Ón, bản Yên Hợp và bản Mò O – Ồ Ồ. Tộc người này được đặt tên là người Rục, trở thành thành viên mới nhất trong cộng đồng dân tộc thiểu số Việt Nam.
Hình ảnh bộ đội phát hiện Tộc người Rục sinh sống trong hang động Phong Nha.
Tộc người Rục Quảng Bình, với cuộc sống ẩn mình trong hang sâu, đã được công nhận là một trong 10 bộ lạc bí ẩn nhất thế giới vào năm 2013. Dù cuộc sống của họ còn mang đậm nét nguyên thủy, dựa vào săn bắt hái lượm, nhưng tinh thần của người Rục lại vô cùng phong phú, tạo nên nét độc đáo giữa xã hội hiện đại.
Nguồn gốc và lối sống của Tộc người Rục Quảng Bình trước khi hòa nhập cộng đồng.
Nguồn gốc của Tộc người Rục Quảng Bình
Mặc dù chính thức được các cán bộ nhà nước phát hiện vào năm 1959, người Rục ở Quảng Bình đã có mặt từ lâu trong tâm thức người dân Phong Nha. Họ là những người ẩn mình trong hang đá, tạo nên những câu chuyện kì bí về nguồn gốc và cuộc sống ẩn dật của mình, khiến người dân địa phương vừa tò mò vừa kính sợ.
Người Rục, hậu duệ của người Việt Mường, cư trú và phát triển lâu đời tại vùng Trườn, sát biên giới Việt Lào. Cho đến thế kỷ 19, họ là một trong số ít tộc người vẫn duy trì đời sống bằng săn bắt, hái lượm, thể hiện lối sống nguyên sơ, độc đáo.
Người Rục Quảng Bình xưa kia sống ẩn mình trong hang Lèn, dưới những mái đá hay những trại nhỏ ven núi. Họ tìm nơi cư trú gần dòng nước rục, những mạch nước chảy ra từ lòng núi đá vôi hoặc mạch ngầm, và chính điều này đã tạo nên cái tên độc đáo cho tộc người họ.
Hang đá – nơi cư trú cổ xưa của người Rục Quảng Bình.
2.2 Cách mưu sinh của người Rục
Cho đến năm 1959, người Rục sống ẩn mình trong hang đá, cách biệt hoàn toàn với thế giới bên ngoài. Cuộc sống của họ dựa hoàn toàn vào khai thác tự nhiên, giống như người tiền sử. Họ không hề biết đến xã hội hiện đại, các dân tộc khác, và thậm chí chỉ dùng vỏ cây để che thân.
Người Rục, với bản tính dẻo dai và hoang dại, quen thuộc với cuộc sống leo trèo trên cây để săn bắt và hái lượm. Thức ăn chính của họ là thú hoang nhỏ, kết hợp với bột nhúc và bột đoác, được giã thô sơ bằng đá. Ngọn cây nhúc được hái về, phơi khô, giã nhuyễn rồi hòa với nước sôi tạo thành bột dẻo. Người Rục còn biết cách chế rượu từ cây nhúc, sử dụng như một phương pháp giữ ấm cơ thể vào mùa đông.
Người Rục Quảng Bình có ngôn ngữ hạn chế, chủ yếu giao tiếp bằng hành động, khiến việc tiếp xúc với họ gặp nhiều khó khăn. Hầu hết người Rục chưa thông thạo tiếng Kinh, do đó khi giao tiếp, bạn cần nói chậm rãi, lắng nghe kỹ để hiểu lời họ nói.
Cuộc sống của người Rục Quảng Bình hiện nay
Hơn nửa thế kỷ trôi qua kể từ khi rời bỏ cuộc sống hang đá, người Rục hòa nhập vào xã hội hiện đại. Dù vậy, ký ức về cuộc sống hoang sơ vẫn in đậm trong tâm trí họ, kéo họ về với rừng sâu, hang đá. Thế hệ trẻ dần hòa nhập, nhưng các bô lão làng vẫn giữ nếp xưa, mỗi mùa rẫy lại lên rừng vài tháng để sống lại cuộc sống hòa mình vào thiên nhiên như thuở hồng hoang.
Tộc người Rục Quảng Bình vẫn lưu luyến cuộc sống hang đá, trở về vài tháng mỗi năm để vơi bớt nỗi nhớ quá khứ.
Khám phá cuộc sống tộc người Rục Quảng Bình: Lưu ý gì?
Khám phá cuộc sống của tộc người Rục Quảng Bình là trải nghiệm độc đáo nhưng cần sự chuẩn bị. Họ khá rụt rè, ngại giao tiếp, nên việc trò chuyện và tìm hiểu về văn hóa của họ có thể gặp khó khăn. Tuy nhiên, sự hiếu khách và nụ cười hiền hậu của họ sẽ khiến bạn cảm thấy ấm áp. Hãy chuẩn bị những món quà nhỏ như bánh kẹo dành cho trẻ em, bởi chúng dễ gần gũi và nói tiếng phổ thông lưu loát hơn người lớn.
Dù đã rời hang đá hơn nửa thế kỷ, đời sống của người Rục vẫn còn nhiều khó khăn, thiếu thốn cơ sở vật chất. Do đó, theo Hải Âu Travel, bạn nên ghé thăm để giao lưu, tìm hiểu văn hóa của họ, nhưng không nên ở lại qua đêm.
Trẻ em người Rục nói tiếng phổ thông trôi chảy, giúp bạn hiểu hơn về cuộc sống của họ.
Tộc người Rục Quảng Bình là một nét văn hóa đặc sắc, góp phần làm nên sự đa dạng của văn hóa Việt Nam. Cẩm nang du lịch Hải Âu Travel hy vọng bạn sẽ có cơ hội ghé thăm và tìm hiểu về văn hóa độc đáo của họ, để thêm hiểu về sự phong phú của 54 dân tộc anh em.
Nguồn: Tổng hợp
