
Đàn Tế Trời Đất Ấn Sơn Tây Sơn: Nét văn hóa tâm linh tự hào của người Việt
Đàn tế trời đất Ấn Sơn, Tây Sơn là biểu tượng linh thiêng của vùng đất võ, ghi dấu lòng tôn kính với trời đất và tổ tiên, đồng thời là nơi khởi đầu của cuộc khởi nghĩa Tây Sơn lẫy lừng.
Đàn tế trời đất Ấn Sơn, Tây Sơn.
Nằm trên đỉnh núi Ấn Sơn, thôn Hòa Sơn, xã Bình Tường, huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định, Đàn tế trời đất Ấn Sơn (hay Đài Kính Thiên) là một di tích lịch sử mang ý nghĩa to lớn. Công trình này không chỉ là nơi thờ cúng trời đất mà còn là biểu tượng của lòng tôn kính và sự tưởng nhớ đến những chiến công oai hùng của nghĩa quân Tây Sơn trong cuộc khởi nghĩa chống ngoại xâm.

Đàn tế trời đất Ấn Sơn – Di tích lịch sử Bình Định. (Ảnh: Báo Lao Động)
Nằm giữa núi non hùng vĩ, đàn tế trời đất uy nghi được xây dựng trên khu đất rộng 46 ha, tọa lạc tại đỉnh Ấn Sơn – nơi được cho là có vị trí địa lý đặc biệt với phong thủy hữu tình. Hình dáng núi non xung quanh như hổ phục rồng bay, thể hiện sự linh thiêng và uy nghiêm của vùng đất này.

Đàn tế trời, đỉnh Ấn Sơn (Ảnh: UBND tỉnh Bình Định)
Theo sử sách ghi chép, nơi đây từng là địa điểm thiêng liêng, chứng kiến nghi lễ tế trời đất của Tây Sơn Tam Kiệt – Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ. Tại đây, họ nhận ấn kiếm từ trời cao, thể hiện quyết tâm thống nhất giang sơn, mang lại bình yên cho đất nước.

Dấu ấn Quang Trung in đậm nơi đây. (Ảnh: Nguyên Aloha)
Truyền thuyết về long mạch tại Ấn Sơn, nơi đặt đài Kính Thiên, được cho là đã mang lại vận may cho nhà Tây Sơn. Câu chuyện này góp phần tạo nên uy tín cho ba anh em Nguyễn Nhạc, giúp họ thu phục lòng dân, chiến thắng ngoại xâm và xây dựng nên đế chế Tây Sơn hùng mạnh.

Đài Kính Thiên: Nét đẹp lịch sử, văn hóa. (Ảnh: Traveloka)
Kiến trúc độc đáo của đài Kính Thiên
2.1 Đền tế Trời đất
Đàn tế, với kiến trúc cổ kính, thể hiện mối quan hệ thiêng liêng giữa Trời – Đất – Nhân, khẳng định sự hòa hợp giữa con người và thiên nhiên. Ba tầng chính và hệ thống nghi môn uy nghi tượng trưng cho sự tôn kính và nghiêm cẩn trong các nghi lễ tế lễ, góp phần tạo nên không gian linh thiêng, thể hiện lòng thành kính của con người đối với đất trời.
Nằm trên đỉnh cao, Viên Đàn hình tròn đường kính 27m tượng trưng cho Trời, được xây bằng đá ong và bao quanh bởi lan can đá đỏ rực rỡ. Trung tâm Viên Đàn là hương án bằng đá, nơi thờ Trời và Đất. Lối lên Viên Đàn được bố trí từ hướng Nam với 5 bậc cấp, tạo nên không gian trang nghiêm, linh thiêng.

Viên Đàn nhìn từ trên cao (Ảnh: Traveloka)
Tầng thứ hai, Phương Đàn hình vuông với cạnh 54m, tượng trưng cho Đất, được bao quanh bởi lan can đá vàng và xây bằng đá ong. Bốn lối lên hướng về bốn phương, mỗi lối 9 bậc thang, dẫn đến nơi thờ thần mặt trời, mặt trăng, các vị thần biển, sông, núi. Đây là nơi chuẩn bị nghi thức trang nghiêm trước khi tế lễ.

Áng thờ thần linh, nơi chuẩn bị nghi lễ trang nghiêm.
Tầng dưới cùng là một hình vuông, được bao bọc bởi tường đá ong vững chãi, với cổng tam quan hướng Nam uy nghi. Cổng tam quan được thiết kế hai tầng mái, toát lên vẻ hoành tráng và trang nghiêm.

Cổng Bảo Thiên Ấn, Đài Kính Thiên (Ảnh: Life Happy)
Ba hướng còn lại đều được bố trí nghi môn kiểu tứ trụ thẳng hàng, tạo nên sự cân bằng cho kiến trúc. Trước cổng tam quan là hồ nước hình bán nguyệt, điểm nhấn phong thủy độc đáo, tô điểm thêm vẻ đẹp cho đàn tế đồng thời tạo ranh giới linh thiêng với khu vực bên ngoài.

Cổng tam quan Đài Kính Thiên (ảnh: minhtri nguyen)
2.2 Khu Đền ấn
Khu Đền Ấn là một phần quan trọng trong kiến trúc Đàn tế trời đất Ấn Sơn, mang ý nghĩa lịch sử và văn hóa sâu sắc, gắn liền với di sản của Tây Sơn Tam Kiệt.
Khu Đền Ấn được xây dựng theo kiến trúc truyền thống với ba hạng mục chính: Tiền tế, phương đình và hậu cung.
Tiền tế
Tiền tế, với kiến trúc hình chữ Nhất gồm 5 gian mái chái, là nơi tổ chức các nghi thức tế lễ chính thức. Nét kiến trúc truyền thống mang đến không gian trang nghiêm, linh thiêng, phù hợp với mục đích tế tự và cúng bái. Bên trong, bàn thờ chung được bố trí để tưởng nhớ các tướng lĩnh và quân sĩ đã góp phần vào sự nghiệp của triều đại Tây Sơn.
Phương đình
Phương đình, nối tiếp tiền tế, là biểu tượng của sự giao hòa âm dương, trời đất. Nơi đây được xem là trung tâm của Đền Ấn, kết nối năng lượng vũ trụ với con người, tạo nên một không gian thiêng liêng và uy nghi.

Tháp Thông Thiên: Nơi linh giao hòa (Ảnh: Phong Đặng)
Phương đình, kiến trúc truyền thống nơi lưu giữ bản sao Ấn lệnh nhà Tây Sơn, thể hiện uy quyền và sự vĩ đại của triều đại. Nơi đây được xem là điểm giao hòa linh khí, mang đến sự trang nghiêm và thiêng liêng, góp phần tô điểm thêm cho vẻ đẹp của di sản lịch sử.

Bảo ấn Sơn hà xã tắc (Ảnh: Đỗ Minh Trí)
Hậu cung
Nằm sau Phương đình là Hậu cung, kiến trúc đơn giản với mặt bằng chữ Nhất, 3 gian và mái chái. Đây là nơi trang trọng nhất, thờ bài vị của ba anh em Tây Sơn Tam Kiệt: Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ và Nguyễn Lữ.
3 . Cách di chuyển đến đài Kính Thiên
Từ trung tâm thành phố Quy Nhơn, bạn đi theo đường Trần Hưng Đạo từ ngã ba Đống Đa, tiếp tục di chuyển về hướng đường Đào Tấn. Đến chân cầu vượt, rẽ vào Quốc lộ 19 và đi thẳng theo hướng Tây Sơn để đến thăm đàn tế trời đất Ấn Sơn.
Mùa đẹp nhất thăm đàn tế Ấn Sơn?
Thời điểm lý tưởng để tham quan đài Kính Thiên là từ tháng 1 đến tháng 8, khi thời tiết khô ráo, trời trong xanh và nắng nhiều. Điều kiện thời tiết thuận lợi này giúp bạn thoải mái khám phá cảnh quan và tận hưởng không khí tâm linh tại khu di tích.
Khám phá điểm đến nổi bật gần đài Kính Thiên
Tiếp nối hành trình khám phá Tây Sơn, Bình Định sau khi viếng thăm Đàn tế trời đất Ấn Sơn, bạn đừng bỏ qua Bảo tàng Vua Quang Trung. Nằm gần đó, bảo tàng là nơi lưu giữ và trưng bày những hiện vật quý giá về vị anh hùng dân tộc Quang Trung – Nguyễn Huệ. Du khách sẽ có cơ hội hiểu rõ hơn về cuộc đời và sự nghiệp của vị vua anh dũng, người đã đánh đuổi ngoại xâm, thống nhất đất nước.

Bảo tàng Quang Trung, gần đài Kính Thiên (Ảnh: Traveloka)
Cách Quy Nhơn 50km về phía Tây Bắc, Hầm Hô là một tuyệt tác thiên nhiên với những khối đá kỳ vĩ, cây cối cổ thụ rợp bóng. Dòng suối trong veo chảy qua những khối đá khổng lồ, tạo nên khung cảnh hùng vĩ mà thanh bình. Tại đây, bạn có thể thả hồn vào thiên nhiên, hít thở bầu không khí trong lành và tận hưởng cảm giác thư thái tuyệt đối.

Hầm Hô – Danh lam thắng cảnh. (Ảnh: ngoc phandoanhoang)
Nằm bên bờ sông Kôn, tháp Thủ Thiện là một di sản kiến trúc Chăm độc đáo. Được xây dựng trên vùng đất thấp, tháp mang vẻ đẹp cổ kính, hoài niệm, khác biệt so với các tháp Chăm khác. Khung cảnh làng mạc yên bình bao quanh mang đến cho du khách cảm giác thư thái và hoài cổ đặc trưng.
Tháp Dương Long, quần thể kiến trúc Champa gồm ba tháp được xây dựng tinh xảo, là điểm đến cuối cùng trong hành trình khám phá Bình Định. Những họa tiết tinh xảo, từ những con vật được điêu khắc đến từng đường nét kiến trúc, là minh chứng cho sự phồn thịnh của vương quốc Chăm-pa xưa. Đây là một trong những tháp Chăm đẹp nhất, nơi du khách có thể chiêm ngưỡng vẻ đẹp vượt thời gian của nghệ thuật kiến trúc cổ xưa.

Tháp Dương Long – di sản kiến trúc Champa.
Đàn tế trời đất Ấn Sơn không chỉ là điểm du lịch hấp dẫn mà còn là di sản văn hóa lịch sử đặc biệt của Bình Định. Với kiến trúc độc đáo, nơi đây mang đậm dấu ấn văn hóa truyền thống. Nếu ghé thăm Bình Định, bạn đừng bỏ lỡ cơ hội khám phá đàn tế trời đất Ấn Sơn.
Nguồn: Tổng hợp