Sumo Nhật Bản: Nét văn hóa độc đáo của đất nước Phù Tang
Sumo Nhật Bản, nét đẹp văn hóa lâu đời của xứ Phù Tang, kết hợp hài hòa sức mạnh và nghệ thuật, là biểu trưng tinh thần và giá trị đạo đức của quốc gia này.
Sumo Nhật Bản: Sức mạnh & tinh tế nghệ thuật
Sumo Nhật Bản, với hình ảnh những võ sĩ vạm vỡ đối đầu trên sàn đấu nhỏ, có thể khiến nhiều người cảm thấy kỳ lạ. Tuy nhiên, bên dưới vẻ ngoài đơn giản đó là một môn thể thao phức tạp, đòi hỏi sức mạnh phi thường kết hợp với kỹ thuật tinh tế. Sumo là sự giao thoa giữa thể lực và trí tuệ, tạo nên một màn trình diễn hấp dẫn và đầy bất ngờ.
Sumo bắt nguồn từ nghi lễ Thần đạo, nơi các thanh niên thể hiện sức mạnh trước các vị thần để tỏ lòng biết ơn. Đến thời Edo, Sumo chuyên nghiệp ra đời, những cuộc thi thường niên được tổ chức. Các võ sĩ xuất sắc nổi danh, đánh dấu bước ngoặt cho môn thể thao này.
Sumo Nhật Bản không chỉ là cuộc chiến sức mạnh, mà còn đòi hỏi kỹ thuật tinh tế và quyết tâm phi thường. Các võ sĩ Sumo được đào tạo nghiêm khắc, tuân thủ truyền thống và quy tắc khắt khe. Mặc dù vẻ ngoài gai góc, Sumo Nhật Bản lại là sự kết hợp hài hòa giữa nghệ thuật và thể thao, trở thành biểu tượng văn hóa độc đáo của xứ Phù Tang.
Sumo Nhật Bản có bao nhiêu cấp bậc?
Sumo Nhật Bản, ra đời vào thời Edo như một hình thức quyên góp cho các công trình tôn giáo, từng được tổ chức chủ yếu tại Tokyo, Osaka và Kyoto. Tuy nhiên, trong thời kỳ đầu, môn thể thao này còn bị hạn chế do những tranh cãi và xô xát xảy ra.
Bộ quy tắc của giải đấu, bao gồm 48 Kimarite (kỹ thuật chiến thắng) và vòng tròn thi đấu, vẫn được áp dụng đến ngày nay.
Sumo Nhật Bản, như các môn võ thuật khác trên thế giới, có hệ thống cấp bậc riêng biệt.
2.1 Cấp bậc Jonokuchi trong Sumo Nhật Bản
Jonokuchi là hạng đấu thấp nhất trong Sumo Nhật Bản. Hầu hết đô vật, ngoại trừ những người nghiệp dư, sẽ được thăng hạng lên Makushita hoặc Sandanme.
Ngoài ra, những võ sĩ mới vào nghề và những võ sĩ gạo cội từng đạt thành tích cao nhưng bị tụt hạng do chấn thương cũng thuộc cấp bậc này.
2.2 Cấp bậc Makuuchi
Makuuchi là cấp bậc cao nhất trong Sumo Nhật Bản, bao gồm 42 đô vật hàng đầu. Bảng xếp hạng này được chia thành hai nhóm: Sanmyaku (gồm Yokozuna, Ozeki, Sekiwake và Komusubi) và Megashira. Sanmyaku là nhóm dẫn đầu, gồm những đô vật có thành tích xuất sắc nhất.
2.3 Cấp bậc Juryo
Juryo là cấp bậc cao thứ hai trong sumo, bao gồm 28 đô vật. Cùng với Makuuchi, họ nhận được nhiều đặc quyền và lương cố định hàng tháng. Các đô vật Juryo thi đấu chuyên nghiệp 15 hiệp trong các giải đấu chính thức.
Lên hạng Juryo, đô vật chính thức trở thành võ sĩ chuyên nghiệp, được hưởng lương cố định và các đặc quyền.
Kimono là trang phục truyền thống của Geisha và Maiko. Geisha thường diện kimono thiết kế thanh lịch, tay ngắn, obi nhỏ, đi sandal Geta hoặc Zori. Maiko thường mặc Furisode – kimono tay dài, họa tiết rực rỡ, obi lớn, đi giày Okobo hoặc Pokkuri Geta đế dày.
2.4 Cấp bậc Makushita
Makushita là hạng thứ ba trong Sumo Nhật Bản, gồm 120 đô vật thi đấu 7 hiệp mỗi giải. Đây là hạng cạnh tranh khốc liệt nhất, nơi đô vật nào thắng 7 trận sẽ thăng hạng lên Juryo, chính thức trở thành đô vật chuyên nghiệp.
2.5 Cấp bậc Sandanme
Sandanme là cấp bậc thứ tư trong sumo, đánh dấu bước ngoặt khi đô vật được hưởng đặc quyền. Họ được mặc quần áo chất lượng hơn, không cần đi giày geta, và có thể mặc áo khoác ngoài yukata. Với vị thế này, họ chỉ thi đấu 7 trận mỗi ngày, tạo điều kiện tập trung hơn vào luyện tập và thăng tiến.
2.6 Cấp bậc Jonidan
Jonidan là cấp bậc thứ năm cao nhất trong Sumo Nhật Bản. Không có số lượng đô vật cố định ở cấp bậc này. Thay vì mặc yukata, họ mặc áo cotton mỏng và đi giày geta. Các đô vật Jonidan thi đấu 7 trận trong mỗi giải đấu, với trận đấu loại trực tiếp diễn ra vào ngày cuối cùng để xác định người chiến thắng.
3. Những điều cần biết về Sumo Nhật Bản
3.1 Quy tắc thi đấu
Sumo Nhật Bản không quy định về hạng cân, cho phép đô vật thách đấu những người lớn hơn mình.
Sàn đấu Sumo, Dohyo, được bện từ rơm, có đường kính 4,55 mét, đặt trên bệ đất sét hình vuông, cách mặt đất một khoảng khá cao. Bệ được phủ cát, và trên võ đài là mái che đặc biệt, mang dáng dấp mái đền Thần đạo Shinto.
Trước khi thi đấu, tục lệ tung muối lên võ đài, với các đô vật đứng xung quanh vỗ tay thật lớn, vừa nhằm tẩy uế, vừa thể hiện mong muốn được thần linh ban sức mạnh.
Sumo Nhật Bản không quy định cân nặng hay hạng cân, cho phép đô vật thách đấu bất kỳ đối thủ nào, bất kể kích cỡ.
3.2 Trọng tài
Trong Sumo Nhật Bản, trọng tài Gyoji được phân cấp bậc, cao nhất là Tate-gyoji. Trang phục truyền thống của họ tương tự các sư tu Thần đạo. Khi điều khiển trận đấu, Gyoji cầm cây quạt gỗ, thể hiện quyền uy và sự tôn trọng truyền thống.
3.3 Luật lệ trong giới
Giới từ thời Nara vẫn giữ sức nặng đến nay, với những quy định nghiêm ngặt về hành vi của đô vật. Vi phạm luật có thể dẫn đến án phạt tiền, thậm chí cấm thi đấu. Các quy định bao gồm:
Đô vật cần để tóc dài, búi cao theo phong cách Samurai thời Edo.
Yêu cầu chiều cao tối thiểu 1m63 và cân nặng tối thiểu 67kg.
Thành viên trong cùng một gia đình không được phép thi đấu cùng nhau.
– Đô vật không được lái xe
Các đô vật cùng trại huấn luyện không được thi đấu với nhau.
Trang phục đô vật khác biệt theo cấp bậc.
Đô vật dành trọn 5 giờ mỗi sáng để tập luyện và chỉ ngủ 4 tiếng mỗi ngày.
Đô vật phải mặc trang phục truyền thống khi tham gia giải đấu và các sự kiện công cộng.
3.4 Các loại vé xem Sumo Nhật Bản
Ghế phụGhế gần võ đài: đắt, hiếm, nguy cơ bị thương cao.
Ghế hộpVé tầng 1, 4 chỗ ngồi (không phân người), đệm ngồi, cởi giày. 2 người vẫn phải mua 4 ghế.
Ghế ban côngBan công tầng 2, phong cách Tây, chia loại A, B, C theo tầm nhìn.
Sumo Nhật Bản không chỉ là môn thể thao, mà còn là biểu tượng văn hóa truyền thống độc đáo của đất nước mặt trời mọc. Khi đến thăm Nhật Bản, bạn đừng bỏ lỡ cơ hội trải nghiệm không khí sôi động của các trận đấu Sumo, để cảm nhận sâu sắc hơn về văn hóa độc đáo này.
Nguồn: Tổng hợp