Chùa Côn Sơn – Báu vật linh thiêng giữa đất trời Hải Dương
Chùa Côn Sơn, nơi lưu giữ dấu ấn lịch sử, văn hóa và tôn giáo, gắn liền với những danh nhân như Trần Nguyên Đán, Huyền Trang và Nguyễn Trãi. Khám phá vẻ đẹp độc đáo của thắng cảnh này cùng Hải Âu Travel!
Nơi du lịch tâm linh nổi tiếng Hải Dương
Nằm ở xã Cộng Hòa, huyện Chí Linh, tỉnh Hải Dương, chùa Côn Sơn là một trong những di tích lịch sử, văn hóa và danh thắng nổi tiếng cả nước. Từ thời nhà Trần, ngôi chùa đã là một trong ba trung tâm của thiền phái Trúc Lâm, cùng với chùa Yên Tử và chùa Quỳnh Lâm (Quảng Ninh). Được biết đến với tên gọi Thiên Tư Phúc tự hay Côn Sơn Tự, chùa còn có tên gọi khác là chùa Hun. Chùa Côn Sơn được công nhận là di tích quốc gia năm 1962, thuộc khu di tích Côn Sơn – Kiếp Bạc.
Nằm giữa khung cảnh yên bình của rừng thông mã vĩ, vùng núi đất và sỏi kết cao 200m, rộng hơn 1km2, là một khu vực thắng cảnh tuyệt đẹp. Với cảnh quan tự nhiên thơ mộng, nơi đây là điểm du lịch lý tưởng, thu hút du khách bởi những di tích lịch sử như chùa Côn Sơn, Giếng Ngọc, Thạch bàn, Am Bạch Vân, đền thờ Nguyễn Trãi…
Di tích hội tụ phong cảnh, kiến trúc, và hiện vật cổ.
Chùa ẩn mình trong rừng xanh mát.
Kinh nghiệm du lịch Côn Sơn
2.1 Phương tiện di chuyển đến chùa Côn Sơn
Chùa Côn Sơn cách Hà Nội 70km, bạn có thể đến đây bằng xe máy cá nhân hoặc xe khách.
Di chuyển bằng xe máy:
– Đi theo quốc lộ 3 hướng đi Bắc Ninh.
– Sau khi qua cầu Chương Dương, rẽ phải vào đường 186.
– Tiếp tục đi thẳng khoảng 10km là đến chùa Côn Sơn.
Di chuyển bằng xe khách:
– Lên xe khách tuyến Hà Nội – Bắc Ninh.
– Xuống xe tại bến xe Bắc Ninh.
– Từ bến xe Bắc Ninh, bạn có thể bắt taxi hoặc xe ôm đến chùa Côn Sơn.
Xe máy: Khởi hành từ 5h sáng, du khách chỉ mất hơn 2 tiếng để đến Hải Dương. Di chuyển theo quốc lộ 1A, bạn có thể dễ dàng tìm đường đến nơi nhờ bảng chỉ dẫn hoặc Google Maps.
Xe khách: Để đi Quảng Ninh từ Hà Nội, bạn có thể mua vé xe tại bến xe Mỹ Đình và xuống tại ngã 3 Sao Đỏ. Các nhà xe như Kumho, Việt Thanh, Đức Phúc, Ka Long… khai thác tuyến này. Từ đó, bạn có thể thuê xe ôm hoặc taxi để đến chùa Côn Sơn.
Khám phá khu di tích Côn Sơn – Kiếp Bạc từ Hà Nội trong ngày, thuận tiện và dễ dàng. (Ảnh: @thomun.1010)
2.2 Thời gian đi khám phá đẹp nhất
Chùa Côn Sơn đẹp nhất vào mùa xuân sau Tết Nguyên đán, khi tiết trời dịu mát, không khí trong lành, lý tưởng để cầu an đầu năm. Hoặc, bạn có thể ghé thăm vào tháng 8 âm lịch, dịp lễ hội Côn Sơn Kiếp Bạc diễn ra, tái hiện hào khí Đông A oai hùng của dân tộc.
Chùa Côn Sơn tọa lạc bên hồ rộng gần 1km2, nước mát quanh năm.
Lịch sử hình thành và phát triển chùa Côn Sơn
Chùa Côn Sơn, từng là một công trình đồ sộ được trùng tu và mở rộng hoành tráng vào thời Lê, nay chỉ còn là ngôi chùa nhỏ ẩn mình dưới bóng cây cổ thụ. Lịch sử ghi dấu ấn của chùa với năm Hưng Long thứ 12 (1304), khi sư Pháp Loa xây dựng chùa Kỳ Lân, và năm Khai Hựu thứ nhất (1329), khi chùa được mở rộng thành Côn Sơn Thiên Tư Phúc tự. Dù trải qua thăng trầm, Côn Sơn vẫn giữ nguyên vẻ đẹp thanh bình, ẩn chứa trong mình những giá trị văn hóa lịch sử đáng quý.
Chùa là nơi Quốc sư Huyền Quang, vị tổ thứ ba của Thiền phái Trúc Lâm tu hành. Sau khi ngài viên tịch, vua Trần Minh Tông cho xây Đăng Minh bảo tháp chứa xá lị của Huyền Quang và ngày mất của ngài dần trở thành Hội Xuân Côn Sơn. Đến thời Lê Sơ, chùa là nơi Nguyễn Trãi đến ở ẩn theo gót ông ngoại Trần Nguyên Đán vào cuối thời Trần.
Chùa Côn Sơn, được trùng tu và mở rộng quy mô lên đến 83 gian thời Lê Trung Hưng, là một quần thể kiến trúc đồ sộ với tam quan, tòa Cửu phẩm liên hoa nguy nga, 385 tượng chư Phật uy nghi, tiền đường tráng lệ cùng tượng Quan Âm Bồ Tát nghìn mắt nghìn tay… Mặc dù trải qua nhiều biến động lịch sử, chùa vẫn giữ được kiến trúc hài hòa với cảnh quan, là minh chứng cho sự trường tồn của tinh thần Phật giáo.
Quốc sư Huyền Quang, vị tổ thứ ba Thiền phái Trúc Lâm, tu hành tại chùa vào năm Hưng Long thứ 12.
4. Những nét đặc sắc của chùa Côn Sơn
4.1 Kiến trúc ấn tượng
Chùa Côn Sơn kiến trúc độc đáo, theo hình chữ Công, gồm 3 dãy nhà: Tiền đường, Thượng điện và Thiên hương. Nét cổ kính toát ra từ những hàng cây cổ thụ sừng sững trước cổng tam quan lát gạch. Cổng tam quan hai tầng, 8 mái, hoa văn chạm trổ tinh xảo, mang đậm dấu ấn nghệ thuật truyền thống. Thượng điện là nơi thờ Phật, với những pho tượng cao hơn 3m, mang phong cách nghệ thuật thời Lê.
Sân chùa cổ kính rợp bóng cây đại thụ hơn 600 tuổi, nơi lưu giữ dấu ấn lịch sử với những bia mộ mang dòng chữ “Thanh Hư Động” do chính tay vua Trần Duệ Tông viết. Ba chữ viết theo lối chữ Lệ quý hiếm được đặt trên lưng rùa, trở thành di sản vô giá của chùa. Lưng rùa bóng loáng bởi sự chạm tay cầu may của biết bao Phật tử ghé thăm.
Phía sau chùa Côn Sơn, ẩn mình trong khu nhà tổ, là hai pho tượng cổ kính, một nam một nữ, hướng về bàn thờ Phật. Nguồn gốc của chúng là một bí ẩn, các tăng ni xưa không rõ xuất xứ, chỉ biết rằng đã giấu chúng trên núi khi giặc Pháp càn quét. Một cơn mưa giông bão bất ngờ đã làm lộ ra dải yếm tâm của hai pho tượng đất, hé lộ danh tính: Nguyễn Trãi và bà Nguyễn Thị Lộ.
Chùa mang dấu ấn kiến trúc từ thế kỷ 14 đến 19.
Bia Tư Phúc Tự Bi đặt tại sân chùa Côn Sơn.
4.2 Giếng Ngọc linh thiêng ở chùa Côn Sơn
Nằm dưới chân tháp chính của khu vực tháp mộ Đăng Minh bảo tháp sau chùa Côn Sơn là Giếng Ngọc, một điểm tham quan được yêu thích. Giếng Ngọc là tụ mạch của dòng nước chảy từ núi Kỳ Lân, mang ý nghĩa tâm linh đặc biệt. Dù nằm ở sườn núi cao gần 200m so với mực nước biển, Giếng Ngọc chưa bao giờ cạn nước, là minh chứng cho sự kỳ bí và linh thiêng của địa danh này.
Suốt 700 năm, dòng nước mát lành từ giếng Ngọc linh mang theo linh khí đất trời, phục vụ nghi lễ chùa và nhu cầu của khách hành hương. Nước giếng được xem là thiêng liêng, giúp tẩy bụi trần, cầu an và sức khỏe. Du khách thường mang theo chai lọ để xin nước về. Năm 1995, giếng được tôn tạo, kè đá bảo vệ giá trị thiêng liêng của mình.
Giếng Ngọc, lưng chừng Kỳ Lân, nước chảy róc rách.
Lưu ý khi viếng thăm chùa Côn Sơn
Chùa Côn Sơn là điểm du lịch tâm linh nổi tiếng, vừa là di tích lịch sử, vừa là khu danh lam thắng cảnh. Khi ghé thăm, bạn cần lưu ý những điểm sau:
Nên mặc trang phục kín đáo, thoải mái, dài qua gối để đảm bảo sự lịch sự và thoải mái.
Nên mang giày dép thoải mái hoặc giày thể thao vì bạn sẽ phải đi bộ nhiều do địa hình núi.
Mang theo mũ, dù che nắng để phòng trường hợp mưa nắng thất thường.
Hãy giữ trật tự và tôn trọng không gian thiêng liêng tại chùa Côn Sơn. Đi nhẹ, nói khẽ và giữ gìn vệ sinh chung.
Chùa Côn Sơn: Di sản lịch sử, tâm linh & du lịch.
Lễ hội chùa Côn Sơn, diễn ra từ ngày 15 đến 22 tháng Giêng hằng năm, là dịp thu hút du khách với nhiều hoạt động đặc sắc. Hải Âu Travel hy vọng những thông tin này sẽ giúp bạn có những trải nghiệm tuyệt vời tại không gian bình yên của ngôi chùa cổ độc đáo này.
Nguồn: Tổng hợp.
