
Chùa Hàm Long – Nơi Linh Thiêng Ẩn Mình Giữa Lòng Bắc Ninh
Chùa Hàm Long (Bắc Ninh) – nơi lưu giữ những câu chuyện linh thiêng, huyền bí cùng lịch sử hơn 1000 năm tuổi. Cùng Hải Âu Travel khám phá không gian kiến trúc cổ kính và mái chùa rêu phong.
1. Vị trí của chùa Hàm Long
Địa chỉ: xã Nam Sơn, TP Bắc Ninh
Chùa Hàm Long, cổ tự hơn 1000 năm tuổi tại Bắc Ninh, nổi tiếng với kiến trúc độc đáo và những câu chuyện linh thiêng. Nơi đây được mệnh danh là “chùa nhốt vong”, “chùa cắt trùng tang” và được cho là nơi nhốt Thần trùng tang lớn nhất trời Nam. Tọa lạc trên một sườn đồi, chùa được bao quanh bởi những cây cổ thụ uy nghiêm, tạo nên không gian linh thiêng, thu hút du khách thập phương.
Nằm trên địa thế phong thủy tốt, chính là Hàm con rồng tại núi Long Lĩnh, Chùa Hàm Long tọa lạc giữa những ngọn núi linh thiêng: Phượng Hoàng, Kỳ Lân và Rùa. Kiến trúc cổ kính với những tòa tháp rêu phong, Chùa Hàm Long mang vẻ đẹp u tịch, khác hẳn những ngôi chùa đông đúc và nổi tiếng khác. Du khách đến đây không chỉ để vãn cảnh, cầu tài, cầu lộc, mà còn để lắng nghe những câu chuyện tâm linh huyền bí.

Cổng chùa dẫn lối đến điểm linh thiêng bậc nhất Bắc Ninh.

Chùa Tổ Đình cổ kính, dấu ấn thời gian in đậm trên cột.
2. Hướng dẫn di chuyển đến chùa
Chùa Hàm Long cách Hà Nội khoảng 40km, bạn có thể di chuyển bằng xe máy, ô tô hoặc xe khách. Nếu lái xe, Hải Âu Travel gợi ý tuyến đường: Nguyễn Phong Sắc – Xuân Thủy – Phạm Hùng – Quốc lộ 1A. Sau khi đi thêm 23km trên quốc lộ, rẽ phải vào vòng xuyến và tiếp tục đi theo QL18. Sau khi đi qua công ty Kính Nổi khoảng 2km, bạn có thể hỏi người dân địa phương để tìm đến chùa.
3. Lịch sử và sự tích ở chùa Hàm Long
Chùa Hàm Long Bắc Ninh, được xây dựng năm 1158 dưới triều Lý Anh Tông bởi Lý Quốc sư Nguyễn Minh Không, tọa lạc trên khu đất mang thế đất “lục hiền hội tụ, tứ linh quy phụng”. Nơi đây là minh chứng cho kiến trúc độc đáo của thời Lý, với những bậc đá dẫn lối lên chùa, mang đến cảm giác thanh tịnh, trang nghiêm.
Chùa lưu giữ những báu vật lịch sử, bao gồm 14 tháp mộ cổ từ thời Trần, Hậu Lê và Nguyễn cùng các pho tượng Phật cổ. Nổi bật là 4 pho tượng đồng với kỹ thuật đúc tinh xảo: Đức Phật Thích Ca cao 2,10m, A-nan và Ca-diếp cao 1,86m, và Hoàng hậu Maya cao 1,58m. Những tác phẩm này, được đúc tại địa phương, toát lên vẻ thanh tao, an nhiên, mang đến cảm giác bình yên cho du khách.
Nằm ẩn mình giữa những ngọn núi thơ mộng, chùa Hàm Long mang tên gọi bắt nguồn từ ngọn núi Thần Long uy nghi che chắn phía trước. Nơi đây không chỉ nổi tiếng với lịch sử nghìn năm và kiến trúc cổ kính mà còn lưu giữ những câu chuyện kỳ thú về sự linh thiêng, thu hút du khách thập phương.
Chùa Bắc Ninh: Nét hấp dẫn linh thiêng
4.1 Nét kiến trúc đặc sắc của cổ tự
Chùa Hàm Long, với diện tích rộng hơn 9.000m2, là một kiệt tác kiến trúc nhà Lý, mang vẻ đẹp cổ kính và ấn tượng. Nét độc đáo của chùa thể hiện qua các công trình kiến trúc mang phong cách truyền thống, được chạm khắc tinh xảo và trang trí nghệ thuật, khiến du khách khó lòng rời mắt.
Khuôn viên chùa mang vẻ đẹp cổ kính với các công trình như Tam Quan, Tam Bảo, nhà Tổ, nhà Tăng, nhà khách… cùng các công trình phụ trợ. Tam Bảo được làm bằng gỗ lim, kiến trúc chữ Đinh, gồm tiền đường 7 gian với vì nóc chồng rường giá chiêng, vì nách kẻ ngồi cốn mê và Thượng điện 3 gian có vì nóc chồng rường giá chiêng, vì nách kẻ ngồi.
Chùa Hàm Long không chỉ là nơi thờ 7 vị Tổ, Mẫu và ông Đỗ Văn Vỹ – một bậc hiền tài của làng, mà còn là địa điểm sinh hoạt tâm linh của người dân địa phương và khách thập phương. Nơi đây, Phật pháp được tôn thờ, hướng con người đến điều thiện, tránh xa điều ác, góp phần giữ gìn và phát huy nét đẹp văn hóa truyền thống.

Tam quan chùa Hàm Long (Ảnh: David Tráng)

Chùa, nơi bình yên thanh tịnh.

Hồ xanh, núi bao quanh.
4.2 Nơi được mệnh danh “chùa nhốt vong”, “đệ nhất nhốt trùng”
Chùa Hàm Long nổi tiếng với danh xưng ngôi chùa nhốt trùng, nhốt vong lớn nhất Việt Nam. Tương truyền, sư tổ Như Trừng Lân Giác khi còn sống chứng kiến cảnh nhiều gia đình liên tiếp mất người (trùng tang) đã đau lòng. Ông lập nên bộ ván in khắc phù giải cùng kinh thập nguyện cứu sinh, giúp các vong hồn sớm siêu thoát. Điều này đã thu hút nhiều người tìm đến chùa để nhốt vong và cắt trùng tang, mong cầu bình an và giải thoát cho những người đã khuất.
Chùa Hàm Long không chỉ là nơi thờ tự linh thiêng mà còn lưu giữ hai bảo tháp Cứu Sinh và Như Trừng Lân Giác, được xây dựng từ thời nhà Lý, được xem là nơi dẫn lối cho vong linh. Từ lâu, chùa Hàm Long đã thu hút các vị cao tăng từ khắp nơi về tu tập, học cách nhốt vong, nhốt trùng. Trong số đó, thiền sư Dương Không Lộ nổi tiếng với khả năng hóa giải nhiều loại trùng, trở thành một trong những vị cao nhân được kính trọng.
Danh tiếng chùa Hàm Long vang xa, thu hút nhiều gia đình tìm đến để gửi và nhốt vong hồn chưa siêu thoát hoặc nhờ cắt trùng tang. Từ đó, chùa được mệnh danh là đệ nhất nhốt trùng, nhốt vong.

Chùa nổi tiếng với truyền thuyết nhốt trùng, nhốt vong.

Tháp Cứu Sinh – nơi tu tập trấn trùng của Sư Tổ Như Trừng Lân Giác (Ảnh: David Tráng)

Công trình phụ trợ cổ kính, rêu phong.
Chùa Hàm Long: Bí ẩn và truyền thuyết
Chuyện đàn đom đóm và nồi cháo trắng:Từ 5h đến 7h sáng, người dân địa phương và du khách thường thấy đàn đom đóm bay ra từ chùa Hàm Long. Người ta tin rằng đó là lúc các vong hồn được ra ngoài, sau 7h sẽ được các vị sư gọi về. Mỗi ngày, chùa nấu 2 bữa cháo trắng để cúng vong hồn. Lời đồn về việc quên nấu cháo sẽ khiến gà vịt trong làng bị vong hồn ăn chết khiến nhiều người e ngại.
Bùa hình người để “trấn vong”: Du khách đến chùa Hàm Long được tặng hai loại bùa: một mặt hình phật, mặt kia chữ nho, và một hình nhân giấy nhiều màu cao 3cm. Cả hai đều được các cao tăng trì chú, mang ý nghĩa trấn vong, cầu bình an và sức khỏe cho người sở hữu.

Chùa Hàm Long tặng bùa hình người trấn trùng.
6. Lễ hội tại chùa Hàm Long
Tham quan chùa Hàm Long vào khoảng ngày 23 – 25 tháng Giêng âm lịch, bạn sẽ được hòa mình vào không khí lễ hội sôi động. Lúc này, nhiều hoạt động thú vị diễn ra như tắm tượng Phật, đọc kinh, hát chèo, kể chuyện về công đức của nhà Phật, mang đến trải nghiệm văn hóa độc đáo.

Du khách đến chùa để cầu an và giải hạn.
Chúc bạn có chuyến hành trình suôn sẻ và đầy ắp trải nghiệm khi đến thăm chùa Hàm Long! Đừng quên tham khảo cẩm nang du lịch của Hải Âu Travel để chuẩn bị chu đáo cho chuyến đi của mình nhé.
Nguồn: Tổng hợp.