Đền Đô Bắc Ninh: Di sản văn hóa độc đáo, khám phá nét đẹp truyền thống
Bắc Ninh nổi tiếng với Quan họ, làng nghề và di tích lịch sử. Đền Đô, kinh đô văn hóa Lý – Trần, là điểm đến hấp dẫn, lưu giữ những giá trị văn hóa, lịch sử và tâm linh quý giá.
1. Đôi nét về Đền Đô
Đường Lý Thái Tổ, phường Tân Hồng, Từ Sơn, Bắc Ninh.
– Giờ hoạt động: 07:00 – 17:00
– Giá vé: Miễn phí
Nằm cách Hà Nội 20km, Đền Đô tại Từ Sơn, Bắc Ninh là một di sản lịch sử – văn hóa trọng điểm của Việt Nam. Được xây dựng từ thế kỷ 11, đền thờ 8 vị vua nhà Lý, những người đã có công khai quốc, dựng nước và giữ nước.
Đền Đô, nơi thờ các vua thời Lý. (Ảnh: VnExpress)
Đền Đô được xây dựng vào năm 1030, chỉ sau một năm vua Lý Thái Tổ dời đô từ Hoa Lư về Đại La (nay là Hà Nội). Truyền thuyết kể rằng, khi vua Lý Thái Tổ về thăm quê hương, người dân đã dựng một ngôi nhà lớn để nghênh tiếp. Sau khi vua băng hà, vua Lý Thái Tông đã cho sửa lại ngôi nhà này thành nơi thờ tự vua cha, trở thành Đền Đô ngày nay.
Đền Đô, một di sản kiến trúc thời Lý còn nguyên vẹn, là minh chứng cho sự kết hợp tinh tế giữa cung đình và dân gian. Được xây dựng bằng gỗ lim và đá ong, đền nổi bật với những chi tiết trang trí tinh xảo, phản ánh tài năng bậc thầy của các nghệ nhân thời Lý.
Đền Đô, công trình kiến trúc thời Lý nguyên vẹn, là minh chứng lịch sử. (Ảnh: VnExpress)
Tác phẩm điêu khắc đá và gỗ của thời Lý, với hình tượng rồng, phượng, hoa sen, thể hiện sự tinh xảo và đa dạng. Chúng không chỉ mang giá trị nghệ thuật cao mà còn phản ánh sâu sắc quan niệm về vũ trụ, cuộc sống và tâm linh của người Việt Nam thời kỳ này.
Đền Đô, một báu vật văn hóa lịch sử của Việt Nam, là điểm đến tâm linh thu hút du khách trong và ngoài nước. Nơi đây không chỉ mang đến sự thanh tịnh, an yên mà còn là kho tàng kiến thức về lịch sử và văn hóa của dân tộc. Khi du lịch Bắc Ninh, đừng bỏ lỡ cơ hội ghé thăm Đền Đô để khám phá những giá trị truyền thống quý báu.
2. Kiến trúc độc đáo của ngôi đền
Đền Đô với diện tích hơn 31.000m² được chia thành hai khu vực chính: nội thành và ngoại thành. Nội thành là nơi tập trung các công trình chính như Cổ Pháp điện, nhà Tiền tế, nhà Hậu cung, nhà Mộ bia, nhà Tả vu, nhà Hữu vu. Ngoại thành lại là nơi tọa lạc của hồ bán nguyệt, nhà Thủy đình, nhà Văn Chỉ và nhà Võ Chỉ.
Cổng Ngũ Long Môn uy nghi với những hình rồng uốn lượn tượng trưng cho sự thịnh vượng của triều Lý, dẫn lối vào sân đền. Tại đây, lư hương nghi ngút khói, hướng về nhà Phương Đình – điện thờ vua Lý Thái Tổ. Nơi đây, lòng thành kính của người dân dành cho vị vua khai sáng triều đại luôn được thể hiện qua dòng hương khói nghi ngút quanh năm.
Ngũ Long Môn: 5 rồng uốn lượn uy nghi (Ảnh: Báo Thái Bình)
Chính điện là nơi linh thiêng nhất trong đền, thờ phụng 8 vị vua nhà Lý. Bên trong, du khách có thể chiêm ngưỡng bản sao Chiếu dời đô của Lý Thái Tổ, bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của Lý Thường Kiệt. Hậu cung là nơi tôn nghiêm đặt bàn thờ chính của các vị vua.
Không chỉ có Cổng Ngũ Long Môn, sân đền, nhà Phương Đình và chính điện, khuôn viên đền Đô còn ẩn chứa nhiều công trình kiến trúc độc đáo, tạo nên một không gian linh thiêng, uy nghiêm, đậm dấu ấn lịch sử.
Nằm phía đông đền Cổ Pháp, nhà bia là minh chứng lịch sử, ghi lại quá trình xây dựng và tu sửa ngôi đền qua các thời kỳ. Tấm bia đá cao 190cm, rộng 103cm, được chạm khắc tinh xảo với hình lưỡng long chầu nguyệt uy nghi. Nội dung bia do tiến sĩ Phùng Khắc Khoan biên soạn năm 1605, ca ngợi công đức các vị vua nhà Lý và ghi nhận sự kiện nhà Lê Trung Hưng xây dựng lại đền.
Bia đá đền Cổ Pháp (Ảnh: Báo Thái Bình)
Nhà chuyền bồng, với kiến trúc chồng diêm 8 mái, 8 đao cong uy nghi, gồm nhà tiền tế, nhà để kiệu thờ và nhà để ngựa thờ, là nơi diễn ra các nghi lễ quan trọng trong các dịp lễ hội, thể hiện lòng thành kính đối với các vị vua nhà Lý.
Gian giữa nhà truyền thờ Lý Thái Tổ và con trai trưởng, Lý Thái Tông. (Ảnh: VnExpress)
Nằm bên phải tiền đường đền Đô, bức cuốn thư Chiếu dời đô bằng gốm Bát Tràng là điểm nhấn độc đáo. Với kích thước đồ sộ (rộng hơn 8m, cao 3,5m), đây là bức cuốn thư Chiếu dời đô lớn nhất Việt Nam. Bức thư được đắp nổi bằng chữ Hán, ghi lại nội dung Chiếu dời đô của vua Lý Thái Tổ, thể hiện tầm nhìn chiến lược và ý chí quyết tâm của vị vua khai sáng triều đại.
Chiếu dời đô của Lý Thái Tổ (gốm Bát Tràng) – Ảnh: VnExpress
Thủy Đình, tọa lạc trên hồ bán nguyệt, là ngôi nhà gỗ lim 5 gian kiến trúc chồng diêm 8 mái, 8 đao cong, được chạm khắc tinh xảo. Vẻ đẹp thanh thoát và nhẹ nhàng của ngôi nhà từng là nơi các quan chức triều đình xưa thưởng thức rối nước, góp phần tô điểm cho không gian văn hóa của đền Đô.
Thủy Đình thơ mộng giữa hồ bán nguyệt, thanh bình hiếm có. (Ảnh: Báo Thái Bình)
Nơi đây là minh chứng hùng hồn cho lòng tôn kính của người dân đối với các vị vua nhà Lý, đồng thời phản ánh giá trị văn hóa, lịch sử của dân tộc. Không gian linh thiêng, uy nghiêm được tạo nên bởi những yếu tố độc đáo, khiến đây trở thành điểm đến không thể bỏ qua cho những ai muốn khám phá lịch sử, văn hóa và kiến trúc Việt Nam.
Thời điểm lý tưởng tham quan Đền Đô
Khám phá Đền Đô vào dịp Lễ hội Đền Đô (14-16 tháng 3 âm lịch hàng năm) là thời điểm lý tưởng để bạn chiêm ngưỡng những nghi lễ truyền thống đặc sắc như rước kiệu, tế lễ, dâng hương,… Tết Lễ hội thể hiện lòng thành kính và biết ơn sâu sắc của người dân đối với các vị vua nhà Lý, tạo nên không khí trang nghiêm, linh thiêng.
Lễ hội Đền Đô, một trong những lễ hội lớn nhất Bắc Ninh, là điểm hẹn của du khách thập phương. Không chỉ là nơi tâm linh uy nghiêm, lễ hội còn mang đến những trải nghiệm văn hóa đặc sắc: từ các màn biểu diễn nghệ thuật truyền thống, văn hóa địa phương độc đáo đến những món ăn ngon đặc sản của Kinh Bắc.
Đền Đô chào đón du khách mọi thời điểm trong năm, mang đến không gian thanh bình, linh thiêng và những giá trị văn hóa, lịch sử độc đáo.
Lễ hội Đền Đô diễn ra từ 14 đến 16 tháng 3 âm lịch (Ảnh: Đại biểu Nhân dân).
4. Hướng dẫn di chuyển đến Đền Đô
Có nhiều cách để di chuyển đến Đền Đô:
Xe máy hoặc ô tô
Xuất phát từ Hà Nội, bạn có hai lựa chọn:
Từ Hà Nội, đi theo hướng cầu Chương Dương – đường Nguyễn Văn Cừ – đường Hà Huy Tập – đường Trần Phú đến Từ Sơn, rẽ phải theo biển chỉ dẫn, đi thẳng một đoạn là đến Đền Đô.
Từ cầu Vĩnh Tuy đi đường 5, rẽ phải vào quốc lộ 1A, tiếp tục đến Phủ Chẩn. Tại đây, rẽ trái theo bảng chỉ dẫn để đến Đền Đô.
Xe buýt
Từ Hà Nội, bạn có thể đi xe buýt số 10, 54, 203 đến bến xe Từ Sơn. Từ đây, bạn có thể đi xe ôm hoặc taxi khoảng 5km để đến Đền Đô.
Xe khách
Bạn có thể đi xe khách từ bến xe Gia Lâm (Hà Nội) đến bến xe Từ Sơn, sau đó đi xe ôm hoặc taxi đến Đền Đô.
5. Một số lưu ý khi tham quan Đền Đô
Trang phục lịch sự khi viếng Đền Đô.
Đền Đô là di tích lịch sử – văn hóa tâm linh quan trọng của Việt Nam, thu hút đông đảo du khách thập phương đến tham quan và cầu nguyện mỗi năm. Để giữ gìn không gian thanh tịnh và trang nghiêm nơi đây, bạn cần lưu ý:
Nên ưu tiên trang phục lịch sự, kín đáo, dài tay, tránh những bộ đồ ngắn, hở hang hoặc phản cảm.
Chuẩn bị mâm lễ đầy đủ trước khi đến đền và dâng lễ theo hướng dẫn của người phụ trách.
Hãy thể hiện lòng thành tâm bằng cách quyên góp vào hòm công đức thay vì rải tiền lẻ hay kẹp tiền vào tượng thờ.
Hạn chế mang theo tài sản giá trị, cẩn trọng va chạm, rơi đồ và trộm cắp.
Hãy tắt chuông điện thoại trước khi vào đền để giữ không gian yên tĩnh và tôn trọng không gian linh thiêng.
– Bỏ giày dép ở nơi quy định.
Hãy giữ yên lặng, tránh làm phiền những người xung quanh.
Hãy giữ gìn vệ sinh chung, đừng xả rác bừa bãi.
Hãy tôn trọng văn hóa địa phương và cư xử lịch sự, phù hợp với chuẩn mực xã hội.
Tham gia nghi lễ truyền thống theo hướng dẫn.
Đền Đô, một điểm đến hấp dẫn cho những ai muốn khám phá lịch sử, văn hóa và tâm linh Việt Nam. Du khách đến đây không chỉ được chiêm ngưỡng kiến trúc độc đáo mà còn hòa mình vào những hoạt động văn hóa truyền thống đặc sắc, thưởng thức ẩm thực địa phương. Muốn khám phá thêm nhiều điểm đến hấp dẫn trong và ngoài nước, hãy theo dõi Cẩm nang du lịch Hải Âu Travel.
Nguồn: Tổng hợp
