Đền Đuổm Thái Nguyên: Nét cổ kính giữa vùng trà xanh bát ngát
Đền Đuổm, quần thể kiến trúc cổ kính và linh thiêng, là điểm đến hấp dẫn cho du khách khi khám phá vùng đất trà Thái Nguyên.
1. Khám phá đền Đuổm ngàn năm lịch sử
Quốc lộ 3, xã Động Đạt, huyện Phú Lương.
Đền Đuổm, một công trình cổ kính có từ thế kỷ XII (năm 1180), được xây dựng dưới thời vua Lý Cao Tông. Ngôi đền tọa lạc dưới chân núi Đuổm, một dải núi đá hùng vĩ với 6 ngọn núi dựng đứng, nhấp nhô, hội tụ đầy đủ 4 yếu tố phong thủy: Tiền Chu tước, hậu Huyền Vũ, tả Thanh Long, hữu Bạch Hổ. Núi Đuổm, như một kỳ quan thiên nhiên, nổi bật giữa cánh đồng lúa mênh mông của vùng Động Đạt.
Nằm ẩn mình giữa vùng đất Thái Nguyên, đền Đuổm là một điểm du lịch hấp dẫn với lịch sử lâu đời và yếu tố tâm linh độc đáo. Nơi đây thu hút du khách ghé thăm không chỉ trong những dịp lễ hội rộn ràng mà còn cả ngày thường, mang đến một trải nghiệm văn hóa và tâm linh đầy ấn tượng.
Di tích đền Đuổm được công nhận là Di tích Quốc gia năm 1993, tiếp nối là lễ hội truyền thống của đền được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia vào năm 2017.
Đền Đuổm, xây dựng từ đầu thế kỷ 12, mang lịch sử lâu đời.
2. Đền Đuổm thờ ai?
Đền Đuổm, tọa lạc tại vùng đất Phú Lương xưa (nay thuộc các tỉnh Thái Nguyên, Phú Thọ, Vĩnh Phúc,…), là nơi thờ tự Dương Tự Minh – một vị tướng người Tày tài ba dưới thời nhà Lý. Ông được lịch sử ghi nhận với những chiến công hiển hách trong việc đánh đuổi quân giặc Tống và bảo vệ bờ cõi giang sơn.
Tương truyền, ông là người có công lớn trong việc giữ gìn đoàn kết dân tộc và khai khẩn đất hoang. Nhờ đó, nhà Lý phong ông làm Uy viễn đôn Cao Sơn quảng độ chi thần. Ông còn được vua Lý Nhân Tông gả công chúa Diên Bình, sau đó vua Lý Anh Tông lại gả công chúa Thiều Dung cho ông vào năm 1144.
Ông được cho là sống vào cuối thế kỷ 11 và đầu thế kỷ 12. Vì những đóng góp to lớn cho vùng đất, người dân địa phương đã lập đền thờ ông ở chân núi Đuổm, tạo nên đền Đuổm ngày nay.
Đền Đuổm: Nơi thờ danh tướng Dương Tự Minh.
3. Những nét đặc sắc của đền Đuổm
3.1. Kiến trúc cổ kính độc đáo
Xây dựng từ thế kỷ XII, trải qua nhiều lần trùng tu, đền Đuỗm vẫn giữ nguyên nét đẹp cổ kính, uy nghiêm, toát lên vẻ đẹp truyền thống thuần túy.
Đền Đuổm được kiến tạo theo lối kiến trúc tam cấp truyền thống, gồm đền Hạ, đền Trung và đền Thượng, xếp theo thứ tự từ thấp đến cao dọc sườn núi. Mỗi ngôi đền trong quần thể thờ một vị thần riêng biệt.
Khu vực đền Đuổm gồm ba đền thờ: Hạ thờ hai vị công chúa Diên Bình và Thiều Dung, Trung thờ ông Dương Tự Minh và Thượng thờ thân mẫu của ông. Dù quy mô không lớn, công trình vẫn gây ấn tượng mạnh mẽ với kiến trúc độc đáo, trang nghiêm, thể hiện sự tôn kính và tưởng nhớ các vị thần linh.
Đền Đuổm cổ kính, uy nghiêm bất chấp thời gian.
Ngôi đền kiến trúc tam cấp, xếp tầng cao dần theo sườn núi.
3.2 Lễ hội đền Đuổm Thái Nguyên
Đền Đuổm tổ chức nhiều lễ hội trong năm, nổi bật là lễ hội sinh nhật Thánh Dương Tự Minh vào mồng 6 tháng Giêng âm lịch. Ngoài ra, còn có lễ Hạ điền (24 tháng 4 âm lịch), lễ Thượng điền (mùng 7 tháng Bảy âm lịch) và lễ Tất niên (14 tháng Chạp). Lễ hội mồng 6 tháng Giêng được xem là lớn nhất, thu hút đông đảo người dân tham gia, thể hiện lòng biết ơn và tôn kính đối với vị thánh.
Du lịch Thái Nguyên vào tháng Giêng, đừng bỏ lỡ lễ hội đền Đuổm rộn ràng vào mùng 6 âm lịch. Lễ hội truyền thống với các nghi lễ đặc sắc như rước đuốc, rước nước, dựng cây Nêu của người Tày, cùng các nghi lễ Mộc Dục, Gia Quan, rước lễ vật vào Đền và Đại Tế lễ sẽ mang đến cho bạn trải nghiệm văn hóa độc đáo.
Mùng 5 âm lịch, không khí lễ hội tại đền Đuổm rộn ràng. Người dân địa phương tụ họp đông đủ, háo hức chờ đợi các nghi thức truyền thống. Lễ hội không chỉ cầu bình an, may mắn, mưa thuận gió hòa cho một năm mới tốt đẹp mà còn là dịp để tưởng nhớ công ơn của danh nhân Dương Tự Minh. Nếu bạn muốn trải nghiệm trọn vẹn không khí lễ hội sôi động, hãy đến thăm đền Đuổm vào mùng 5 âm lịch.
Lễ hội lớn nhất tại đền Đuổm là ngày sinh nhật Thánh, mùng 6 tháng Giêng âm lịch.
Ghé thăm đền Đuổm trước lễ hội để tham quan và trải nghiệm nhiều hoạt động thú vị.
Đền Đuổm, một địa điểm tâm linh thu hút du khách khi đến Thái Nguyên. Với kiến trúc độc đáo và bầu không khí thanh tịnh, Đền Đuổm là nơi lý tưởng để bạn tìm kiếm sự bình yên và chiêm ngưỡng nét đẹp văn hóa truyền thống. Hãy thêm Đền Đuổm vào danh sách những điểm đến hấp dẫn trong chuyến du lịch Thái Nguyên sắp tới của bạn.
Nguồn: Tổng hợp
