Địa đạo Vịnh Mốc: Di sản hào hùng, dấu ấn bất khuất của tinh thần dân tộc.
Khám phá địa đạo Vịnh Mốc – công trình quân sự và dân sự kiên cường của Việt Nam Dân chủ Cộng hòa trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cùng Hải Âu Travel tìm hiểu giá trị lịch sử to lớn của hệ thống địa đạo này.
Địa đạo Vịnh Mốc: Di sản lịch sử ẩn mình dưới lòng đất.
Quảng Trị, mảnh đất in dấu chiến tranh, mang trong mình nỗi đau chia cắt và những câu chuyện hào hùng. Nửa thế kỷ đã trôi qua, nhưng dấu ấn lịch sử vẫn in đậm, nhắc nhở về một thời oanh liệt của dân tộc. Địa đạo Vịnh Mốc là minh chứng hùng hồn, một công trình kiến trúc độc đáo nằm ẩn mình dưới lòng đất, nơi người dân Vĩnh Linh kiên cường sinh sống và chiến đấu, chờ đợi ngày đất nước thống nhất.
Nằm ẩn mình dưới lòng đất tại thôn Vịnh Mốc, xã Vĩnh Thạch, huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị, địa đạo Vịnh Mốc là minh chứng cho ý chí kiên cường của quân dân Vĩnh Linh. Dưới mưa bom bão đạn của quân thù, họ đã biến lòng đất thành nơi trú ẩn, chiến đấu và sinh sống, tạo nên một hệ thống địa đạo đồ sộ, kiên cố, góp phần giữ vững vùng đất biên cương.
Hầm địa đạo Vịnh Mốc: khung cảnh bên trong.
Du khách tham quan địa đạo qua hầm. (Ảnh: baoquangtri.vn)
Cổng địa đạo Quảng Trị
Dưới bóng tre xanh mát, địa đạo Vịnh Mốc ẩn chứa lịch sử hào hùng.
2. Đặc điểm của địa đạo Vịnh Mốc
2.1 Lịch sử xây dựng địa đạo
Năm 1954, Hiệp định Genève quy định tiến hành tổng tuyển cử thống nhất đất nước, nhưng chính quyền Việt Nam Cộng hòa của Ngô Đình Diệm đã không thực hiện. Mỹ, ủng hộ chính quyền Sài Gòn, đã can thiệp sâu vào cuộc chiến, tấn công các phong trào nổi dậy ở miền Nam. Năm 1965, Mỹ tiến hành sự kiện Vịnh Bắc Bộ, mở đầu cuộc chiến tranh phá hoại miền Bắc. Vĩnh Linh, một địa danh nhỏ bé, trở thành mục tiêu chính của các cuộc oanh tạc. Từ năm 1965 đến 1972, Vĩnh Linh hứng chịu một khối lượng bom đạn khổng lồ, ước tính lên đến nửa triệu tấn, tương đương mỗi người dân phải gánh chịu đến 7 tấn bom đạn.
Căn hộ gia đình trong địa đạo Vịnh Mốc
2.2 Quá trình xây dựng
Lấy cảm hứng từ địa đạo Củ Chi, cuối năm 1963, Vĩnh Linh được Trung ương Cục Đảng Cộng sản Việt Nam đề xuất xây dựng hệ thống địa đạo riêng. Công trình địa đạo Vịnh Mốc được khởi công đầu năm 1965 và hoàn thành vào 18/2/1966. Điều đáng chú ý là người chỉ huy công trình này chỉ mới học hết tiểu học.
2.3 Cấu trúc địa đạo Vịnh Mốc
Địa đạo Vịnh Mốc không chỉ là công trình quân sự độc đáo mà còn là nơi cư trú cho hàng trăm người. Dọc hai bên đường hầm, những căn hộ được xây dựng, mỗi căn đủ chỗ cho 3-4 người. Bên trong lòng địa đạo, 3 giếng nước, 1 hội trường, bệnh xá, phòng phẫu thuật, nhà hộ sinh, bếp Hoàng cầm… đảm bảo cuộc sống sinh hoạt đầy đủ cho người dân.
Hệ thống địa đạo Quảng Trị gồm 3 tầng, được khoét lõm dưới lòng đất hai bên trục đường chính. Tầng 1, cách mặt đất 12-15m, là nơi chiến đấu tạm thời. Tầng 2, sâu 18m, là nơi sinh sống, sinh hoạt của người dân và đóng trụ sở bộ chỉ huy. Tầng 3, sâu 22m, dùng làm kho chứa hậu cần. Điều đặc biệt là, ngay cả tầng sâu nhất cũng cao hơn mực nước biển 3m, đảm bảo sinh hoạt cho người dân trong mùa mưa.
Địa đạo Vịnh Mốc có 13 cửa, trong đó 6 cửa thông lên đồi, 7 cửa thông ra biển và 3 giếng thông hơi. Các cửa hầm được thiết kế chắc chắn với cột gỗ chống sập, ngụy trang tinh vi nhưng vẫn đảm bảo thông thoáng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc di chuyển và ẩn náu.
Giếng nước đủ dùng cho cộng đồng.
Một trong ba giếng thông hơi của địa đạo.
Khám phá địa đạo Vịnh Mốc
3.1 Tìm hiểu địa đạo Vịnh Mốc
Bước vào địa đạo Vịnh Mốc, cảm giác mát lạnh bất ngờ ập đến. Hệ thống gió thông thoáng, mát lạnh bên trong khiến du khách ngỡ ngàng. Sự thông thoáng này không chỉ mang đến cảm giác dễ chịu mà còn là yếu tố then chốt đảm bảo an toàn cho hàng trăm người sinh hoạt, chiến đấu trong lòng đất.
Bước vào địa đạo Vịnh Mốc, ánh đèn soi sáng màu đất đỏ huyền thoại, hé lộ cấu trúc khoa học của từng khu vực. Không chỉ là một làng hầm chiến đấu, địa đạo còn là không gian sống ngầm của dân quân địa phương. Tinh thần kiên cường, bất khuất đã giúp họ biến lòng đất thành pháo đài vững chãi, với 3 tầng thông nhau.
Làng hầm Vĩnh Linh nổi tiếng với hệ thống địa đạo độc đáo, được đánh giá là công trình tiêu biểu của khu vực. Bắt đầu từ giếng, các đường hầm ngoằn ngoèo theo hình chữ Z, tạo thành những khúc gấp chắc chắn, giúp chặn đường đi của bom đạn nếu chẳng may rơi trúng.
Lòng địa đạo sâu thăm thẳm.
Cổng số 10 dẫn vào di tích.
Hầm chữ A: An toàn tối ưu.
Hệ thống giao thông địa đạo Vịnh Mốc
3.2 Ý nghĩa lịch sử của địa đạo
Địa đạo Vịnh Mốc là minh chứng hùng hồn cho sức sống mãnh liệt của con người Việt Nam. Trong gần 2.000 ngày đêm, nơi đây không chỉ là nơi trú ẩn an toàn cho người dân, với 17 em bé chào đời và không một ai bị thương, mà còn là căn cứ bí mật cho quân dân Vịnh Mốc chiến đấu chống giặc. Từ đây, hàng trăm chiếc thuyền cảm tử đã băng ra biển chi viện cho đảo Cồn Cỏ, góp phần bảo vệ vùng trời, biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc. Địa đạo Vịnh Mốc – một biểu tượng kiêu hùng, một minh chứng bất diệt cho ý chí quật cường và tinh thần bất khuất của dân tộc.
Địa đạo Vịnh Mốc, với giá trị lịch sử to lớn, đã được công nhận là Di tích lịch sử, văn hóa cấp Quốc gia bởi Bộ Văn hóa – Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, thể thao và Du lịch). Năm 2014, địa đạo tiếp tục được nâng lên thành di tích quốc gia đặc biệt. Nơi đây là điểm đến hấp dẫn thuộc tuyến Quảng Trị DMZ (khu vực phi quân sự), thu hút đông đảo du khách tìm hiểu về lịch sử hào hùng của dân tộc.
Hải Âu Travel gợi ý bạn ghé thăm Bảo tàng Địa đạo Vịnh Mốc, nơi lưu giữ những chứng tích chiến tranh. Đặc biệt, đừng bỏ lỡ bức tranh nổi tiếng “To Be Or Not To Be” (Tồn tại hay không tồn tại) tại đây.
Địa đạo Vịnh Mốc, một công trình độc đáo thời kháng chiến chống Mỹ, là minh chứng sống động cho tinh thần yêu nước và ý chí kiên cường của quân dân Vịnh Mốc. Nơi đây không chỉ là địa điểm giáo dục truyền thống, mà còn là lời nhắc nhở về những gian khổ, hy sinh to lớn để giành độc lập tự do cho dân tộc. Chỉ khi đến tận nơi, du khách mới cảm nhận hết được sự gian lao và tấm lòng của thế hệ cha anh đi trước, góp phần dựng xây một đất nước hòa bình, thống nhất.
Khách tham quan say sưa lắng nghe thuyết minh về Địa đạo Vịnh Mốc (Ảnh: Nhật Anh/TTXVN).
Nhà trưng bày gần khu địa đạo Vịnh Mốc.
“To Be Or Not To Be” hiện trưng bày tại bảo tàng.
Di sản chiến tranh được trưng bày tại đây.
Hố bom Vịnh Mốc – Nơi lưu giữ ký ức đau thương.
Địa đạo Vịnh Mốc và hệ thống làng hầm Vĩnh Linh là minh chứng hùng hồn cho sức mạnh và tinh thần bất khuất của dân tộc Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Những di tích lịch sử này là lời nhắc nhở về quá khứ hào hùng, góp phần to lớn vào chiến thắng vẻ vang của dân tộc. Hải Âu Travel hy vọng những thông tin hữu ích này sẽ giúp bạn chuẩn bị hành trang cho chuyến hành trình ý nghĩa đến với địa danh lịch sử trọng đại này.
Nguồn: Tổng hợp.
