Khám phá Lăng Nguyễn Huỳnh Đức: Tri ân vị công thần khai quốc nhà Nguyễn
Khám phá Lăng Nguyễn Huỳnh Đức – di tích cổ nhất Long An, tìm hiểu về vị công thần khai quốc của nhà Nguyễn cùng Hải Âu Travel.
1. Giới thiệu về Lăng Nguyễn Huỳnh Đức
Phường Khánh Hậu, Tân An, Long An
Nằm tại thành phố Tân An, tỉnh Long An, Lăng Nguyễn Huỳnh Đức là di tích lịch sử trọng yếu, lưu giữ dấu ấn của một vị tướng tài ba, trung thành dưới triều Nguyễn. Nguyễn Huỳnh Đức, người đã cống hiến trọn đời cho việc xây dựng và bảo vệ đất nước, đặc biệt là thời Gia Long, được an nghỉ tại đây. Lăng được xây dựng theo lối kiến trúc truyền thống Việt Nam, toát lên nét văn hóa và lịch sử đậm đà. Khuôn viên lăng còn có nhà bia ghi lại tiểu sử và công trạng của ông, thu hút du khách và người dân địa phương đến thăm viếng, tưởng nhớ công lao to lớn của vị tướng lỗi lạc này.
Lăng Nguyễn Huỳnh Đức, di tích lịch sử lâu đời bậc nhất Long An. (Ảnh: Duy Linh Ngô)
Lăng Nguyễn Huỳnh Đức là nơi tưởng niệm vị anh hùng dân tộc, thể hiện lòng trung nghĩa, sự cống hiến vì đất nước. Nơi đây mang giá trị văn hóa, giáo dục to lớn cho thế hệ sau. Du lịch Long An, bạn đừng bỏ lỡ cơ hội ghé thăm di tích lịch sử này.
Công lao to lớn của anh hùng Nguyễn Huỳnh Đức.
Quận công Nguyễn Huỳnh Đức, sinh năm 1748 tại làng Tường Khánh, huyện Kiến Hưng, trấn Định Tường (nay là phường Khánh Hậu, thành phố Tân An), là một trong những vị anh hùng dân tộc, đóng góp to lớn trong thời kỳ đầy biến động của lịch sử Việt Nam. Tên thật của ông là Huỳnh Tường Đức, xuất thân từ một gia đình quan lại lâu đời. Năm 1731, cha ông theo cuộc chiến chống giặc xuống Nam Bộ và định cư tại vùng giồng Cái Én, nơi ông chào đời.
Huỳnh Tường Đức, nổi danh từ nhỏ với võ nghệ siêu群 và tinh thông binh pháp, được tôn vinh là “Hổ tướng”, một trong Ngũ hổ tướng Gia Định. Cùng với Lê Văn Duyệt, Nguyễn Văn Trương, Nguyễn Văn Nhân và Trương Tấn Bửu, ông góp phần bảo vệ đất nước, tạo nên một thời kỳ rạng rỡ của lịch sử.
Điện thờ Quận công Nguyễn Huỳnh Đức quanh năm nghi ngút khói hương. (Ảnh: Long Sensi Cool Fresh)
Năm 1775, khi chúa Nguyễn Phước Thuần thất bại trước quân Tây Sơn, Huỳnh Tường Đức gia nhập quân Đông Sơn, dưới sự chỉ huy của tướng Đỗ Thành Nhân. Năm 1777, khi quân Tây Sơn tiến đánh Gia Định, Huỳnh Tường Đức cùng quân Đông Sơn đã hỗ trợ Nguyễn Ánh tái chiếm Sài Gòn, góp phần giúp chúa Nguyễn giành lại quyền kiểm soát.
Năm 1780, Nguyễn Ánh lên ngôi vương tại Sài Gòn. Đỗ Thành Nhân, do tự phụ về công lao, trở nên lộng quyền và bị Nguyễn Ánh xử tử. Huỳnh Tường Đức, nhờ tài năng quân sự xuất chúng, được trọng dụng. Năm 1782, sau khi quân Tây Sơn đánh bại Nguyễn Ánh tại Gia Định, Huỳnh Tường Đức chính thức đổi tên thành Nguyễn Huỳnh Đức.
Suốt những năm tháng chinh chiến bên cạnh Nguyễn Ánh, Nguyễn Huỳnh Đức luôn thể hiện lòng trung thành bất khuất. Trong trận Đồng Tuyên năm 1783, khi Nguyễn Ánh thất bại phải rút lui, ông đã dũng cảm dẫn quân chặn hậu, bảo vệ đại quân thoát khỏi vòng vây. Dù bị Nguyễn Huệ bắt sống, Nguyễn Huỳnh Đức vẫn kiên quyết từ chối quy hàng, khẳng định lập trường “trung không thờ hai chúa” và tìm mọi cách trở về với chủ tướng.
Năm 1790, Nguyễn Huỳnh Đức tái ngộ Nguyễn Ánh và được giao trọng trách lớn, trở thành tướng lĩnh chủ chốt trong quân đội. Năm 1793, ông được phong Chưởng Hữu quân, cùng Tôn Thất Hội chinh phục Bình Thuận. Sau đó, ông được triệu về Gia Định đảm nhận trọng trách mới. Đến năm 1797, ông lại dẫn quân tiến đánh Quy Nhơn và Quảng Nam, thể hiện vai trò quan trọng trong sự nghiệp thống nhất đất nước của Nguyễn Ánh.
Lăng phủ xanh mát, hoa cỏ rực rỡ. (Ảnh: thamhiemmekong)
Sau khi Quang Trung mất năm 1792, nhà Tây Sơn suy yếu vì nội bộ bất hòa. Nguyễn Ánh lợi dụng cơ hội này, cùng các tướng lĩnh như Nguyễn Huỳnh Đức, liên tục tấn công và cuối cùng đánh bại hoàn toàn nhà Tây Sơn. Năm 1801, Nguyễn Ánh giành lại Phú Xuân và Bắc Hà, khép lại triều đại Tây Sơn.
Năm 1802, Nguyễn Huỳnh Đức được phong làm Khâm sai Chưởng Hữu quân, Trấn thủ Quy Nhơn và tước vị Đức quận công sau khi Nguyễn Ánh lên ngôi Hoàng đế Gia Long. Ông được triệu về kinh năm 1808 để cùng Lê Chất chỉ huy xây dựng đường quan lộ từ Quảng Nam đến Bình Hòa. Năm 1810, ông được bổ nhiệm làm Tổng trấn Bắc thành. Quốc sử quán triều Nguyễn ghi nhận ông là người nghiêm túc, hiệu lệnh rõ ràng và được mọi người kính nể.
Năm 1816, Nguyễn Huỳnh Đức được bổ nhiệm làm Tổng trấn Gia Định thành, kế nhiệm Lê Văn Duyệt. Tuy nhiên, sức khỏe ông sa sút, năm 1817 phải xin phép vua Gia Long về quê dưỡng lão. Tại làng Tường Khánh, ông cho xây dựng mộ phần và sửa chữa nhà cửa để thờ tự tổ tiên. Nguyễn Huỳnh Đức qua đời vào ngày 9 tháng 9 năm Gia Long thứ 18 (1819), thọ 72 tuổi.
Lăng mộ Quận công Nguyễn Huỳnh Đức (Ảnh: Kenji Nguyễn)
Hằng năm, vào ngày 7, 8, 9 tháng 9 âm lịch, người dân địa phương và dòng họ Nguyễn Huỳnh tổ chức lễ cúng trọng thể tại Lăng Nguyễn Huỳnh Đức để tưởng nhớ công lao to lớn của ông.
3. Kiến trúc Lăng Nguyễn Huỳnh Đức
Lăng mộ Nguyễn Huỳnh Đức, một công trình lịch sử đồ sộ trải rộng trên 3.000m², được bao bọc bởi tường rào và cổng tam quan hướng Đông. Cổng chính mang dòng chữ Hán “Tiền quân phủ” uy nghi. Xây dựng năm 1817 bằng đá ong và vữa tam hợp theo phong cách cổ điển, lăng toát lên vẻ trang nghiêm, cổ kính. Bên trong, bửu thành, trụ biểu và bia mộ được chạm khắc tinh xảo với hoa văn rồng, mây, sen, tạo nên một không gian linh thiêng và nghệ thuật.
Lăng của Quận công Nguyễn Huỳnh Đức lưu giữ dòng chữ Hán khắc ghi công trạng, cùng với các hiện vật quý giá từ thời Nguyễn như chiếu, sắc phong và đồ thờ cúng. Những cây sứ cổ thụ xung quanh lăng tạo nên không gian thanh tịnh, tôn vinh vị danh tướng tài ba.
Lăng Nguyễn Huỳnh Đức vẫn được bảo tồn gần như nguyên vẹn. (Ảnh: Hoà Nguyễn)
Nằm cách Lăng Nguyễn Huỳnh Đức 20m về phía Nam là đền thờ ông, được xây dựng trên nền ngôi nhà cổ do vua Gia Long dựng lên. Năm 1959, gia tộc Nguyễn Huỳnh Đức trùng tu lại ngôi đền theo kiểu tứ trụ, hai tầng mái, cửa gỗ hướng Đông. Bên trong, bức họa truyền thần của Nguyễn Huỳnh Đức cùng nhiều hiện vật quý giá như đoản kỷ vua Xiêm tặng và khánh lệnh đồng của vua Gia Long, là minh chứng cho sự kính trọng và tưởng nhớ vị danh nhân này.
Được công nhận là di tích lịch sử cấp quốc gia năm 1993, Lăng Nguyễn Huỳnh thể hiện vai trò và vị trí quan trọng trong lịch sử và văn hóa Việt Nam. Năm 2000, gia tộc Nguyễn Huỳnh đã xây dựng lại ngôi chính điện phía sau đền thờ, lợp ngói lưu ly xanh theo bản vẽ của kiến trúc sư Nguyễn Bá Lăng.
Lăng mộ nhìn từ trên cao (Ảnh: thamhiemmekong)
Lăng Nguyễn Huỳnh Đức là một điểm đến hấp dẫn tại Long An, mang đến cho bạn cơ hội khám phá lịch sử và văn hóa địa phương. Hải Âu Travel hy vọng những thông tin trên sẽ giúp bạn lên kế hoạch cho chuyến du lịch trọn vẹn, đầy niềm vui và những trải nghiệm đáng nhớ.
Nguồn: Tổng hợp
