Nhà thờ Đức Bà Sài Gòn: Kiến trúc độc đáo, điểm đến hấp dẫn du khách

Nhà thờ Đức Bà Sài Gòn là một công trình kiến trúc cổ điển kiểu Pháp, được xây dựng với ý nghĩa quan trọng về văn hóa, lịch sử và tín ngưỡng.

1. Nhà thờ Đức Bà ở đâu?

Địa chỉ:Công trường Công Xã Paris, Quận 1, TP. HCM

Nhà thờ Đức Bà, hay Nhà thờ chính tòa Đức Bà Sài Gòn, là cách gọi thông dụng được người dân rút ngắn lại. Tên đầy đủ của công trình này là Vương cung thánh đường chính tòa Đức Mẹ Vô nhiễm Nguyên tội.

Nhà thờ Đức Bà Sài Gòn, với chiều dài 91m, chiều rộng 35.5m và vòm mái chính cao 21m, là một công trình kiến trúc đồ sộ mang đậm phong cách cổ điển Pháp. Hai tháp chuông cao gần 57m uy nghi tỏa bóng hai bên, góp phần tạo nên vẻ đẹp tráng lệ cho nhà thờ. Thiết kế của kiến trúc sư tài ba J. Bourard đã mang đến một không gian bên ngoài rộng thoáng, bên trong uy nghiêm và cổ kính. Không ngạc nhiên khi Hải Âu Travel xếp hạng Nhà thờ Đức Bà là một trong những điểm tham quan nổi tiếng bậc nhất của Sài Gòn, thu hút du khách trong và ngoài nước.

Nhà thờ Đức Bà tọa lạc quận 1.

2. Lịch sử của Nhà thờ Đức Bà Sài Gòn

Lịch sử Nhà thờ Đức Bà Sài Gòn gắn liền với sự hiện diện của người Pháp vào cuối thế kỷ 19. Ban đầu, chính quyền Pháp xây dựng một nhà thờ nhỏ trên đường Ngô Đức Kế để phục vụ cộng đồng và sinh hoạt tôn giáo cho chính quyền và quân đội. Tuy nhiên, nhà thờ này nhanh chóng trở nên quá nhỏ. Do đó, đô đốc Bonard quyết định xây dựng một nhà thờ lớn hơn, và chính là công trình đồ sộ chúng ta thấy ngày nay.

Nhà thờ Sài Gòn được khởi công xây dựng vào ngày 28/3/1863 và hoàn thành sau hai năm. Năm 1895, người Pháp bổ sung hai tháp chuông, mỗi tháp được trang trí sáu chiếc chuông đồng nhỏ. Trên đỉnh mỗi tháp là cây thánh giá cao 3,5m, rộng 2m và nặng 600kg. Lúc này, chiều cao tổng thể của tòa nhà từ mặt đất đến điểm cao nhất là 60,5m.

Nhà thờ Đức Bà (trước khi xây thêm tháp chuông)

Bức tượng đồng Pigneau de Behaine (Giám mục Adran) dắt tay Hoàng tử Cảnh, con trưởng của vua Gia Long, từng được người Pháp đặt trước nhà thờ. Bức tượng bị phá hủy năm 1945, nhưng đến nay phần chân tượng vẫn còn lưu giữ, minh chứng cho một thời kỳ lịch sử đặc biệt.

Năm 1959, Đức Cha Giuse Phạm Văn Thiện đặt làm tượng Đức Mẹ Hòa Bình tại Rôma. Đức Hồng Y Agagianian từ Rôma đã đến Việt Nam vào ngày 7 tháng 2 năm 1959 để long trọng làm lễ đặt tượng. Từ đó, người dân gọi nhà thờ là Nhà thờ Đức Bà Sài Gòn.

Tượng Đức Mẹ Hòa Bình chế tác tại Roma.

Năm 1960, Giáo hoàng John XXIII thành lập giáo phận Công giáo La Mã tại Việt Nam, nhà thờ được đổi tên thành Nhà thờ Chánh tòa Sài Gòn. Hai năm sau, năm 1962, Giáo hoàng đã phong tước hiệu Vương cung thánh đường cho nhà thờ.

Tu bổ Nhà thờ Đức Bà Sài Gòn

Nhà thờ đã trải qua ba lần trùng tu: năm 1895 xây dựng tháp chuông mái nhọn, năm 1903 tôn tạo mặt tiền, xây dựng vườn hoa và tượng đài Bá Đa Lộc, và năm 1959 đặt tượng Đức Mẹ Hòa Bình.

Nhà thờ Đức Bà Sài Gòn đang được tu sửa toàn diện.

Nhà thờ Đức Bà Sài Gòn đang trải qua lần trùng tu thứ 4, một dự án đại trùng tu được khởi công từ tháng 8 năm 2017. Dự kiến ban đầu, công trình sẽ hoàn thành vào tháng 6 năm 2020. Tuy nhiên, do nhiều vấn đề phát sinh, dự án phải kéo dài và dự kiến sẽ hoàn thành vào năm 2027.

Trong quá trình tu sửa, Nhà thờ Đức Bà Sài Gòn vẫn mở cửa đón giáo dân Công giáo vào Chủ nhật. Thánh lễ tiếng Việt và tiếng Anh được tổ chức lúc 9h30 mỗi Chủ nhật. Du khách có thể dạo chơi, chụp ảnh ở khuôn viên xung quanh hoặc quảng trường trước Nhà thờ.

Nhà thờ Đức Bà Sài Gòn từ trên cao.

Kiến trúc Nhà thờ Đức Bà Sài Gòn: Điểm nổi bật

4.1 Về vật liệu và kiến trúc

Nhà thờ Đức Bà Sài Gòn được xây dựng theo phong cách kiến trúc tân La Mã Romanesque Revival, lấy cảm hứng từ kiến trúc Romanesque thế kỷ 11 và 12. Phong cách này thịnh hành vào giữa thế kỷ 19, đặc trưng bởi các mái vòm và cửa sổ thiết kế đơn giản, mang đến vẻ đẹp cổ kính và uy nghi cho công trình.

Nhà thờ Đức Bà Sài Gòn được xây dựng với vật liệu nhập khẩu hoàn toàn từ Pháp, từ xi măng, sắt thép đến ốc vít. Mặt ngoài sử dụng gạch Marseille, nổi tiếng với khả năng chống rêu bụi, giữ nguyên màu hồng tự nhiên sau nhiều năm. 56 cửa sổ kính màu của thánh đường được sản xuất tại Chartres, Pháp, góp phần tạo nên vẻ đẹp độc đáo của công trình kiến trúc này.

Nhà thờ Đức Bà Sài Gòn mang phong cách kiến trúc tân La Mã.

4.2 Về thiết kế Nhà thờ Đức Bà Sài Gòn

Nền móng thánh đường được thiết kế đặc biệt, có khả năng chịu tải trọng gấp 10 lần trọng lượng toàn bộ công trình. Khác biệt với các nhà thờ khác ở Sài Gòn Gia Định lúc bấy giờ, thánh đường không có hàng rào hay tường bao, tạo nên một không gian mở, thanh thoát.

Nội thất Nhà thờ Đức Bà Sài Gòn ấn tượng với hai dãy tượng hình chữ nhật, mỗi bên sáu dãy tượng trưng cho 12 tông đồ. Bệ thờ được chế tác từ đá hoa cương nguyên khối, trang trí bởi sáu vị thiên thần tạc vào đá. Bệ thờ chia làm ba ô, mỗi ô là một tác phẩm điêu khắc mô tả thánh tích, tạo nên sự uy nghi và linh thiêng cho không gian thờ tự.

Nhà thờ Đức Bà Sài Gòn là điểm du lịch nổi tiếng nhất TP. HCM.

Nét đẹp trang nghiêm, tao nhã của kiến trúc Roman và Gothic được thể hiện rõ nét trong 56 ô cửa kính mô tả Kinh thánh, 31 hình hoa hồng tròn và 25 ô cửa sổ mắt bò nhiều màu. Tuy nhiên, chiến tranh đã tàn phá nhiều cửa kính, chỉ còn 4 cửa còn nguyên vẹn. Năm 1949, những gì còn lại được tu sửa, mang đến cho công trình vẻ đẹp pha trộn giữa lịch sử và hồi phục.

Nội thất Nhà thờ Đức Bà Sài Gòn.

4.3 Tháp chuông nhà thờ

Ban đầu, hai tháp chuông cao 36,6m, không có mái che và chỉ có một cầu thang hẹp 40cm. Nội thất tối tăm, sàn nhà lát gỗ nhỏ. Năm 1895, nhà thờ xây thêm hai mái che cho tháp chuông, cao 21m, do kiến trúc sư Gardes thiết kế. Tổng cộng, tháp chuông cao 57m. Sáu quả chuông được treo trên hai tháp, trong đó một quả được làm ở Pháp và đưa về Sài Gòn năm 1879.

Chuông Nhà thờ Đức Bà Sài Gòn được điều khiển bằng điện từ bên dưới. Hàng ngày, chuông chỉ ngân lên lúc 5 giờ sáng và 16 giờ 15 phút. Tuy nhiên, vào các ngày lễ và chủ nhật, ba hồi chuông vang lên, tạo nên âm thanh hùng tráng từ 6 chiếc chuông đồng thời. Tiếng chuông ngân xa, có thể nghe thấy từ cách đó 10km.

Nằm giữa hai tháp chuông là một chiếc đồng hồ khổng lồ, sản xuất năm 1887, nặng tới 1 tấn. Mặc dù đã hơn một thế kỷ, nó vẫn hoạt động chính xác đáng kinh ngạc.

Hai tháp chuông cao vút, giữa là đồng hồ cổ kính.

4.4 Quảng trường nhỏ trước nhà thờ

Nằm giữa Nhà thờ Đức Bà và đường Nguyễn Du, Quảng trường Công xã Paris là điểm hẹn lý tưởng cho du khách. Trung tâm quảng trường là tượng Đức Mẹ Hòa Bình, nơi du khách thường dừng chân uống cà phê, chụp ảnh, ngắm chim bồ câu. Vào sáng cuối tuần, nơi đây nhộn nhịp bởi các bạn trẻ tụ họp trò chuyện, vui chơi.

Nhà thờ Đức Bà, biểu tượng của Sài Gòn hoa lệ, là điểm đến không thể bỏ qua khi du lịch thành phố. Gần đó là Dinh Độc Lập và Bưu điện thành phố, tạo nên một quần thể kiến trúc lịch sử độc đáo. Hãy dành thời gian khám phá cả ba địa danh để cảm nhận trọn vẹn nét đẹp và văn hóa đặc trưng của Sài Gòn.

Công viên Công xã Paris, xanh mát hoa cỏ.

Cẩm nang du lịch Hải Âu Travel đã cung cấp thông tin về Nhà thờ Đức Bà Sài Gòn. Hãy theo dõi Hải Âu Travel Go! để khám phá thêm nhiều điểm đến hấp dẫn khác trên khắp Việt Nam.

Nguồn: Tổng hợp