Văn hóa Ấn Độ: Nét đẹp ngàn đời, từ lễ hội rực rỡ đến kiến trúc nguy nga.

Khám phá nền văn hóa Ấn Độ – một trong những nền văn hóa lâu đời nhất thế giới, bắt đầu từ khoảng 4.500 năm trước. Cùng Hải Âu Travel tìm hiểu những nét đặc sắc của nền văn hóa này.

1. Nét nổi bật của văn hóa Ấn Độ

Văn hóa Ấn Độ, với lịch sử lâu đời hơn 4.500 năm, được nhiều nguồn miêu tả là “Sa Prathama Sanskrati Vishvavara” – nền văn hóa đầu tiên và tối cao trên thế giới (theo All World Gayatri Pariwar). Ấn Độ đã đóng góp nhiều thành tựu đáng kể cho nhân loại, từ kiến trúc vĩ đại (Taj Mahal) đến những đột phá trong toán học (phát minh ra số 0) và y học (Ayurveda). Ngày nay, với hơn 1,2 tỷ người (theo CIA World Factbook), Ấn Độ là quốc gia đông dân thứ hai thế giới, sở hữu nền văn hóa đa dạng với những nét riêng biệt ở mỗi vùng miền. Ngôn ngữ, tôn giáo, ẩm thực, nghệ thuật chỉ là một phần nhỏ trong bức tranh văn hóa phong phú của Ấn Độ.

Di sản và văn hóa Ấn Độ toát ra từ mọi ngóc ngách: truyền miệng, nghệ thuật biểu diễn, tập quán xã hội, lễ hội, và cả những di tích lịch sử.

Văn hóa Ấn Độ: Nét ấn tượng nhất

2.1 Ngôn ngữ Ấn Độ

Ấn Độ, với 28 tiểu bang và 7 vùng lãnh thổ (theo WHO), không có ngôn ngữ chính thức theo phán quyết của Tòa án Tối cao Gujarat năm 2010, mặc dù tiếng Hindi được sử dụng trong chính phủ. Hiến pháp Ấn Độ công nhận 23 ngôn ngữ chính thức. Quan niệm cho rằng phần lớn người dân Ấn Độ nói tiếng Hindi là sai lầm. Theo The Times of India, 59% dân số Ấn Độ sử dụng các ngôn ngữ khác như Bengali, Telugu, Marathi, Tamil và Urdu, trong khi tiếng Hindi vẫn là ngôn ngữ phổ biến nhất.

Ấn Độ có đa dạng ngôn ngữ, chủ yếu thuộc hai ngữ hệ Ấn-Âu và Dravidian, cùng một số ngôn ngữ từ Nam Á và Tây Tạng-Miến Điện.

2.2 Tôn giáo

Ấn Độ là cái nôi của hai tôn giáo lớn thứ ba và thứ tư thế giới: Ấn Độ giáo và Phật giáo. Khoảng 84% dân số Ấn Độ theo đạo Hindu (theo Sổ tay nghiên cứu về phát triển và tôn giáo, Matthew Clarke biên tập, Nhà xuất bản Edward Elgar, 2013). Ấn Độ giáo có nhiều biến thể, với bốn giáo phái chính là Shaiva, Vaishnava, Shakteya và Smarta.

Nhà tu khổ hạnh Hindu ở Ấn Độ. (Ảnh: SwastikArora)

2.3 Lời chào – Namaste

Namaste, một phong tục chào hỏi phổ biến ở Ấn Độ, đã vượt qua biên giới quốc gia. Từ Tổng thống Barack Obama đến Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki-Moon, nhiều nhân vật nổi tiếng đã thể hiện sự tôn trọng bằng cách sử dụng lời chào này. Namaste, hay còn gọi là Namaskar hoặc Namakaram, là một trong năm hình thức chào hỏi truyền thống được đề cập trong kinh Vệ Đà của Ấn Độ giáo cổ đại. Nó mang ý nghĩa “Tôi cúi chào bạn”, thể hiện lời chúc “Cầu mong tâm trí chúng ta gặp nhau” bằng cách đặt lòng bàn tay gấp lại trước ngực.

Namaste là một phần không thể thiếu trong văn hóa Ấn Độ, được sử dụng trong múa cổ điển, nghi lễ tôn giáo và yoga.

2.4 Lễ hội Ấn Độ

Ấn Độ, với sự đa dạng tôn giáo, là nơi diễn ra nhiều lễ hội sôi động. Người Hồi giáo vui mừng trong lễ Eid, người Cơ đốc giáo kỷ niệm Giáng sinh và Thứ Sáu Tuần Thánh. Người Sikh tổ chức Baisakhi (thu hoạch) và sinh nhật các Guru, trong khi người Hindu chào đón Diwali, Holi, Makar Sakranti. Người Jain kỷ niệm Mahavir Jayanti, và những người theo đạo Phật mừng lễ Phật Đản. Mỗi lễ hội là nét văn hóa độc đáo, phản ánh sự phong phú của Ấn Độ.

Holi rực rỡ tháng Ba.

2.5 Văn hóa Ấn Độ gia đình chung

Trong văn hóa Ấn Độ, khái niệm gia đình chung, nơi cha mẹ, vợ, con cái và thậm chí cả họ hàng cùng chung sống, là một nét văn hóa độc đáo. Điều này phản ánh tính chất gắn kết cao của xã hội Ấn Độ, đồng thời được cho là giúp giảm bớt áp lực và căng thẳng trong cuộc sống.

Gia đình Ấn Độ thường đông thành viên.

2.6 Ăn chay

Ăn chay là một phần quan trọng trong văn hóa Hindu, được thể hiện qua việc nhịn ăn (Vratas/Upvaas) trong các dịp tôn giáo. Nhịn ăn là cách để thể hiện sự chân thành, quyết tâm và lòng biết ơn đối với các vị thần. Người Hindu nhịn ăn trong những ngày lễ khác nhau để cầu nguyện cho một vị thần cụ thể gắn liền với ngày đó. Họ tin rằng việc tước bỏ nhu cầu cơ bản của cơ thể là cách để trừng phạt bản thân, tẩy sạch tội lỗi và đạt được sự thanh lọc tâm hồn.

Ấn Độ giáo có hai kiểu nhịn ăn: Upvaas, nhịn ăn vì lời thề, và vratas, nhịn ăn theo nghi lễ tôn giáo. (Ảnh: Yawar Nazir/Getty Images)

2.7 Bò thánh

Trong văn hóa Ấn Độ, bò được tôn thờ như một biểu tượng thiêng liêng, đại diện cho người mẹ và sự hào phóng của Đất Mẹ. Hình ảnh Chúa Krishna, vị thần được miêu tả là người chăn bò, thổi sáo giữa những con bò và Gopis nhảy múa theo giai điệu, đã góp phần củng cố vai trò linh thiêng của loài vật này. Thậm chí, Chúa Krishna còn được gọi là Govinda hoặc Gopala, nghĩa là “người bạn và người bảo vệ con bò”, càng khẳng định vị thế tốt lành của bò trong tín ngưỡng và văn hóa Ấn Độ.

Kinh Vệ Đà coi bò là loài linh thiêng, nguồn sống quý giá. Sữa bò nuôi dưỡng con người, phân bò là nhiên liệu quan trọng, đặc biệt ở nông thôn Ấn Độ. Việc giết bò bị xem là tội lỗi, dẫn đến việc một số bang Ấn Độ cấm giết mổ bò theo luật, tạo nên sự khác biệt về văn hóa du khách có thể nhận thấy.

Con bò, biểu tượng gần như bất biến của Ấn Độ giáo. (Ảnh: Grant Faint/Photographers Choice/Getty Images)

2.8 Kiến trúc đền Ấn Độ

Các ngôi đền Ấn Độ thường được xây dựng theo các đường sóng từ trường của Trái đất, tận dụng tối đa năng lượng tích cực. Garbhagriha, tấm đồng chôn dưới thần tượng chính, hấp thụ và cộng hưởng năng lượng này với môi trường xung quanh. Việc đến thăm đền giúp thu nhận năng lượng tích cực, góp phần nâng cao tinh thần và thúc đẩy sức khỏe.

Tôn trọng văn hóa Ấn Độ, bạn nên tắm rửa sạch sẽ trước khi vào chùa hoặc ít nhất là rửa tay chân để loại bỏ bụi bẩn và những suy nghĩ tiêu cực. Hải Âu Travel khuyên bạn nên mang theo trang phục lịch sự, phù hợp với không gian linh thiêng. Phụ nữ nên mặc áo sơ mi và váy hoặc quần dài đến bắp chân hoặc mắt cá chân, tiện lợi cho việc ngồi xếp bằng trên sàn. Đàn ông nên mặc quần tây và áo sơ mi. Tránh mặc đồ da hoặc da động vật vì điều này có thể gây khó chịu cho người theo đạo Hindu. Hãy nhớ tháo giày dép trước khi vào nơi thờ cúng để giữ cho không gian linh thiêng được sạch sẽ.

Nhiều đền Ấn Độ được xây theo đường sóng từ trường Trái đất.

2.9 Chữ Vạn

Truyền thống và kinh điển Ấn Độ tràn đầy những dấu hiệu và biểu tượng ẩn chứa ý nghĩa sâu sắc. Chữ Vạn, ví dụ, thường được liên kết với thần Ganesha, nhưng cũng biểu thị bốn kinh Veda, bốn chòm sao, hoặc bốn mục tiêu chính trong cuộc đời con người.

Trong văn hóa Ấn Độ giáo, biểu tượng này mang ý nghĩa thịnh vượng và may mắn, thường được trưng bày trong các lễ hội tôn giáo. (Ảnh: MikeSaran/iStock/Getty Images Plus)

2.10 Trang phục Ấn Độ

Sari, một tấm vải đơn giản không cần khâu, là trang phục truyền thống của phụ nữ Ấn Độ, mang lại sự thoải mái và tuân thủ các nghi thức tôn giáo. Xuất phát từ truyền thống của đạo Hindu, sari đã phổ biến rộng rãi trong tất cả các tôn giáo ở Ấn Độ. Đàn ông Ấn Độ, bất kể tôn giáo nào, thường mặc Kurta-Pyjama tiện dụng hàng ngày và Sherwani trong những dịp đặc biệt.

Trang phục truyền thống Ấn Độ

2.11 Ẩm Thực Ấn Độ

Ẩm thực Ấn Độ không chỉ là món ăn, nó là một phần văn hóa độc đáo. Mỗi vùng miền sở hữu phong cách nấu nướng riêng, nhưng điểm chung là sử dụng nhiều gia vị và thảo mộc. Du khách thường bắt gặp món ăn chay phổ biến ở Gujrati Nam Ấn Độ và Rajasthani.

Ẩm thực Ấn Độ ngày càng nổi tiếng toàn cầu.

2.12 Sử thi

Văn học Ấn Độ khởi nguồn từ những sử thi vĩ đại, được thể hiện qua thơ ca, kịch và truyện kể. Hai sử thi nổi tiếng nhất là Ramayana và Mahabharata. Mahabharata, tác phẩm của Ved Vyasa, là bài thơ dài nhất bằng tiếng Phạn. Cả hai sử thi đều đề cao các giá trị nhân văn như sự hy sinh, lòng trung thành, sự tận tâm và lẽ phải. Lòng đạo đức của hai câu chuyện thể hiện nét văn hóa Ấn Độ, tôn vinh chiến thắng của thiện trước ác.

Mahabharata: sử thi Ấn Độ về nghiệp báo.

Ấn Độ là một quốc gia đa dạng văn hóa, với vô số truyền thống và phong tục chờ bạn khám phá. Cốt lõi của xã hội và văn hóa Ấn Độ là cư xử đúng mực, lịch sự, tôn trọng lẫn nhau và cùng hướng đến sự tiến bộ.

Nguồn: Tổng hợp.