
Banteay Srei: Kiệt tác đá ẩn mình trong rừng già Campuchia
Banteay Srei, “Ä‘á»n thá» Nữ Chiến Binh”, là biểu tượng cá»§a nghệ thuáºt Ä‘iêu khắc Khmer tinh tế, thu hút du khách bởi vẻ đẹp tinh xảo và linh thiêng.
1. Giá»›i thiệu vá» Ä‘á»n Banteay Srei
1.1 Äá»n Banteay Srei ở đâu?
Äịa chỉ: đồi Phnom Dei, Campuchia
Nằm cách Angkor Wat khoảng 35 km, Äá»n Banteay Srei là viên ngá»c quý cá»§a thá»i kỳ Angkor và ng son. Trong số 1.800 ngôi Ä‘á»n được xây dá»±ng dưới thá»i kỳ nà y, Banteay Srei nổi báºt vá»›i kiến trúc độc đáo và những tác phẩm Ä‘iêu khắc tinh xảo, thể hiện đỉnh cao cá»§a nghệ thuáºt Khmer.
Nổi báºt giữa những công trình trước đó bằng gạch nung hay đá sa thạch xanh, ngôi Ä‘á»n được xây dá»±ng hoà n toà n từ đá sa thạch hồng. Äiá»u đặc biệt là , công trình nà y được khởi xướng bởi má»™t vị đạo sÄ© Bà La Môn và kéo dà i suốt hai triá»u đại vua Ragjanravarman và Jayavarman V.
Äá»n Banteay Srei, vá»›i kiến trúc cổ kÃnh và những bức phù Ä‘iêu tinh xảo chạm khắc trên đá sa thạch hồng, là biểu tượng cá»§a Campuchia. Ngôi Ä‘á»n thu hút đông đảo du khách trong hà nh trình khám phá đất nước nà y, là điểm đến không thể bá» qua.

Äá»n Banteay Srei là biểu tượng kiến trúc và điêu khắc đỉnh cao cá»§a thá»i kỳ Angkor và ng son.
1.2 Lịch sá» xây dá»±ng Ä‘á»n Banteay Srei
Äá»n Banteay Srei, kiệt tác kiến trúc cá»§a thá»i Angkor hoà ng kim, được xây dá»±ng và o thế ká»· 10 bởi má»™t vị đạo sÄ© Bà La Môn, thay vì do vua ra lệnh như các công trình Ä‘á»n khác. ÄÆ°á»£c khởi công và o khoảng năm 967 dưới thá»i vua Jayavarman, Ä‘á»n Banteay Srei nổi tiếng vá»›i những hoa văn chạm khắc tinh xảo, thể hiện sá»± tà i hoa và tâm huyết cá»§a ngưá»i nghệ nhân.
Ban đầu, ngôi Ä‘á»n được gá»i là Tribhuvanamahesvara, thá» thần Shiva theo tÃn ngưỡng Hindu. Tuy nhiên, khi hoà n thà nh, Ä‘á»n Banteay Srei lại thiếu Ä‘i những tác phẩm Ä‘iêu khắc tinh xảo, vốn là điểm nhấn cá»§a kiến trúc Khmer.
Äá»n Banteay Srei, được trùng tu và o thế ká»· 12, nổi báºt vá»›i những hoa văn tinh xảo khắc trên tưá»ng, ngói và cá»™t trụ. Việc chạm khắc trên đá sa thạch hồng đòi há»i sá»± tỉ mỉ và kiên trì cá»§a các nghệ nhân, kéo dà i đến thế ká»· 14 má»›i hoà n thà nh.
Banteay Srei là minh chứng cho tà i hoa Ä‘iêu khắc báºc thầy cá»§a ngưá»i Khmer. NÆ¡i đây, đá ong và sa thạch đỠrá»±c rỡ được chạm khắc tinh xảo, tạo nên tác phẩm nghệ thuáºt độc đáo.
Banteay Srei, tiếng Khmer nghÄ©a là “Ä‘á»n cá»§a ngưá»i phụ nữ”, là má»™t minh chứng cho vẻ đẹp nữ tÃnh trong kiến trúc Angkor. Tên gá»i đã ẩn dụ cho những hình tượng Ä‘iêu khắc ngưá»i thiếu nữ tinh tế trên vách đá và bá» tưá»ng. Vẻ đẹp huyá»n bÃ, ngà n năm bất biến cá»§a những tác phẩm Ä‘iêu khắc nà y như biểu tượng cho ngưá»i phụ nữ thá»i Angkor, đầy sức sống và kiêu hãnh.

Äá»n Banteay Srei, tuyệt tác kiến trúc Angkor thế ká»· 10, do vua Jayavarman xây dá»±ng.
2. Kinh nghiệm tham quan Ä‘á»n Banteay Srei
2.1 Thá»i Ä‘iểm lý tưởng trong năm để đến Ä‘á»n Banteay Srei
Äá»n Banteay Srei đẹp nhất và o tầm sáng sá»›m hoặc chiá»u muá»™n. Ãnh sáng lúc nà y nhuá»™m mà u hồng rá»±c rỡ, tô Ä‘iểm thêm vẻ đẹp tinh xảo cá»§a Ä‘á»n, tạo nên khung cảnh thÆ¡ má»™ng, lý tưởng cho những bức ảnh tuyệt vá»i.
Banteay Srei đẹp nhất khi bình minh lên. Ãnh nắng ban mai rá»i và o ngôi Ä‘á»n cổ kÃnh, tạo nên khung cảnh lung linh, khiến du khách thêm phần ấn tượng.
2.2 Hướng dẫn di chuyển đến Ä‘á»n Banteay Srei
Nằm cách trung tâm Siem Reap khoảng 30 km, Ä‘á»n Banteay Srei khá gần khu vá»±c Angkor. Nếu bạn muốn khám phá ngôi Ä‘á»n nà y, Hải Âu Travel gợi ý bạn di chuyển bằng taxi hoặc tuk tuk để trải nghiệm văn hóa địa phương.
Nằm cách trung tâm thà nh phố khoảng 30 phút di chuyển, Ä‘á»n Banteay Srei ẩn mình trong khung cảnh thiên nhiên thÆ¡ má»™ng. Con đưá»ng dẫn đến Ä‘á»n đẹp như má»™t bức tranh vá»›i hai bên là hà ng cây xanh mát, xuyên qua khu đồi trước khi đến vá»›i ngôi Ä‘á»n cổ kÃnh nằm sâu trong lòng rừng già .
Khám phá kiến trúc độc đáo cá»§a Ä‘á»n Banteay Srei
3.1 Kiến trúc cá»§a Ä‘á»n Banteay Srei có gì đặc biệt?
Kiến trúc Ä‘á»n Banteay Srei mang Ä‘áºm dấu ấn văn hóa Bà La Môn Ấn Äá»™, được thiết kế theo bố cục ba lá»›p: vòng ngoà i, vòng giữa qua cầu đá, cổng và o vòng giữ qua cầu thứ hai bắc qua hà o nước và vòng trong. NÆ¡i đây táºp trung các Ä‘á»n thá» cùng hai tòa “thư việnâ€, hay còn được biết đến như hệ thống tháp Isvarapura.
Äá»n là minh chứng cho tà i hoa báºc thầy cá»§a ngưá»i thợ Ä‘iêu khắc, vá»›i những phù Ä‘iêu, hoa văn tinh xảo được chạm trổ trên đá ong và sa thạch, kết hợp vá»›i kỹ thuáºt pha mà u khéo léo. Tất cả tạo nên má»™t tổng thể kiến trúc nghệ thuáºt hoà n mỹ.

Kiến trúc Ä‘á»n Banteay Srei mang Ä‘áºm dấu ấn văn hóa Bà La Môn Ấn Äá»™, thể hiện qua các tượng hình gắn liá»n vá»›i tÃn ngưỡng Hindu giáo.

Äá»n là minh chứng cho tà i năng Ä‘iêu khắc cá»§a ngưá»i xưa, vá»›i những hoa văn tinh xảo chạm khắc trên đá ong và sa thạch.
3.2 Hệ thống phù điêu, tượng hình tại Banteay Srei
Äến thăm Ä‘á»n Banteay Srei ngà y nay, du khách sẽ bắt gặp những bức tượng ngưá»i bảo vệ dẫn đưá»ng và o trung tâm. Äây là bản sao cá»§a các tượng cổ nguyên thá»§y, hiện được lưu giữ và trưng bà y tại Viện bảo tà ng quốc gia.
Hà nh lang Ä‘iện sảnh được tô Ä‘iểm bởi những phù Ä‘iêu tinh xảo, lấy cảm hứng từ văn hóa Angkor, khắc há»a hình ảnh Pháºt sư, sư tá» và các vị thần linh. Từng chi tiết nhá» nhất trên phù Ä‘iêu Ä‘á»u được chạm khắc tỉ mỉ. Nằm giữa khu vá»±c vòng trong là quần thể ba ngôi Ä‘á»n, được xây dá»±ng theo kiến trúc Ä‘iện thá» phÃa Nam. Äiện thá» thần Shiva tá»a lạc ở trung tâm, trong khi thần Vishnu được thỠở phÃa Bắc.
Äá»n Banteay Sri không chỉ là nÆ¡i tôn thá» các vị thần Hindu giáo như Shiva, Vishnu, Naga, Rehu, Agni, mà còn là bảo tà ng nghệ thuáºt Ä‘iêu khắc, lưu giữ những hình ảnh sống động từ các sá» thi, góp phần tái hiện lịch sá» và văn hóa cá»§a ngưá»i Khmer.
Trong sá» thi Mahabharata, Krisna, hóa thân cá»§a thần Vishnu, xuống trần gian để tiêu diệt Kamsak, vị hoà ng tỠđộc ác. Kamsak đã giết hại con quá»· nháºn lá»i chúc tụng trưá»ng sinh cá»§a thần Indra, gieo rắc ná»—i kinh hoà ng lên nhân gian. Krisna, vá»›i sứ mệnh thiêng liêng, đã chiến đấu và đánh bại Kamsak, khôi phục lại tráºt tá»± và công lý cho thế giá»›i.
Trước Ä‘á»n, bạn sẽ bắt gặp hình ảnh bò thần Nandi uy nghi, tượng thần Shiva vá»›i vÅ© Ä‘iệu Ravanda uyển chuyển, hay thần Indra cưỡi voi phun nước thần dáºp lá»a, cứu nhân loại khá»i cÆ¡n thịnh ná»™ cá»§a thần lá»a Agni.
Banteay Srei nổi tiếng vá»›i những hoa văn, phù Ä‘iêu tinh xảo được chạm khắc trên đá, thể hiện tà i nghệ Ä‘iêu luyện cá»§a ngưá»i thợ. Những tác phẩm nghệ thuáºt độc đáo nà y là má»™t trong những yếu tố thu hút du khách đến vá»›i ngôi Ä‘á»n cổ kÃnh, biến nó thà nh Ä‘iểm đến hấp dẫn khi du lịch Campuchia.

Phù Ä‘iêu tinh xảo trên mái Äá»n Banteay Srei.

Tượng chạm khắc tinh xảo, tỉ mỉ từng chi tiết.

Hoa văn, phù Ä‘iêu tinh xảo trên đá, thể hiện tà i hoa ngưá»i thợ.

Tượng thần Hindu và hình ảnh sỠthi.

Tượng Pháºt sư nguyên vẹn ở Banteay Sreiv.
Banteay Srei, ẩn mình giữa rừng già , mê hoặc du khách bởi những tác phẩm Ä‘iêu khắc tinh xảo trên đá ong và đá sa thạch Ä‘á». Kiến trúc độc đáo và những phù Ä‘iêu tuyệt đẹp cá»§a ngôi Ä‘á»n như đưa bạn trở vá» thá»i kỳ hoà ng kim cá»§a Angkor, hé lá»™ những nét văn hóa độc đáo cá»§a Campuchia.
Nguồn: Tổng hợp