Giỗ Tổ Hùng Vương 2024: Nét đẹp văn hóa bất diệt của dân tộc Việt
Giỗ tổ Hùng Vương là dịp để người Việt thể hiện truyền thống “uống nước nhớ nguồn”, tưởng nhớ công lao dựng nước của các vị vua Hùng, góp phần gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.
1. Giới thiệu về lễ Giỗ tổ Hùng Vương
1.1 Ý nghĩa của ngày lễ Giỗ tổ Hùng Vương
Giỗ tổ Hùng Vương, hay còn gọi là Lễ hội Đền Hùng hoặc ngày Quốc Giỗ, là dịp tôn vinh nguồn cội, thể hiện truyền thống “uống nước nhớ nguồn” cao đẹp của người Việt.
Dịp lễ hội Giỗ Tổ Hùng Vương là dịp để các thế hệ người Việt bày tỏ lòng biết ơn đối với 18 vị vua Hùng, những bậc tiền nhân khai hoang lập địa, dựng và giữ nước Văn Lang – dòng giống Rồng Tiên tự hào.
Giỗ tổ Hùng Vương không chỉ là dịp thể hiện lòng biết ơn tổ tiên, mà còn là cơ hội để mỗi người cùng nhìn lại lịch sử hào hùng của dân tộc, tự hào về truyền thống văn hóa lâu đời và ghi nhớ công ơn của các thế hệ cha ông đã tạo dựng nên đất nước Việt Nam ngày nay.
Giỗ tổ Hùng Vương là dịp để con cháu bày tỏ lòng biết ơn tổ tiên, củng cố tinh thần yêu nước và tự hào dân tộc, đồng thời giúp mọi người hiểu rõ hơn về cội nguồn của dân tộc.
Giỗ tổ Hùng Vương tôn vinh truyền thống “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc Việt.
1.2 Lịch sử của ngày Giỗ tổ Hùng Vương
Nước Nam, vùng đất “Con Rồng Cháu Tiên”, tự hào với truyền thuyết vua Lạc Long Quân và Âu Cơ. Tương truyền, Âu Cơ sinh ra một bọc trăm trứng, nở ra một trăm người con, là tổ tiên của người Việt, khẳng định nguồn gốc cao quý và sức mạnh phi thường của dân tộc.
Sau này, 50 người con theo mẹ lên núi, 50 người theo cha về biển. Người con trưởng ở lại đất Phong Châu, được tôn là vua nước Văn Lang, hiệu là Hùng Vương. Ông chia đất nước thành 15 bộ, đặt tướng văn, võ là lạc hầu, lạc tướng. Con trai vua gọi là Quan Lang, con gái là Mỵ Nương.
18 đời vua Hùng đã dựng nên nước Văn Lang hùng cường, là nền tảng cho nước Việt Nam anh hùng, bất khuất trước mọi thế lực xâm lăng.
Để tưởng nhớ công ơn lập quốc của các vị vua Hùng, thời vua Lê Thánh Tông và Lê Kính Tông đã sao chép đóng dấu kiềm tại đền Hùng, chọn ngày 11 và 12 tháng Ba âm lịch làm ngày Giỗ tổ Hùng Vương, thể hiện lòng biết ơn và tôn kính đối với các bậc tiền nhân.
Dưới thời vua Khải Định, triều Nguyễn đã đổi ngày Giỗ tổ Hùng Vương thành mùng 10 tháng Ba âm lịch. Ngày 25 tháng 7, Bộ Lễ gửi công văn đến quan hàng tỉnh Phú Thọ, yêu cầu cử hành nghi lễ quốc tế vào ngày này. Các quan Phú Thọ phải mặc phẩm phục, sau đó lên đền Hùng cúng tế đại diện cho triều đình.
Kể từ năm 2007, lễ Giỗ tổ Hùng Vương, ngày tưởng nhớ công ơn dựng nước của các vua Hùng, được tổ chức long trọng vào ngày mùng 10 tháng Ba âm lịch tại Việt Trì, Phú Thọ. Lễ hội đã được công nhận là Quốc lễ, thể hiện lòng biết ơn sâu sắc của con cháu đối với các bậc tiền nhân.
Ngày 6/12/2012, lễ Giỗ tổ Hùng Vương được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại, mang tên “Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ”. Sự kiện này không chỉ là minh chứng cho giá trị văn hóa phi vật thể của Việt Nam mà còn là biểu tượng cao đẹp của truyền thống uống nước nhớ nguồn.
Giỗ tổ Hùng Vương là dịp tôn vinh nguồn cội, khơi dậy lòng yêu nước, tự hào dân tộc và giáo dục truyền thống lịch sử.
1.3 Giỗ tổ Hùng Vương 2024 rơi vào ngày nào trong năm?
Năm nay, Lễ hội Đền Hùng sẽ được tổ chức từ ngày 09/4 đến 18/4, kết hợp cùng Tuần Văn hóa – Du lịch Đất Tổ. Điều này đồng nghĩa với việc lễ Giỗ tổ Hùng Vương 2024, vốn rơi vào ngày 18/4, sẽ được kéo dài từ mùng 1 đến mùng 10 tháng Ba.
Lễ Giỗ tổ Hùng Vương 2024 tại Phú Thọ dự kiến sẽ là một sự kiện văn hóa trọng đại, với phần lễ trang nghiêm và phần hội sôi động, nhằm quảng bá nét đẹp văn hóa và du lịch của địa phương.
Phần lễ Giỗ tổ Hùng Vương 2024 diễn ra ngày 14/4/2024 (mùng 06 tháng Ba) gồm Lễ giỗ Đức Quốc Tổ Lạc Long Quân và nghi thức Dâng hương tưởng niệm Tổ Mẫu Âu Cơ.
Lễ Giỗ tổ Hùng Vương sẽ được tổ chức vào ngày 18/4 (mùng 10 tháng Ba), với nghi lễ dâng hoa tại Phù điêu ‘Bác Hồ nói chuyện với cán bộ, chiến sĩ Đại đoàn quân Tiên phong’. Lễ Dâng hương tưởng niệm các Vua Hùng tại các huyện, thị, thành sẽ diễn ra từ ngày 09 đến 18/4.
Hội Giỗ tổ Hùng Vương 2024 tại Phú Thọ sẽ mang đến chuỗi hoạt động đặc sắc, góp phần lan tỏa giá trị lịch sử và văn hóa của quê hương đến gần hơn với cộng đồng.
Trong những ngày hội, địa phương sẽ tổ chức nhiều hoạt động văn hóa đặc sắc, như: Hội trại văn hóa, trưng bày sản phẩm, Liên hoan văn nghệ quần chúng, trưng bày di sản, sách báo, Hội thi gói bánh chưng, giã bánh dày, trình diễn hát Xoan, Hội thi Bơi chải,… Tất cả đều mang đậm bản sắc văn hóa địa phương.
Dịp lễ Giỗ tổ Hùng Vương năm nay rơi vào ngày thứ Năm, 18/4/2024, là ngày làm việc trong tuần. Do đó, người lao động được nghỉ 1 ngày.
Lễ hội Giỗ tổ Hùng Vương: Hoạt động, nghi lễ
2.1 Phần lễ trong ngày Giỗ tổ Hùng Vương
Phần lễ chính Giỗ tổ Hùng Vương diễn ra tại đền Hùng, bao gồm:
Lễ rước kiệu vua
Lễ rước kiệu vua là một trong hai nghi lễ trọng đại của Giỗ tổ Hùng Vương, diễn ra trong không khí trang nghiêm, linh thiêng. Tiếng nhạc phường bát âm réo rắt vang vọng, hòa cùng tiếng trống chiêng hiệu rền vang mỗi khi chủ tế đọc lời cầu nguyện trước ngai thờ vua Hùng.
Lễ rước kiệu vua long trọng bắt đầu với nghi thức bái lạy tại tiền đường. Đoàn tế tiến lên, kiệu sơn son thếp vàng được trang hoàng lộng lẫy với cờ hoa, ô lọng. Người dân mặc trang phục truyền thống, cùng tham gia đoàn rước từ chân núi, đi qua các đền, cuối cùng dừng chân tại đền Thượng.
Kiệu vua đi qua các đền, dừng cuối tại đền Thượng.
Đoàn rước sẽ có cờ, lọng, kiệu hoa, người dân diện trang phục truyền thống.
Kiệu vua lên đường, hướng về đền Thượng.
Lễ dâng hương
Đoàn kiệu vua đến đền Thượng, mọi người cùng thắp hương. Nơi đây linh thiêng, từng nắm đất, gốc cây đều được xem là thiêng liêng. Bên cạnh chính điện, người dân còn thắp hương tại các gốc cây, hốc đá, thể hiện lòng thành kính với thần linh.
Người dân sẽ thắp hương tại đền Thượng, gốc cây và hốc đá.
2.2 Phần hội trong ngày Giỗ tổ Hùng Vương
Ngày Giỗ tổ Hùng Vương là ngày lễ trọng đại, trang trọng và linh thiêng. Nếu phần lễ diễn ra trong bầu không khí oai nghiêm, cung kính thì phần hội lại mang đến cho người dân những trải nghiệm sôi nổi, vui tươi với các hoạt động đặc sắc, tạo nên một không khí lễ hội rộn ràng, náo nhiệt.
Tìm hiểu về các đời vua Hùng
Giỗ tổ Hùng Vương không chỉ là dịp thể hiện lòng biết ơn với các bậc tiền nhân, mà còn là cơ hội để con cháu hiểu sâu sắc hơn về lịch sử dựng nước của các vị vua Hùng, đồng thời được tiếp cận với phong tục, tín ngưỡng thờ cúng của cha ông từ ngàn đời xưa.
Khu vực tổ chức Giỗ tổ Hùng Vương thường trưng bày hiện vật, tư liệu, sách báo về các vị vua Hùng, cho phép mọi người tìm hiểu lịch sử, văn hóa của cha ông, góp phần giáo dục truyền thống lịch sử dân tộc.
Tham gia các trò chơi dân gian đặc sắc
Để tôn vinh văn hóa địa phương và nét đẹp dân tộc, dịp Giỗ tổ Hùng Vương năm nay sẽ diễn ra nhiều hoạt động vui chơi dân gian hấp dẫn. Du khách có thể hòa mình vào không khí rộn ràng với các trò chơi truyền thống như nấu bánh chưng, giã bánh dày, thi bơi chải, đấu bóng chuyền,…
Giỗ tổ Hùng Vương hàng năm thu hút đông đảo người dân về dâng hương, tưởng nhớ công lao dựng nước của 18 vị vua Hùng.
Thưởng thức các tiết mục biểu diễn văn hóa dân gian
Hành trình về đất Tổ Phú Thọ sẽ đưa bạn đến với những màn biểu diễn văn hóa dân gian độc đáo, đầy ấn tượng.
Về Phú Thọ vào ngày Giỗ tổ Hùng Vương, du khách có thể thưởng thức múa rối nước, tham gia liên hoan văn nghệ và dân ca, đánh trống đồng, đâm đuống, hát xoan tại các đình An Thái, miếu Lãi Lèn, đình Thét, đình Hùng Lô,… để trải nghiệm nét đẹp văn hóa truyền thống.
Lưu ý khi tham gia ngày hội Giỗ tổ Hùng Vương
Vào từ cửa bên phải (Giả Quan), ra từ cửa bên trái (Không Quan), tránh đi qua cửa Trung Quan – dành riêng cho vua, quan lại cấp cao và tăng lữ.
Trang phục lịch sự, nghiêm túc khi vào Đền Hùng.
Lên Đền Hùng, nên mang giày bệt hoặc giày thể thao vì đền nằm trên đỉnh núi, phải leo nhiều bậc thang.
Bạn nên bảo quản tư trang cẩn thận khi đi lễ Giỗ tổ Hùng Vương, đặc biệt là khi đông người.
Để dâng lễ vua Hùng, bạn cần chuẩn bị 18 chiếc bánh dày, 18 chiếc bánh chưng, cùng hoa, hương, nước, trầu cau, rượu và ngũ quả.
Hãy giữ im lặng, tôn trọng không gian linh thiêng của đền.
– Không nghịch phá đồ lễ
Cấm chụp ảnh, quay phim trong khu vực đền.
Khi khấn vái, nên đứng nghiêng một bên so với bàn thờ, tránh đứng đối diện hoặc quay lưng.
Giỗ tổ Hùng Vương, ngày hội truyền thống “uống nước nhớ nguồn” của người Việt, là dịp để chúng ta tưởng nhớ công lao dựng nước của các vị vua Hùng. Nếu bạn muốn đến thăm đền Hùng và thắp hương tưởng nhớ tổ tiên vào đúng dịp Quốc giỗ, hãy lưu lại bài viết này của Hải Âu Travel để có thêm kinh nghiệm cho chuyến hành trình ý nghĩa của mình.
Nguồn: Tổng hợp
