Tết Trung thu là ngày hội sum họp gia đình, đặc biệt là lễ hội dành cho trẻ em ở Việt Nam. Ngoài ra, nhiều nước châu Á cũng đón mừng ngày này với bánh trung thu, đèn lồng và ngắm trăng. Khám phá thêm cùng Hải Âu Travel!
Trăng tròn gần điểm phân thu mang ý nghĩa đặc biệt trong nhiều nền văn hóa trên thế giới. Tại các nước châu Á, Tết Trung thu được xem là thời điểm trăng tròn sáng nhất năm, gắn liền với nhiều nghi lễ truyền thống như đoàn tụ gia đình, thưởng thức các món ăn đặc trưng, trang trí lồng đèn rực rỡ. Tết Trung thu được tổ chức phổ biến ở Trung Quốc, Đài Loan, Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore, Việt Nam, Campuchia, Malaysia, Indonesia và Thái Lan.
Phố Hải Thượng Lãn Ông rực rỡ sắc màu lồng đèn đón Tết Trung thu (Ảnh: Dân Trí)
Tết Trung thu: Gốc gác & ý nghĩa sum họp
1.1 Tết Trung thu diễn ra vào ngày nào?
Tết Trung thu, hay còn gọi là Tết thiếu nhi, Tết hoa đăng, Tết đoàn viên hoặc Tết trông trăng, diễn ra vào ngày rằm tháng 8 (15 tháng 8 âm lịch) hằng năm, thường rơi vào giữa tháng 9 hoặc đầu tháng 10. Đây là dịp đặc biệt được trẻ em Việt Nam vô cùng mong đợi. Bọn nhỏ háo hức chờ đón những món quà như đèn kéo quân, đèn ông sao, đồ chơi truyền thống, và thưởng thức bánh nướng, bánh dẻo thơm ngon.
Tết Trung thu năm 2024 sẽ diễn ra vào ngày 17 tháng 9, tức giữa tháng 8 âm lịch. Dù không phải ngày lễ chính thức, khắp Việt Nam vẫn rộn ràng không khí Tết Trung thu với các hoạt động và trang trí đặc sắc, đánh dấu ngày đặc biệt này trong lịch hàng năm.
Tết Trung thu: Rằm tháng 8 hằng năm. (Ảnh: bestpricetravel)
1.2 Nguồn gốc của Tết Trung thu
Tết Trung thu, lễ hội tôn vinh mặt trăng, có nguồn gốc từ thời nhà Chu của Trung Quốc, cách đây hơn 3.000 năm. Mặc dù lễ hội này không được công nhận rộng rãi cho đến thời nhà Đường (khoảng 1.500 năm sau), nó đã trở thành một dịp đặc biệt để cầu mong mùa màng bội thu.
Trẻ em là tâm điểm của lễ hội với những chiếc đèn lồng đầy màu sắc, mang theo lời ước nguyện, được treo trên cây, trong nhà, thả trôi trên sông hoặc bay cao trên bầu trời với ngọn nến nhỏ bên trong (đèn lồng Khổng Minh).
Theo sử sách, tục lệ cúng tế mặt trăng đã xuất hiện từ thời Tây Chu (1045 – 770 TCN). Cụm từ “Trung thu” được ghi nhận lần đầu tiên trong cuốn Chu lễ viết vào thời Chiến Quốc (475 – 221 TCN). Tuy nhiên, vào thời điểm đó, Tết Trung thu chỉ mang tính thời gian và mùa vụ, chưa trở thành ngày lễ chính thức.
Sự tích Tết Trung thu bắt đầu phổ biến vào thời nhà Đường (618 – 907) khi giới thượng lưu tổ chức tiệc ngắm trăng vào ngày rằm tháng 8. Đến thời nhà Tống, ngày 15 tháng 8 âm lịch chính thức trở thành ngày Tết Trung thu.
Sự tích Tết Trung thu đã có từ thời xưa, được khắc họa trên mặt trống đồng Ngọc Lũ. Văn bia chùa Đọi năm 1121 ghi nhận lễ hội Tết Trung thu được tổ chức chính thức tại Thăng Long với các hoạt động như đua thuyền, múa rối nước và rước đèn. Thời Lê – chúa Trịnh, Tết Trung thu được mô tả trong “Tang thương ngẫu lục” là một lễ hội xa hoa trong phủ Chúa.
Tết Trung thu có nguồn gốc từ thời nhà Chu (Trung Quốc).
1.3 Ý nghĩa đặc biệt của dịp Tết Trung thu
Tết Trung thu là dịp đặc biệt của người Việt, khi cả gia đình sum họp, con trẻ vui chơi rước đèn. Nó mang nhiều ý nghĩa quan trọng, như:
Mọi người được sum họp gia đình: Quây quần phá cỗ, chia sẻ những câu chuyện đã qua.
Các thành viên bày tỏ lòng biết ơn với nhau:Cả con cháu và người lớn đều thể hiện lòng biết ơn với thế hệ trước và sau.
Cả nhà được vui chơi giải trí:Trải nghiệm nét đẹp văn hóa truyền thống: rước đèn, múa lân, phá cỗ…
Dịp để giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa: Tết Trung thu đã có lịch sử hơn 3.000 năm.
Gia đình sum họp, khoảnh khắc đáng nhớ.
Phong tục quen thuộc dịp Tết Trung thu
2.1 Cúng rằm Trung Thu
Tết Trung thu không chỉ là dịp vui chơi cho trẻ em mà còn là dịp để người lớn thể hiện lòng thành kính với tổ tiên qua việc chuẩn bị mâm cỗ cúng rằm, một nét văn hóa lâu đời của dân tộc ta.
2.2 Phá cỗ Trung Thu
Mâm cỗ Trung thu, biểu hiện lòng biết ơn tổ tiên, mang nét văn hóa đặc trưng của từng vùng miền. Từ bánh Trung thu, kẹo, trái cây, đến cách trang trí theo ngũ hành, mỗi mâm cỗ đều ẩn chứa nét đẹp riêng, tạo nên sự đa dạng và phong phú cho ngày Tết đoàn viên.
Bánh, trái cây tươi ngon cho đêm rằm. (Ảnh: VinWonders)
2.3 Ăn bánh Trung Thu
Tết Trung thu, bánh trung thu là món không thể thiếu trong mỗi gia đình. Hình tròn của bánh tượng trưng cho sự viên mãn, tròn đầy, còn hình vuông thể hiện sự vững chắc, như mặt đất. Bánh trung thu thường được dùng để cúng ông bà tổ tiên, sau đó cả gia đình cùng thưởng thức.
Bánh trung thu, hình tròn như vầng trăng, là món quà truyền thống trong lễ hội, với nhân đậu đỏ, mè, hạt sen… (Ảnh: Chinatown UK)
2.4 Rước đèn trung thu
Tết Trung thu rực rỡ sắc màu với những chiếc lồng đèn đủ kiểu dáng, từ tre nứa giản dị đến giấy nến tinh tế. Trẻ em háo hức rước đèn dưới ánh trăng sáng vằng vặc, mang theo niềm vui và ước nguyện. Lồng đèn treo trước nhà mang ý nghĩa may mắn bình an, còn những chiếc đèn hoa đăng được thả xuống sông, như gửi gắm ước mơ bay bổng. Bánh trung thu và lồng đèn, hai nét văn hóa truyền thống tạo nên một Tết Trung thu trọn vẹn niềm vui.
Đèn ông sao – kỷ niệm tuổi thơ. (Ảnh: orientaltours)
Tết Trung thu: Phong tục khác biệt, chung niềm vui.
3.1 Tết Trung thu ở các nước châu Á
Hàn Quốc:Tết Trung thu kéo dài ba ngày, nhiều người đi du lịch đoàn tụ. Thay vì bánh trung thu, người Hàn Quốc mừng lễ với songpyeon – bánh gạo nhồi.
Đài Loan: Tết Trung thu, ngày lễ quốc gia với bánh trung thu và bưởi.
Nhật Bản:Người dân nơi đây tôn thờ mặt trăng, nhà cửa được trang trí bởi những bông hoa rực rỡ.
Singapore:Khách du lịch Singapore sẽ được trải nghiệm những màn trình diễn đèn lồng rực rỡ và thưởng thức bánh trung thu truyền thống lẫn đương đại tại khu phố Tàu và Gardens by the Bay.
Gia đình quây quần làm songpyeon, món bánh gạo truyền thống của lễ Chuseok. (Ảnh: LeeEuiBeom)
3.2 Địa điểm đón Tết Trung thu ở Việt Nam
Lễ hội đèn lồng Hội An:Lễ hội đèn lồng Hội An diễn ra hàng tháng vào ngày 14 âm lịch, chào mừng ngày trăng tròn. Phố cổ rực rỡ ánh đèn lồng lung linh, mang đến khung cảnh đẹp mắt. Du khách có thể dạo thuyền trên sông Hoài để tận hưởng trọn vẹn bầu không khí kỳ diệu của lễ hội.
Phố cổ Hà Nội:Phố Hàng Mã và Phố cổ Hà Nội sẽ tưng bừng lễ hội Trung thu với nhiều hoạt động hấp dẫn như lễ khai mạc, ca hát, nhảy múa, trò chơi và các hoạt động truyền thống.
Tuyên Quang: Thành phố Tuyên Quang là nơi tổ chức Lễ hội Trung thu lớn nhất Việt Nam, thu hút hàng ngàn người từ mọi lứa tuổi, giới tính cùng tham gia. Diễu hành đèn lồng rực rỡ sắc màu, với đủ hình dáng độc đáo, tạo nên không khí náo nhiệt, vui tươi cho cả thành phố.
Phố đèn lồng Lương Nhữ Học ở TP.HCM: Phố đèn lồng Lương Nhữ Học là điểm đến thu hút nhất cho Tết Trung thu ở Sài Gòn, với vô số đèn lồng rực rỡ, lung linh tô điểm cho toàn bộ khu vực.
Ngắm hoa đăng lung linh trên sông Hoài, Hội An. (Ảnh: metiseko)
Phố Lương Nhữ Học, điểm hẹn ngắm lồng đèn và check-in Tết Trung thu đông vui. (Ảnh: Báo Người Lao Động)
Tết Trung thu – dịp sum họp gia đình, người lớn trò chuyện rôm rả, trẻ em nô đùa dưới ánh trăng rằm. Hải Âu Travel hy vọng những thông tin hữu ích đã cung cấp sẽ giúp bạn có một mùa Trung thu thật vui vẻ và ý nghĩa.
Nguồn: Tổng hợp.
