Bánh khảo Tây Bắc: Hương vị Tết cổ truyền vùng cao, món ngon đặc trưng miền sơn cước
Bánh khảo, món ăn truyền thống đặc trưng của Cao Bằng và Tây Bắc, là món quà không thể thiếu trong dịp Tết. Cùng Hải Âu Travel khám phá sự mộc mạc, giản dị nhưng đầy ý nghĩa của loại bánh này.
1 Giới thiệu món bánh khảo
Bánh khảo, một món ăn truyền thống đặc trưng của ẩm thực Việt Nam, đặc biệt phổ biến ở Cao Bằng và các tỉnh miền núi phía Bắc, mang hương vị độc đáo và hình dáng nhỏ gọn. Không chỉ là món ăn vặt yêu thích, bánh khảo còn là món ăn không thể thiếu trong các dịp lễ tết, hội hè và những sự kiện quan trọng của người dân địa phương, góp phần tạo nên nét đẹp văn hóa ẩm thực độc đáo của vùng đất này.
Bánh khảo Tây Bắc: Hương vị Tết vùng cao.
Bánh khảo, món ăn dân dã quen thuộc, là niềm tự hào của người Cao Bằng. (Ảnh: Fanpage Bánh Khảo Cao Bằng – Sơn Tòng)
Bánh khảo không chỉ ngon miệng mà còn mang giá trị văn hóa và lịch sử sâu sắc. Được làm từ những nguyên liệu đơn giản nhưng tinh tế, bánh khảo là sự kết hợp hoàn hảo giữa truyền thống và sáng tạo trong ẩm thực Việt Nam. Món bánh này là một phần không thể thiếu trong văn hóa ẩm thực của người Cao Bằng, và là món quà ý nghĩa dành cho du khách. Nếu có dịp du lịch đến đây, bạn đừng bỏ lỡ cơ hội thưởng thức bánh khảo – hương vị độc đáo của vùng đất cao nguyên.
Bánh khảo Tây Bắc: Hương vị Tết vùng cao!
Bánh khảo mềm xốp, nhân đa dạng, tha hồ lựa chọn. Ảnh: Fanpage Bánh Khảo Cao Bằng – Sơn Tòng
2 Ý nghĩa món bánh khảo
Vào cuối mùa thu hoạch, người dân Cao Bằng chọn lọc kỹ những hạt nếp ngon nhất, phơi khô cẩn thận để dành riêng cho Tết. Gạo nếp được dùng để gói bánh chưng, nấu xôi và làm các loại bánh truyền thống, trong đó có bánh khảo. Loại bánh này đòi hỏi sự tỉ mỉ trong từng công đoạn, trở thành món quà biếu quý giá hoặc lễ vật dâng lên bàn thờ tổ tiên.
Bánh khảo và oản, thoạt nhìn có nét tương đồng, nhưng thực chất lại khác biệt. Oản, thường được dùng trong nghi lễ thờ cúng, có hình chóp, ép chặt và không nhân. Ngược lại, bánh khảo mang dáng hình vuông hoặc chữ nhật, nhỏ gọn, mềm mại, thích hợp để thưởng thức. Bánh khảo có lớp nhân mỏng, có thể là lạc vừng trộn đường phên hoặc đậu xanh, đậu đỏ sên nhuyễn, mang đến nhiều lựa chọn cho khẩu vị.
Bánh khảo Tây Bắc: Hương vị tết vùng cao
Bánh khảo Cao Bằng – Sơn Tòng: Vị ngon từ nhân mặn đến nhân ngọt, đủ cả cho mọi khẩu vị.
Trong văn hóa ẩm thực của đồng bào các dân tộc thiểu số, đặc biệt là người Nùng và Tày, màu sắc rực rỡ luôn là điểm nhấn, không chỉ trong trang phục mà còn ở các món ăn ngày Tết. Bánh khảo, món ăn truyền thống, được gói cẩn thận bằng giấy màu xanh, đỏ, tím, vàng… Mỗi chiếc bánh được gói gọn gàng, xếp thành từng phong gồm 5 hoặc 10 chiếc, mỗi chiếc lại được bao bọc bởi một màu giấy khác nhau, tạo nên sự bắt mắt. Khi có khách đến chơi nhà, gia chủ sẽ mời bánh khảo, từng chiếc được bóc ra để thưởng thức. Vị thơm của nếp rang hòa quyện cùng vị ngọt bùi của đường, lạc, vừng, nhấp thêm chén trà nóng sẽ khiến bạn không khỏi xuýt xoa khen ngợi.
Bánh khảo, với lớp vỏ gạo nếp tượng trưng cho đất mẹ, ẩn chứa bên trong sự hòa hợp và đoàn kết. Vị ngọt của bánh là biểu tượng cho tình yêu thương, kết nối con người, làng bản và các dân tộc. Thưởng thức bánh khảo cùng trà xuân, chia sẻ câu chuyện đầu năm, tạo nên sự gắn kết ấm áp và bền chặt giữa những tâm hồn.
Bánh khảo Tây Bắc: Hương vị Tết vùng cao.
Bánh khảo, món ngon thanh tao, nhẹ nhàng, là lựa chọn tuyệt vời để nhâm nhi cùng trà. Ảnh: Fanpage Bánh Khảo Cao Bằng – Sơn Tòng
Bánh khảo, món ăn truyền thống gắn liền với Tết, giờ đây không chỉ được giữ gìn trong các gia đình mà còn được sản xuất thương mại với số lượng lớn. Dù thị trường tràn ngập các loại bánh kẹo công nghiệp, bánh khảo vẫn giữ được vị thế riêng nhờ hương vị độc đáo, thu hút người tiêu dùng trong dịp lễ Tết. Nhu cầu về bánh khảo ngày càng tăng, đặc biệt là từ du khách đến Cao Bằng, muốn mua về làm quà cho người thân, bạn bè.
3 Quy trình làm nên những chiếc bánh khảo
Làm bánh khảo, thoạt nhìn đơn giản nhưng ẩn chứa sự tỉ mỉ và công phu. Bột gạo là linh hồn, thường được làm từ nếp nương mới hoặc nếp ong Tràng Định, Lạng Sơn, tạo nên hương vị đặc trưng. Hạt nếp căng tròn, không bị vỡ, được rang đều tay trên bếp củi với lửa vừa phải trong chảo gang dày. Sau khi rang, nếp được giã trong cối đá cho đến khi thành bột mịn, rồi rây kỹ để loại bỏ cặn, chỉ giữ lại phần bột mịn nhất. Cuối cùng, bột được ủ trong khoảng một tuần, tạo nên độ mềm dẻo và thơm ngon cho bánh.
Bánh khảo Tây Bắc: Hương vị Tết vùng cao.
Bột được xay mịn, sẵn sàng tạo nên những chiếc bánh khảo thơm ngon. Ảnh: Fanpage Bánh Khảo Cao Bằng – Sơn Tòng
Sau khi bột được ủ đủ thời gian, công đoạn tiếp theo là trộn với đường phên – loại đường truyền thống, ít ngọt, thường dùng trong các món bánh dân tộc. Đường phên được giã mịn trước khi trộn đều với bột nếp. Khéo léo trộn đều bột và đường, đây là công đoạn quan trọng quyết định chất lượng bánh. Sau khi trộn, hỗn hợp được rây thêm một lần nữa rồi ủ tiếp từ 3 đến 4 ngày.
Bánh khảo Tây Bắc: Hương vị tết vùng cao.
Nghề làm bánh khảo truyền thống ở Cao Bằng đang ngày càng phát triển, góp phần tạo thêm việc làm và thu nhập cho người dân địa phương.
Bánh khảo có nhân đa dạng: lạc, vừng đen, vừng trắng rang thơm giã nhuyễn với đường phên, hoặc đậu xanh đồ chín sên nhuyễn cùng đường. Vị ngọt của cả vỏ và nhân bánh nhẹ nhàng, không quá gắt, tạo nên hương vị thanh tao, dễ chịu.
Bước cuối cùng là ép bánh, tạo nên hình dáng độc đáo cho món ngon này. Nhiều gia đình vẫn giữ truyền thống ép bánh bằng tay với những khuôn gỗ tự làm, mang hoa văn đơn giản. Những gia đình không có khuôn thường dùng các loại chén có đáy phẳng để tạo hình và ép bánh. Chính vì vậy, khi đi chúc Tết ở vùng cao, bạn sẽ được thưởng thức những chiếc bánh khảo với đủ hình dạng khác nhau, mang lại cảm giác vui mắt và thú vị.
Bánh khảo Tây Bắc: Hương vị Tết vùng cao!
Bánh khảo được gói trong giấy nhiều màu sắc, tạo nên một món quà hấp dẫn.
Gia đình có điều kiện thường sử dụng khuôn lớn để ép bánh, tạo ra những chiếc bánh khảo với lớp vỏ trắng mịn, thơm ngon. Sau khi được ép, bánh được cắt thành từng miếng, gói trong giấy nhiều màu và bảo quản ở nơi khô ráo. Mùi thơm nức của bánh khảo như là sự kết tinh của tinh hoa đất trời, gợi nhớ đến những ruộng bậc thang và những căn nhà sàn của người Nùng, Tày ở vùng cao.
4 Hương vị đặc trưng của bánh khảo
Bánh khảo là một món bánh truyền thống với hương vị độc đáo, khó lẫn với bất kỳ loại bánh nào khác. Vỏ bánh mềm dẻo, thơm mùi gạo nếp nguyên chất, hòa quyện tinh tế với nhân hạt ngọt bùi. Mỗi miếng bánh mang đến sự kết hợp hài hòa giữa vị ngọt thanh của đường, hương thơm của các loại đậu, đỗ và độ dẻo của gạo nếp. Tùy theo khẩu vị, bánh khảo có thể được biến tấu thêm nhiều nguyên liệu như hạt sen, dừa khô, nhân mặn có thịt mỡ, tạo nên sự đa dạng cho món bánh này.
Bánh khảo Tây Bắc: Hương vị tết vùng cao!
Bánh khảo Cao Bằng với lớp nhân mỏng, vị ngọt mặn hài hòa, hấp dẫn thực khách. Ảnh: Fanpage Bánh Khảo Cao Bằng – Sơn Tòng
Theo Hải Âu Travel, bánh khảo Cao Bằng có ưu điểm là bảo quản lâu, ít bị thiu, mốc. Bạn có thể mua nhiều để ăn dần. Giá một hộp bánh khảo (5-10 cái) dao động từ 70.000 – 130.000 đồng, tùy loại. Gần Tết, giá có thể tăng lên 80.000 – 150.000 đồng/hộp.
Bánh khảo, món bánh truyền thống của Việt Nam, không chỉ hấp dẫn bởi hương vị đặc trưng mà còn mang giá trị văn hóa sâu sắc. Quy trình chế biến tinh tế tạo nên nét độc đáo riêng biệt, biến bánh khảo thành món ăn vặt yêu thích và biểu tượng của sự gắn kết, tình cảm trong các dịp lễ tết. Hải Âu Travel hy vọng bạn sẽ sớm được thưởng thức món bánh hấp dẫn này!
Nguồn: Tuyết Trịnh
