Lễ cúng Thần Rừng: Lễ hội độc đáo của người Pu Péo – Hà Giang
Lễ cúng Thần Rừng của người Pu Péo Hà Giang là nghi lễ lâu đời, tôn vinh những đấng tối cao được người dân xem là chủ nhân của khu rừng cấm thiêng liêng, được bảo vệ nghiêm ngặt bởi luật tục và điều cấm kỵ.
Lễ cúng Thần Rừng của người Pu Péo Hà Giang: nét văn hóa độc đáo.
Địa điểm:Thôn Chúng Chải, xã Phố Là, Đồng Văn, Hà Giang.
Thời gian:Lễ cúng Thần Rừng (6/6 âm lịch) – dịp duy nhất trong năm.
Theo phong tục truyền thống, trước ngày lễ cúng Thần Rừng, dân làng Pu Péo sẽ cùng nhau họp bàn, phân chia công việc và chuẩn bị những vật phẩm cần thiết để dâng tế. Họ tin rằng khu rừng cấm là nơi cư ngụ của Thần Rừng, vị thần bảo vệ và mang đến cuộc sống ấm no, hạnh phúc, gia đình đầm ấm, sức khỏe dồi dào cho dân làng. Vì vậy, người dân tuyệt đối không được xâm phạm đến nơi ở của thần, chặt cây, phá hoại rừng hay săn bắt thú.
Người Pu Péo tin tưởng Thần Rừng che chở cuộc sống sinh hoạt của họ. Mỗi làng bản đều có khu rừng cấm riêng, là nơi linh thiêng, được bảo vệ nghiêm ngặt. Lễ cúng Thần Rừng là dịp để người dân gửi gắm ước nguyện về một năm mới no đủ, mùa màng bội thu, gia đình mạnh khỏe. Đây là nghi lễ truyền thống quan trọng, phản ánh niềm tin và văn hóa tâm linh sâu sắc của người Pu Péo. Lễ cúng Thần Rừng còn mang ý nghĩa về sự phồn vinh, khát vọng về một ngày mai tươi sáng, thúc đẩy người dân lao động hăng say và đạt được thành quả cao trong sản xuất nông nghiệp.
Lễ cúng Thần Rừng của người Pu Péo tại Hà Giang không chỉ là nghi thức tín ngưỡng thiêng liêng mà còn là bài học giáo dục ý nghĩa về tình yêu thiên nhiên và bảo vệ môi trường. Cúng Thần Rừng, người dân Pu Péo thể hiện lòng biết ơn đối với rừng, biểu thị mong muốn được sống hòa hợp với thiên nhiên. Buổi cúng cũng là dịp để mọi người trong làng cùng quây quần, chia sẻ kinh nghiệm, tạo nên sự gắn kết, cùng nhau vun đắp cuộc sống cộng đồng.
Lễ cúng Thần Rừng Pu Péo: Văn hóa cần giữ gìn.
Khám phá Lễ cúng Thần Rừng độc đáo của người Pu Péo tại Hà Giang
Lễ cúng Thần Rừng của người Pu Péo ở Hà Giang bao gồm hai phần: dâng lễ và cúng chính.
Ngày lễ, đại diện mỗi gia đình mang lễ vật đến nhà hộ gia đình gần rừng. Người được chỉ định chuẩn bị bữa ăn, gồm nấu cơm, luộc trứng hoặc thịt lợn, và dọn dẹp nơi cúng. Ngoài ra, họ còn chuẩn bị củi lửa để phục vụ nghi lễ.
Làng cùng chung tay chuẩn bị lễ cúng.
Sau khi chuẩn bị chu đáo, lễ vật được đưa đến địa điểm cúng bái để bắt đầu nghi thức thỉnh thầy cúng Thần Rừng. Thầy cúng, người được dân làng lựa chọn từ trước, là người có uy tín và được tôn trọng nhất trong làng, sẽ chủ trì nghi lễ thiêng liêng này.
Lễ cúng Thần Rừng của người Pu Péo Hà Giang mang nét giản dị. Đàn cúng được tạo nên từ những cành cây nhỏ, cứng cáp, còn nguyên lá, cắm sâu xuống đất, đan xen vào nhau. Vị thầy cúng, sau khi chải bàn thờ bằng lá chuối hoặc lá rong, sẽ đặt lên đó những nắm cơm và trứng luộc, thể hiện sự thành kính và lòng biết ơn đối với Thần Rừng.
Mâm cúng đầy đủ những phẩm vật
Phần cúng dâng lễ trong Lễ cúng Thần Rừng của người Pu Péo Hà Giang
Lễ cúng Thần Rừng của người Pu Péo Hà Giang, còn gọi là lễ cúng sống, đặc trưng bởi những lễ vật như thịt gà, dê, cơm nắm, trứng luộc hoặc thịt luộc. Sau khi bày biện đầy đủ trên đàn cúng, thầy cúng sẽ thực hiện nghi thức đốt hương, chia thành 3 phần: cắm ở hai bên và chính giữa đàn cúng, thể hiện sự tôn kính và cầu mong sự phù hộ của thần linh.
Lễ cúng mở đầu bằng nghi thức rót rượu vào 4 chiếc chén, thầy cúng đọc bài sớ, khẩn cầu Thần Rừng chứng giám lòng thành kính của người Pu Péo Hà Giang. Trong lời khấn, thầy cúng bày tỏ sự biết ơn và mong muốn các vị thần về tham dự lễ cúng, ban phúc lành cho dân làng trong ngày lành tháng tốt.
Rượu cúng dùng tiếp đãi khách.
Thầy cúng đọc tụng các bài cúng, mời Thần Rừng về dự lễ, khẳng định lòng thành của dân làng, liệt kê các lễ vật được dâng lên. Bài cúng cầu xin sự chấp thuận của Thần Rừng và các vị thần khác, mong họ chứng giám sự thành tâm của dân làng. Khi lời khấn nguyện kết thúc, Thần Rừng và các vị thần được cho là đã sum họp đầy đủ và chấp nhận lễ vật.
Lễ cúng Thần Rừng Pu Péo bắt đầu.
2.2 Phần cúng chính
Phần chính của Lễ hội cúng Thần Rừng là nghi thức cúng chính, trong đó một con dê được dâng lên làm lễ. Thầy cúng sẽ chỉ đạo đan một tấm phên nhỏ đặt trên một thanh tre cao khoảng 1m, đối diện bàn thờ cúng. Trên tấm phên, thầy cúng đặt một tấm lá rong và chấm nhiều chấm nhỏ tiết dê lên đó. Đây là nghi thức nhằm trấn an các hồn ma dữ, ngăn chặn chúng phá rối lễ cúng và là lời khấn vái của thầy cúng mời chúng cùng tham dự lễ hội.
Sau khi khấn vái các hồn ma lang thang về tham dự, nghi lễ cúng Thần Rừng của người Pu Péo Hà Giang sẽ bắt đầu với phần cúng chính. Lời khấn sẽ ca ngợi công lao của Thần Rừng, kể về sự tích trời đất, nguồn gốc của tộc người Pu Péo, và công ơn của Thần Rừng cùng các vị tổ tiên, thần linh đã che chở, bảo vệ họ. Người dân trong các buôn làng sẽ không bao giờ quên những gì đã được truyền lại từ đời này sang đời khác.
Vật phẩm dê sẽ được đưa lên tế cúng
Kết thúc lời cầu xin, thầy cúng cầm con dao nhỏ, bước về phía bàn cúng của các vong hồn lang thang. Nơi đây, trái ngược với bàn cúng linh thiêng của các vị thần và tổ tiên, thầy cúng sẽ lên án những hành vi phá hoại, những điều không tốt mà các vong hồn đã gây ra cho dân làng. Con dao nhỏ sẽ được dùng để hất đổ bàn cúng, một hành động tượng trưng cho việc xua đuổi những điều không may, mang lại bình yên cho làng. Đó là phần kết thúc nghi lễ chính, khép lại lời cầu nguyện và sự cảnh tỉnh. Sau đó, cả làng quây quần bên nhau, cùng chia sẻ niềm vui, cùng ăn uống, trò chuyện, và nâng ly chúc mừng cho một năm mới bình an, no đủ.
Dân làng sum họp, ăn uống vui vẻ sau lễ cúng.
Lễ cúng Thần Rừng của người Pu Péo Hà Giang là dịp để người dân thể hiện lòng thành kính với các vị thần và tổ tiên, những người đã luôn dõi theo và bảo vệ họ. Đây là nét đẹp văn hóa truyền thống quý báu của người Việt Nam, cần được gìn giữ và phát huy. Hy vọng thông tin này hữu ích cho bạn. Chúc bạn có chuyến đi vui vẻ và đừng quên chia sẻ những khoảnh khắc đáng nhớ với Hải Âu Travel!
Nguồn: Tổng Hợp
