Lễ hội Lồng Tồng: Di sản văn hóa độc đáo của người Tày Hà Giang, thể hiện tinh thần đoàn kết và cầu mong mùa màng bội thu.

Lễ hội Lồng Tồng của người Tày – Hà Giang, diễn ra từ mùng 4 đến 10 tháng Giêng, là lễ hội xuống đồng cầu mùa màng bội thu, cuộc sống ấm no hạnh phúc, mưa thuận gió hòa.

Lễ hội Lồng Tồng – nét văn hóa độc đáo của người Tày Hà Giang.

Lễ hội Lồng Tồng, một nét đẹp văn hóa của người Tày – Hà Giang, là biểu hiện của lòng biết ơn đối với thần linh và niềm tin vào mùa màng bội thu. Đây là dịp để người dân vùng cao thể hiện sự chăm chỉ, lòng thành kính với các vị thần linh, mong muốn được che chở, ban tặng những mùa vụ bội thu. Lễ hội là kết tinh của tín ngưỡng, văn hóa và lao động của người dân tộc thiểu số, góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa độc đáo của họ.

Lễ hội Lồng Tồng của người Tày ở Hà Giang, những năm gần đây, đã thu hút sự chú ý của du khách trong và ngoài tỉnh. Được tổ chức tại xã Đạo Đức, huyện Vị Xuyên, lễ hội diễn ra trên những ruộng đất tốt nhất, rộng nhất của bản làng cho phần nghi lễ, và tiếp nối là không gian vui chơi rộng rãi dưới chân đồi trước chùa Sùng Khánh. Nét giản dị trong đời sống của người dân nơi đây, cùng những giá trị văn hóa tâm linh độc đáo, đã góp phần tạo nên sức hấp dẫn đặc biệt cho Lễ hội Lồng Tồng, thu hút du khách đến trải nghiệm và khám phá.

Lễ hội Lồng Tồng: Nét đẹp cần cù của người Tày Hà Giang.

Lễ hội Lồng Tồng: nét đặc sắc văn hóa Tày – Hà Giang

Phần nghi lễ của Lễ hội Lồng Tồng của dân tộc Tày – Hà Giang

Lễ hội Lồng Tồng của dân tộc Tày Hà Giang là lễ hội cầu mùa, khởi đầu bằng nghi thức khấn vái do các thầy cúng thực hiện, cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu. Lễ khấn gồm nghi lễ xin Thành hoàng làng mở hội, tạ Thiên Địa, cầu Thần Nông, thần Núi, thần Suối. Điểm nhấn của lễ hội là nghi thức xuống đồng – nghi thức thể hiện ước vọng về một vụ mùa bội thu. Người được chọn xuống đồng là một người đàn ông có uy tín, gia đình gương mẫu và giỏi cày cấy, đại diện cho người dân trong bản làng cày đường cày đầu tiên, mang ý nghĩa cầu cho mùa vụ thuận lợi, suôn sẻ.

Người cày giỏi nhất sẽ khai mạc mùa vụ.

Sau nghi lễ khai mạc, dân làng lựa chọn một thửa ruộng rộng đẹp để bày biện lễ vật cúng tế thần linh. Trên bàn cúng, họ đặt những lễ vật được chuẩn bị công phu: thịt gia cầm, gia súc nuôi trong làng, rượu nồng nàn, bánh truyền thống thơm ngon, xôi ngũ sắc tượng trưng cho sự hòa hợp giữa trời đất, âm dương. Theo truyền thống của Lễ hội Lồng Tồng ở Hà Giang, mỗi thôn sẽ chọn ra 4 gia đình để đảm nhận vai trò chủ lễ, phụ trách bày biện và cử hành lễ cúng trời đất, thần linh. Mâm cỗ có thể to hay nhỏ tùy thuộc vào điều kiện kinh tế của mỗi gia đình, nhưng không thể thiếu thịt gà, thịt lợn, xôi và trứng, những lễ vật thể hiện lòng thành kính của dân làng.

Tiếng chiêng trống vang lên, báo hiệu lễ cầu mùa bắt đầu. Chủ lễ, người được dân làng tôn trọng và lựa chọn, đại diện cho cộng đồng, sẽ tiến hành nghi thức thiêng liêng. Với lời khấn chân thành, ông cầu mong thần linh phù hộ cho quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho mọi nhà. Lễ cầu mùa là nét đẹp văn hóa truyền thống, thể hiện lòng biết ơn và mong ước về một cuộc sống tốt đẹp của người dân.

Thầy cúng khấn vái thành tâm.

Lễ cúng kết thúc phần đọc sớ bằng nghi thức vung nước thánh, được các cô gái xinh đẹp nhất bản mang về từ đầu nguồn. Truyền thuyết kể rằng, ai hứng được nước thánh sẽ gặp may mắn cả năm. Thầy Mo tiếp tục đọc các bài khấn cầu thần Nông, thần Núi, thần Suối… những vị thần bảo vệ mùa màng, sức khỏe và bình yên cho dân làng.

Người Tày mong ước ấm no, đủ đầy trong Lễ hội Lồng Tồng.

Phần hội tại Lễ hội Lồng Tồng ở Hà Giang

Phần hội của Lễ hội Lồng Tồng là điểm thu hút du khách nhất, với các trò chơi dân gian độc đáo của người Tày Hà Giang. Từ đánh yến, đánh quay, ném còn, kéo co đến thi đối đáp hay thi cày ruộng, mỗi trò chơi đều mang nét đặc trưng riêng. Nổi bật nhất là trò ném còn, thu hút sự tham gia nhiệt tình của du khách, giúp họ hòa mình vào không khí vui tươi, sôi động của lễ hội.

Thi trồng lúa Lồng Tồng Hà Giang

Ném còn là trò chơi dân gian phổ biến trong các lễ hội làng của người dân vùng bản. Được tổ chức trên một khu đất rộng rãi, trò chơi sử dụng một ngọn tre cao vút, trên đỉnh treo một chiếc vòng tròn làm đích. Mục tiêu của người chơi là ném quả còn trúng vào vòng tròn. Người dân tộc Tày tin rằng nếu quả còn trúng đích và làm rách miếng vải bọc trên vòng, năm đó mọi người dân trong bản sẽ được che chở, thần tiên ban phước, mọi việc thuận lợi, may mắn sẽ đến.

Bà con vui vẻ giao lưu lễ hội.

Lễ hội Lồng Tồng của dân tộc Tày Hà Giang không chỉ là dịp để cầu mong mùa màng bội thu mà còn là nơi hội tụ những nét văn hóa độc đáo. Trò chơi ném còn đầy kịch tính, thể hiện sức mạnh và sự khéo léo của người chơi, đồng thời mang ý nghĩa cầu may mắn cho năm mới. Màn thi cày ruộng lại là dịp để các chàng trai khoe tài năng và sức mạnh, góp phần tạo nên không khí sôi nổi, náo nhiệt cho lễ hội. Và dĩ nhiên, Lồng Tồng cũng là nơi để các chàng trai, cô gái gặp gỡ, giao lưu, thể hiện tình cảm qua những điệu hát, điệu nhảy truyền thống đầy lãng mạn.

Nguồn: Tổng Hợp