Chùa Giác Lâm: Nét trầm mặc cổ kính giữa lòng Sài Gòn sôi động
Chùa Giác Lâm – biểu tượng tín ngưỡng và bức tranh lịch sử của Sài Gòn, với kiến trúc độc đáo và các hoạt động hấp dẫn. Cùng Hải Âu Travel khám phá ngôi chùa này để tìm hiểu về lịch sử, kiến trúc và những điều thú vị ẩn chứa bên trong.
1. Chùa Giác Lâm ở đâu?
Nằm tại số 565 Lạc Long Quân, quận Tân Bình, TP. Hồ Chí Minh, Chùa Giác Lâm là một trong những ngôi chùa cổ kính và lớn nhất Sài Gòn. Được công nhận là di sản lịch sử – văn hóa quốc gia, chùa Giác Lâm là điểm đến tâm linh thu hút du khách trong và ngoài nước.
– Điện thoại: 028 3865 3933
– Giờ mở cửa: 7h00 – 21h00
2. Lịch sử chùa Giác Lâm
Chùa Giác Lâm, hay còn gọi là Chùa Phật Bảo, là một ngôi chùa cổ kính với hơn 300 năm lịch sử. Thu hút đông đảo du khách và người dân địa phương, chùa Giác Lâm là điểm đến tâm linh thu hút tại Sài Gòn. Nếu có dịp du lịch thành phố, hãy dành thời gian ghé thăm và khám phá hành trình lịch sử đầy hấp dẫn của ngôi chùa này.
– Nguyên đại cổ: Được khởi công xây dựng bởi cư sĩ Lý Thụy Long vào mùa xuân năm 1744 dưới thời vua Nguyễn Phúc Khoát, chùa Giác Lâm ban đầu mang nhiều tên gọi như Cẩm Sơn, Sơn Can và Cẩm Đệm.
– Đổi tên và phát triển:Sau khi Thiền sư Phật Ý-Linh Nhạc giao lại cho đệ tử Viên Quang, chùa đổi tên thành Giác Lâm, trở thành trung tâm đào tạo kinh sách, giới luật cho Phật tử Gia Định và Nam Bộ.
– Giai đoạn quan trọng: Chùa Giác Lâm, nơi ẩn náu của các nhà cách mạng trong chiến tranh 1939-1945, cũng là thời điểm chùa được trùng tu.
Thiền sư Viên Quang viên tịch vào ngày 3 tháng Chạp năm Đinh Hợi (1827), thiền sư Hải Tịnh kế vị. Đến năm 1873, dưới thời trụ trì của Thiền sư Minh Khiêm, chùa Giác Lâm trở thành trung tâm văn hóa Phật giáo, in ấn sách, khắc bản gỗ, truyền bá tri thức đến đông đảo người dân.
Chùa Giác Lâm được công nhận là Di tích lịch sử văn hóa quốc gia vào năm 1988 bởi Bộ Văn hóa – Thông tin.
– Chùa Giác Lâm ngày nay:Chùa Giác Lâm, với lịch sử trải qua tám đời trụ trì, hiện do Thượng tọa Thích Huệ Trung làm viện chủ, Đại đức Thích Từ Tánh làm trụ trì và Đại đức Thích Từ Trí làm phó trụ trì. Chùa vẫn là điểm thu hút du khách và phật tử mỗi năm, mang đến cơ hội tìm hiểu lịch sử và văn hóa Phật giáo.
Khám phá kiến trúc độc đáo chùa Giác Lâm
Nằm giữa nhịp sống sôi động của Sài Gòn, Chùa Giác Lâm là viên ngọc lịch sử ẩn chứa nét kiến trúc độc đáo và những câu chuyện hấp dẫn về tín ngưỡng và văn hóa Phật giáo Nam Bộ. Cùng Hải Âu Travel khám phá các công trình kiến trúc ấn tượng của ngôi chùa cổ kính này!
3.1 Nét đẹp kiến trúc đặc trưng của chùa Nam Bộ
Chùa Giác Lâm giữ nguyên nét kiến trúc truyền thống của các chùa Nam Bộ, được thiết kế theo hình chữ tam (Ξ). Ba dãy nhà ngang, gồm chính điện, giảng đường và nhà trai, được sắp xếp theo bố cục hình chữ nhật, tạo nên một không gian kiến trúc hài hòa, mang đậm dấu ấn văn hóa vùng miền.
3.2 Cổng nhị quan
Cổng nhị quan chùa Giác Lâm, hoàn thành năm 1945, mang nét đẹp văn hóa pha trộn. Hai con sư tử ở hai góc cổng thể hiện ảnh hưởng Ấn Độ, trong khi đầu rắn Naga lại là biểu tượng Phật giáo Khmer. Cổng được thiết kế theo hình dạng chân quỳ, trang trí hoa văn chạm nổi tinh xảo. Trên cổng, dòng chữ Hán kể về truyền thuyết Ô Quan Thái tử đời Đường. Đặc biệt, cổng không được xây thẳng về phía chính điện, theo quan niệm cổ xưa nhằm tránh quỷ thần xâm phạm khu vực linh thiêng của chùa.
3.3 Cổng tam quan
Chùa Giác Lâm ban đầu không có cổng tam quan, phải đến năm 1955 mới được xây dựng, hướng về phía Nam, sát bên đường Lạc Long Quân. Cổng tam quan với hai cột trụ chạm khắc câu đối chữ Hán, luôn mở rộng cửa chào đón những ai muốn tìm hiểu và hướng theo đạo Phật.
3.4 Mái chùa Giác Lâm
Mái chùa miền Nam mang hình dáng bánh ít quen thuộc, tạo nên sự gần gũi, thân thiện. Mái chùa có bốn vạt thẳng, không uốn cong như đình chùa miền Bắc, trên đỉnh là lưỡng long tranh châu, biểu tượng cho sự trang nghiêm và lòng tôn kính dành cho Phật pháp.
3.5 Khu chánh điện
Sân trước chánh điện hình chữ nhật, rộng 20m, dài 10m, là nơi đặt bàn thờ tượng A Di Đà, Thích Ca, Di Lặc và hai bàn thờ hai bên thờ Quan Thế Âm, Đại Thế Chí. Điện Phật tổ trang nghiêm với ba bàn thờ xếp theo thứ tự cao dần: Di Đà, Hội Đồng, Tam Bảo.
Chánh điện Chùa Giác Lâm uy nghi với tứ trụ tượng trưng cho tiên bái Phật, hậu bái Tổ. Nơi đây còn sở hữu 56 cột lớn, mỗi cột đều được chạm khắc tinh xảo với các câu đối và thiếp vàng lộng lẫy. Giữa các hàng cột, những họa tiết truyền thống như tứ linh, tứ quý, hoa điểu… càng tô điểm thêm vẻ đẹp cổ kính cho chánh điện.
Chính điện Chùa Giác Lâm tỏa sáng rực rỡ, tráng lệ với những pho tượng đồ sộ như Phật A Di Đà, Phật Thích Ca, Di Lặc Bồ Tát, Thế Chí Bồ Tát, Quan Thế Âm Bồ Tát. Nổi bật là bộ tượng Cửu Long bằng đồng và sự hiện diện độc đáo của hai bộ tượng Thập Bát La Hán và hai bộ Tượng Thập Điện Diêm Vương, tạo nên không gian tâm linh uy nghi, thu hút du khách.
Nét độc đáo của Giác Lâm chính là bộ sưu tập hơn 7.000 chiếc đĩa trang trí, tô điểm cho tường chính điện và tháp tổ Hồng Hưng. Trong đó, hơn 6.000 chiếc được sử dụng tại tường chính điện, còn lại hơn 1.000 chiếc ở tháp tổ. Các đĩa đa phần được sản xuất từ lò gốm Lái Thiêu, Bình Dương, bên cạnh đó là một số đĩa nhập khẩu từ Nhật Bản và Trung Quốc. Điều này giúp Giác Lâm trở thành ngôi chùa có số lượng đĩa trang trí nhiều nhất Việt Nam, góp phần tạo nên vẻ đẹp độc đáo và ấn tượng cho ngôi chùa cổ kính.
Nằm sau chánh điện của chùa Giác Lâm là nơi thờ phụng các vị hòa thượng trụ trì qua các thời kỳ, tôn kính gọi là bàn thờ nhà tổ. Đối diện là bàn thờ Phật Chuẩn Đề, Phật A Di Đà và Thập Điện Diêm Vương, thể hiện sự kết hợp giữa Phật giáo và tín ngưỡng dân gian.
Nằm cạnh bàn thờ tổ tiên, phòng giảng đường với kiến trúc mái chính điện là nơi diễn ra các sự kiện trọng đại và lễ hội lớn của chùa Giác Lâm. Đây cũng là địa điểm đào tạo cán bộ và triển khai hoạt động trinh sát trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp và Mỹ, góp phần vào công cuộc bảo vệ đất nước.
4. Chùa Giác Lâm có gì hấp dẫn?
Ngoài những kiến trúc chính, chùa Giác Lâm còn sở hữu nhiều công trình độc đáo, thu hút du khách khi ghé thăm.
– Khu tháp mộ cổChùa Giác Lâm, xây dựng từ đầu thế kỷ XIX đến đầu thế kỷ XX, là nơi tôn kính các thiền sư và tu sĩ viên tịch.
– Bảo Tháp Xá Lợi – Kiến trúc hình lục giác độc đáo này gồm 7 tầng tháp, được khởi công năm 1970 bởi kiến trúc sư Vĩnh Hoằng. Công trình tạm dừng vào năm 1975 và được hoàn thành vào năm 1994, với chiều cao 32,7m, diện tích hơn 600m2 và hướng về phía Bắc.
Bảo tháp được thiết kế với tầng dưới cùng đặt bàn thờ tượng Di Đà Tam Tôn, các tầng tiếp theo trưng bày nhiều tượng Phật, Bồ tát như đức Phật Thích Ca, đức Phật Dược Sư, Bồ tát Quan Thế Âm,… Tầng trên cùng được trang trí chùm đèn Cửu Long, giữa là tháp Xá lợi đức Phật Thích Ca.
Chùa Giác Lâm là nơi lưu giữ 119 pho tượng, bao gồm tượng Thích Ca bằng gỗ, tượng Thích Ca sơ sinh bằng đồng, tượng Thập Bát La Hán và Ngũ Hiền. Bộ tượng Thập Bát La Hán thể hiện rõ nét văn hóa Phật giáo Nam Bộ và tinh thần của người Việt. Bên cạnh đó, chùa còn sở hữu nhiều tác phẩm gỗ quý giá như bao lam, hoành phi, câu đối thếp vàng, bàn thờ và vật phẩm thờ cúng cổ kính.
Lễ hội chùa Giác Lâm: Hoạt động đặc sắc
Chùa Giác Lâm, với không khí trang nghiêm và tôn kính, thu hút đông đảo Phật tử và khách du lịch trong những dịp lễ như Rằm tháng Giêng, Rằm tháng Bảy hay lễ Vu Lan. Đây là cơ hội để bạn tham gia lễ phật, cầu bình an và trải nghiệm nét đẹp văn hóa tâm linh.
Chùa Giác Lâm không chỉ là nơi thờ tự mà còn là trung tâm văn hóa Phật giáo, tổ chức nhiều hoạt động tín ngưỡng đặc biệt như lễ Phật đản, xin chữ cầu may. Du khách có thể tham gia các khóa tu để lắng nghe thuyết giảng về Phật pháp, rèn luyện đức tính kiên nhẫn, đồng thời hiểu sâu hơn về Phật học và cảm nhận không khí thiêng liêng, cầu nguyện cho gia đình và người thân.
Kết thúc chuyến hành trình khám phá chùa Giác Lâm, hy vọng bạn đã lưu giữ những hình ảnh đẹp về kiến trúc độc đáo và không gian linh thiêng của ngôi chùa. Hải Âu Travel sẽ tiếp tục đưa bạn đến với những ngôi chùa nổi tiếng khác, cùng khám phá thêm những câu chuyện lịch sử và kiến trúc độc đáo. Hẹn gặp lại bạn trong những bài viết tiếp theo!
Nguồn: Tổng hợp