Lễ hội rước Mục Đồng: Niềm vui chăn trâu tuổi thơ tại Đà Nẵng
Lễ hội rước Mục Đồng ở làng Phong Lệ – Đà Nẵng, là một lễ hội truyền thống vui nhộn, rộn ràng, mang đậm nét văn hóa địa phương. Đây là dịp để trẻ em được vui chơi, trải nghiệm các trò chơi dân gian thú vị, góp phần bảo tồn nét đẹp văn hóa truyền thống.
Lễ hội rước Mục Đồng Đà Nẵng
Lễ hội rước Mục Đồng Đà Nẵng – một nét văn hóa độc đáo, gắn liền với truyền thuyết về sự linh thiêng của vùng đất này.
Lễ hội rước Mục Đồng Đà Nẵng, diễn ra 3 năm một lần tại làng Phong Lệ, là một lễ hội cổ truyền mang ý nghĩa tâm linh đặc biệt đối với người dân địa phương. Với lịch sử lâu đời, lễ hội là dịp để các thế hệ cùng tưởng nhớ, gìn giữ và phát huy nét văn hóa truyền thống độc đáo của dân tộc. Không chỉ thu hút người dân Đà Nẵng, lễ hội còn là điểm đến hấp dẫn cho du khách trong và ngoài nước, góp phần quảng bá hình ảnh du lịch của thành phố.
Truyền thuyết về làng Phong Lệ kể về một cồn cỏ giữa cánh đồng. Ngày nọ, một người nông dân dẫn đàn vịt lên cồn. Bỗng dưng, chân các chú vịt bị dính chặt xuống đất như có bàn tay vô hình níu giữ. Dân làng tin rằng thần linh ngự trị nơi đây, từ đó không ai dám bén mảng đến cồn và đặt tên là cồn Thần.
Cồn Thần, nơi đàn trâu làng lạc lên nhưng không gặp nguy hiểm, trở thành địa điểm tụ tập của đám trẻ chăn trâu. Tiếng đồn lan xa, cồn Thần được cho là chỉ dành cho trẻ em, nơi đây dần trở thành điểm vui chơi của chúng. Xóm cồn về sau được gọi là xóm Đồng, nơi truyền đời lễ hội rước Mục Đồng Đà Nẵng – lễ hội đặc biệt dành riêng cho các em nhỏ chăn trâu.
Lễ hội Mục Đồng Đà Lạt: Hội vui cho trẻ chăn trâu ở làng Phong Lệ.
Hình ảnh trẻ thơ chăn trâu, hồn nhiên trong làng quê.
Lễ hội rước Mục Đồng Đà Nẵng mang ý nghĩa to lớn, tôn vinh truyền thống lịch sử, văn hóa độc đáo của vùng đất Quảng Nam – Đà Nẵng, đồng thời góp phần bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể.
Lễ hội rước Mục Đồng Đà Nẵng được tổ chức với mong muốn thần linh phù hộ cho năm mới mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho người dân, đặc biệt là các em nhỏ.
Lễ hội Phong Lệ thu hút du khách bởi những hiện vật, linh vật độc đáo được dân làng dâng lên thần linh, cầu mong bình an và thịnh vượng. Đặc biệt, lễ hội Mục Đồng tái hiện khung cảnh làng quê xưa với những em bé trong trang phục chăn trâu, nô đùa hồn nhiên dưới đồng ruộng, mang đến một nét đẹp mộc mạc, dung dị.
Những chú bé chăn trâu nô đùa vui vẻ trên đồng ruộng.
Lễ hội rước Mục Đồng Đà Nẵng: thời gian & địa điểm
2.1 Thời gian tổ chức lễ hội
Lễ hội rước Mục Đồng Đà Nẵng diễn ra vào cuối tháng 3 âm lịch, khi vụ mùa đã kết thúc, mở đầu cho mùa lễ hội. Không khí làng quê rộn ràng, tất bật chuẩn bị cho lễ hội, với mong ước mùa màng bội thu, cuộc sống ấm no.
Lễ rước Mục Đồng của làng Phong Lệ, Đà Nẵng từng được tổ chức 3 năm một lần, sau đó giãn dần ra 6 năm, rồi 12 năm. Năm 2007, sau hơn 70 năm vắng bóng, lễ hội được phục dựng lại. 17 họ tộc làng Phong Lệ tự đóng góp tiền của, cùng với sự hỗ trợ chuyên môn của Hội Văn nghệ dân gian thành phố Đà Nẵng, đã mang nét văn hóa truyền thống của tổ tiên trở lại.
Lễ hội chăn trâu lần thứ hai năm 2010, do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Đà Nẵng phối hợp với làng Phong Lệ tổ chức, đã tạo ấn tượng sâu sắc cho du khách với nét đẹp văn hóa truyền thống đặc sắc. Lễ hội dành riêng cho trẻ em chăn trâu, góp phần khôi phục và phát huy nét đẹp văn hóa độc đáo của dân tộc.
Lễ hội rước Mục Đồng thu hút đông đảo du khách.
2.2 Địa điểm tổ chức lễ hội
Làng Phong Lệ, nay thuộc thôn Phong Nam, thành phố Đà Nẵng, xưa kia có tên gọi là xứ Đà Ly. Theo truyền thuyết, làng được chia tách từ hai làng Phong Bắc (nay thuộc phường Hòa Thọ Tây, quận Cẩm Lệ) và Phong Nam. Đây là nơi tổ chức lễ hội rước Mục Đồng Đà Lạt truyền thống, một nét văn hóa độc đáo được lưu giữ qua nhiều thế hệ.
Dù nay đã thuộc hai địa phương khác nhau, ngày lễ hội rước Mục Đồng Đà Nẵng vẫn thu hút người dân hai bên cùng về tham dự. Không khí náo nhiệt và vui tươi như minh chứng cho sợi dây gắn kết bền chặt, vượt qua mọi ranh giới địa lý.
Lễ hội rước Mục Đồng Đà Nẵng tại Đền Thần Nông (Phong Lệ).
Lễ hội rước Mục Đồng Đà Nẵng: Nét đặc sắc
3.1 Tất bật chuẩn bị lễ hội
Lễ hội rước Mục Đồng Đà Nẵng lại về, làng xóm rộn ràng náo nhiệt. Ngoài những lá cờ nhỏ của mục đồng, những đại kỳ của 13 tộc họ với cán tre dài đến 5m tung bay rực rỡ. Trên mỗi đại kỳ, những vật biểu tượng từ tứ linh, tứ nghệ cho đến dụng cụ lao động như cày, bừa, cuốc, gàu, dừng, nia… thể hiện nét văn hóa độc đáo của vùng đất này.
Để giành giải trong lễ hội, các họ tộc phải thể hiện tài năng điêu khắc của mình qua những hình tượng gỗ tinh xảo. Những cây đại kỳ, được trang trí cầu kỳ và nặng nề, đòi hỏi sức mạnh phi thường. Ba lực điền khỏe mạnh, được trang bị đầy đủ đai nịt, là những người được chọn để mang vác những tác phẩm nghệ thuật ấy.
“Đại kỳ” độc đáo rợp trời lễ hội.
“Đại kỳ” độc đáo tại lễ hội rước Mục Đồng Đà Nẵng.
Lễ hội diễn ra trong không khí sôi động, đầy ắp tiếng cười và niềm vui.
Chiều ngày 19/3 âm lịchLễ hội dao đồng bắt đầu, những người con xa xứ quy tụ đông vui. Các Mục Đồng cầm cờ dạo quanh cánh đồng, cầu mong mùa màng bội thu.
Sáng ngày 20/3 âm lịchTiếng trống làng vang vọng, thúc giục dân làng về dự lễ rước. Tại sân đình Mục Đồng, mọi người xếp hàng ngay ngắn. Người chủ trì, cùng các mục đồng ăn mặc tươm tất, tiến vào hậu tẩm, khấn vái bài vị Thần Nông rồi đặt vào kiệu. Kiệu rước được trang trí lộng lẫy, với bốn mái, bốn giao lá, rèm hoa kết đằng. Bốn mục đồng có chiều cao tương đương nhau sẽ khiêng kiệu, rước Thần từ Cồn Thần về đình làng Phong Lệ để tế vọng.
Lễ hội khai mạc rộn ràng với đoàn cờ mục đồng dẫn đầu, tiếp nối là cờ của 13 tộc họ. Tiếng chiêng trống dàn cổ nhạc vang vọng, báo hiệu ngày hội tưng bừng. Mỗi hộ gia đình có trâu đều dâng lễ phẩm, một mâm xôi hoa quả, đôi khi là gà hoặc heo. Đám rước nhộn nhịp, kết thúc bằng dòng người dân làng nối đuôi nhau. Đoàn mục đồng cùng đàn trâu lội qua ruộng, dừng chân cổ vũ các trò chơi dân gian như kéo co, rồng rắn, nhảy dây…
Sau khi đoàn rước kiệu về đình làng, nghi lễ cúng tế chính thức bắt đầu. Bài vị Thần Nông được đặt trang trọng trên bàn thờ chính, bao quanh là lễ vật hoa, xôi, gà, trái cây… bày biện khắp ba gian đình. Mục đồng đứng nghiêm trang trước đình làm lễ, các chức sắc trong làng nghiêm trang đứng thành hai hàng chứng kiến. Tế lễ kết thúc, mục đồng được mời vào ăn cỗ cùng với chư vị chức sắc, không phân biệt thứ hạng, tạo nên không khí vui vẻ, ấm cúng.
Tối ngày 20/3 âm lịchTiếng hát mục đồng và tuồng náo nhiệt vang vọng trên sân Nhà thờ Tiên Hiền, làng Phong Lệ. Ánh sáng bập bùng của đuốc soi rọi, âm nhạc cổ truyền hòa cùng tiếng trống chiêng, tạo nên khung cảnh thanh bình hiếm có dưới màn đêm mờ sương.
Ánh nắng ban mai rọi qua tán lá, báo hiệu lễ hội đã kết thúc. Mọi người trở về cuộc sống thường nhật, mang theo niềm tin về một vụ mùa bội thu.
Rạng sáng, lễ rước tưng bừng tại đình Thần với sự tham gia náo nhiệt của các em nhỏ.
Đoàn cờ mục đồng cổ xưa dẫn đầu đám rước.
Kiệu rước rực rỡ, uy nghiêm giữa dòng người tấp nập về đình Thần.
Kéo co là trò chơi truyền thống trong lễ hội Mục Đồng Đà Lạt.
Lễ hội rước Mục Đồng Đà Nẵng là một lễ hội độc đáo, mang đậm bản sắc văn hóa của miền quê. Giữa sự bình dị, lễ hội lưu giữ những nét đẹp tâm linh và truyền thống lâu đời, trở thành nét văn hóa đặc trưng của người dân địa phương. Du khách đến Đà Nẵng đừng bỏ lỡ cơ hội tham gia lễ hội rước Mục Đồng, để trải nghiệm văn hóa cổ truyền đầy ý nghĩa và góp phần bảo tồn những giá trị văn hóa quý báu này.
Nguồn: Tổng hợp
