Bí ẩn Cửu Vị Thần Công: Huyền thoại ẩn giấu trong Kinh thành Huế

Cửu vị thần công, từng là biểu tượng quyền uy của kinh thành Huế, nay được tôn vinh là bảo vật quốc gia, là minh chứng cho lịch sử thăng trầm của đất nước, đồng thời là biểu tượng văn hóa độc đáo gắn liền với cố đô Huế.

Cửu Vị Thần Công thời Nguyễn: Giới thiệu

1.1 Đôi nét về Cửu Vị Thần Công

Cửu Vị Thần Công, chín khẩu đại bác bằng đồng được đúc vào năm 1803 dưới thời vua Gia Long, là niềm tự hào trong kho tàng vũ khí của các chúa Nguyễn và vua Nguyễn. Mỗi khẩu thần công dài 5,15m, nặng hơn 10 tấn, là minh chứng cho tài năng của các nghệ nhân thời bấy giờ. Kỹ thuật đúc đồng tinh xảo kết hợp với hoa văn trang trí tinh tế đã tạo nên những kiệt tác độc đáo, mang đậm dấu ấn văn hóa Việt.

Cửu Vị Thần Công, với kích thước đồ sộ và vẻ đẹp tráng lệ, không chỉ là biểu tượng cho sức mạnh quân sự mà còn là minh chứng cho trình độ phát triển của nghệ thuật đúc đồng Việt Nam. Đây là bộ sưu tập vũ khí bằng đồng có giá trị bậc nhất, xứng đáng là niềm tự hào của dân tộc. Khi du lịch Huế, bạn nhất định phải chiêm ngưỡng những kiệt tác này.

Cửu Vị Thần Công là biểu tượng sức mạnh quân sự và đỉnh cao nghệ thuật đúc đồng Việt Nam. (Ảnh: Wikipedia)

1.2 Giá trị lịch sử của Cửu Vị Thần Công

Hoàng thành Huế với trục chính phân chia hai nhóm chín vị thần công đối xứng, tạo nên sự cân bằng và hài hòa cho kiến trúc.

Nhóm Tứ Thời gồm bốn khẩu đại bác Xuân, Hạ, Thu, Đông, đặt trang trọng sau cửa Thể Nhơn, tượng trưng cho chu kỳ luân chuyển của thiên nhiên.

Nhóm Ngũ Hành, gồm năm khẩu đại bác Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ, tượng trưng cho sự vận động của vũ trụ, được đặt phía sau cửa Quảng Đức.

Năm 1816, để tôn vinh giá trị lịch sử và nghệ thuật của chín khẩu thần công, vua Gia Long đã ban sắc phong danh hiệu “Thần Oai Vô địch Thượng tướng quân”. Danh hiệu này, cùng nội dung sắc phong, được khắc họa tỉ mỉ trên thân mỗi khẩu đại bác, thể hiện sự tôn kính và ngưỡng mộ của triều đình đối với những tác phẩm nghệ thuật độc đáo này.

Cửu vị thần công, biểu tượng uy quyền của triều Nguyễn, ban đầu được bố trí đối xứng hai bên Ngọ Môn, cửa chính Hoàng thành Huế dưới thời vua Gia Long. Tuy nhiên, vị trí của chúng đã thay đổi qua các thời kỳ. Năm 1916, chín khẩu đại bác này được đưa về vị trí hiện tại, phía sau hai cửa Thể Nhơn và Quảng Đức, trở thành điểm nhấn ấn tượng của quần thể di tích cố đô Huế.

Vua Gia Long đã phong cho chúng danh hiệu “Thần Oai Vô địch Thượng tướng quân”, tôn vinh giá trị lịch sử. (Ảnh: Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế)

Khám phá Cửu Vị Thần Công độc đáo

2.1 Kích thước to lớn, đầy uy nghi của Cửu Vị Thần Công

Cửu vị thần công, bộ sưu tập 9 khẩu đại bác được đúc vào năm Gia Long thứ 3 (1804), là kỳ quan kỹ thuật độc đáo của nhà Nguyễn. Mỗi khẩu đại bác là một khối đồng khổng lồ với chiều dài ấn tượng 5,1 mét, đường kính nòng 23 cm và độ dày 10,5 cm. Với trọng lượng trung bình 11 tấn, những vũ khí hủy diệt này là minh chứng cho sức mạnh quân sự của thời bấy giờ, đủ sức xoay chuyển cục diện bất kỳ trận chiến nào.

Trên thân mỗi khẩu đại bác, các nghệ nhân đã tỉ mỉ chạm khắc những họa tiết hoa văn tinh xảo cùng với các chữ Hán cổ ghi lại thông tin về năm sản xuất và người chế tạo, tạo nên vẻ đẹp cổ kính. Hình ảnh đôi lân uy nghiêm được đúc nổi bật trên thân súng càng tôn thêm vẻ đẹp oai hùng của chúng. Để di chuyển những khối đồng khổng lồ này, các nghệ nhân đã thiết kế những chiếc giá gỗ chắc chắn kèm theo bánh xe, giúp việc vận chuyển trở nên dễ dàng hơn.

Cửu vị thần công đồ sộ, ấn tượng. (Ảnh: Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế)

2.2 Tên gọi các khẩu đại bác đặc sắc theo bốn mùa và năm yếu tố ngũ hành

Theo Hải Âu Travel, mỗi khẩu thần công được đặt tên riêng, khắc ở đuôi súng theo thứ tự từ 1 đến 9, ứng với Tứ thời và Ngũ hành. Bốn khẩu sau cửa Thể Nhơn tượng trưng cho Xuân, Hạ, Thu, Đông. Năm khẩu còn lại, đặt sau cửa Quảng Đức, đại diện cho Mộc, Hỏa, Thổ, Kim, Thủy.

Cách đặt tên và những dòng chữ tinh xảo khắc trên thân thần công thể hiện sự am hiểu sâu sắc của người Việt về sự vận động tuần hoàn của vũ trụ. Từ cách sử dụng thuốc súng, phương pháp bắn cho đến tên những người thợ tài hoa, mỗi khẩu thần công đều là minh chứng cho trí tuệ và kỹ thuật tinh xảo của cha ông.

Mỗi khẩu thần công đều có tên riêng. (Ảnh: Thongdong)

3. Kết

Cửu Vị Thần Công không chỉ là những vũ khí cổ xưa, mà còn là những nhân chứng lịch sử sống động, ghi dấu một thời kỳ hào hùng của dân tộc Việt. Chúng là biểu tượng của sức mạnh, sự trường tồn và tinh thần tự hào dân tộc. Hình ảnh những khẩu thần công đồ sộ đã trở thành một phần không thể thiếu trong tâm thức người Việt, nhắc nhở chúng ta về truyền thống hào hùng của cha ông. Chuyến tham quan này hứa hẹn sẽ để lại trong bạn những ký ức khó phai.

Nguồn: Tổng hợp