Chùa Thiên Mụ Huế: Biểu Tượng Linh Thiêng & Cổ Kính Của Cố Đô

Chùa Thiên Mụ, hay còn gọi là Đệ nhất cổ tự Huế, thu hút du khách bởi kiến trúc cổ kính, sự linh thiêng và những truyền thuyết bí ẩn. Đến đây, bạn có thể chiêm ngưỡng vẻ đẹp của chùa, sự bình yên của dòng sông Hương và khám phá những câu chuyện lịch sử đầy hấp dẫn.

1. Tổng quan về Chùa Thiên Mụ

Nằm trên đồi Hà Khê thơ mộng, bên dòng sông Hương trữ tình, thuộc phường Kim Long, thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên – Huế.

– Giờ mở cửa: 08h00 – 18h00

Chùa Thiên Mụ, biểu tượng của Huế với hơn 400 năm lịch sử, là điểm đến hấp dẫn cho du khách. Nơi đây không chỉ là chốn linh thiêng cho Phật tử mà còn ẩn chứa câu chuyện tình yêu đầy bí ẩn. Không chỉ là một ngôi chùa cổ kính, Thiên Mụ còn là một ẩn số đầy lôi cuốn, hứa hẹn mang đến những trải nghiệm độc đáo cho du khách.

Chùa Thiên Mụ ẩn mình trong khung cảnh thiên nhiên thơ mộng, khiến du khách ngỡ ngàng. Từ trên cao, ngọn đồi tựa như con rùa khổng lồ gánh trên lưng tòa bảo tháp uy nghi. Xung quanh là những hàng cây cổ thụ xanh mát, ao sen tỏa hương thơm ngát, tạo nên không gian thanh bình, thư thái.

Chùa Thiên Mụ từ trên cao: thơ mộng, trữ tình.

1.1 Vài nét lịch sử của Chùa Thiên Mụ

Chùa Thiên Mụ, hay còn gọi là chùa Linh Mụ, là ngôi chùa cổ kính nhất Huế, được chúa Nguyễn Hoàng cho xây dựng vào năm 1601. Khi mới đặt chân đến Thuận Hóa, chúa Nguyễn Hoàng đã tìm kiếm một địa thế đẹp để xây dựng cơ đồ cho dòng họ mình. Trong một lần dạo chơi trên sông Hương, ông phát hiện một ngọn đồi nhỏ tên Hà Khê. Nhìn từ xa, ngọn đồi như một con rồng đang quay đầu về phía dòng sông. Ngay lập tức, chúa Nguyễn Hoàng đã cho xây dựng một ngôi chùa hướng ra sông Hương trên ngọn đồi này và đặt tên là Thiên Mụ.

Năm 1862, vua Tự Đức đổi tên chùa Thiên Mụ thành Linh Mụ vì kiêng húy, sợ phạm đến trời. Ông mong mỏi có con nối dõi, nên đổi tên chùa nhằm cầu mong sự phù hộ của thần linh. Đến năm 1869, nhà vua mới cho dùng lại tên Thiên Mụ. Tuy nhiên, người ta vẫn thường gọi chùa bằng cả hai cái tên, thể hiện sự tôn trọng lịch sử và tâm nguyện của vị vua xưa.

Chùa Thiên Mụ (1930)

Ảnh màu cổ chụp toàn cảnh Chùa Thiên Mụ.

Chùa Thiên Mụ đã trải qua nhiều lần trùng tu, nổi bật nhất là vào thời chúa Nguyễn Phúc Chu (1691 – 1725). Ông cho đúc một chiếc chuông nặng hơn hai tấn, khắc bài minh. Năm 1714, ông tiếp tục trùng tu các công trình như điện Thiên Vương, nhà Thuyết Pháp, lầu Tàng Kinh,… góp phần tạo nên diện mạo đồ sộ, uy nghi cho ngôi chùa cổ kính.

Với lòng mộ đạo sâu sắc, ông không chỉ cho người sang Trung Quốc mua về hơn 1.000 bộ kinh Phật, mà còn cất giữ chúng tại lầu Tàng Kinh. Ông còn cho biên soạn bộ kinh ghi lại công lao to lớn của Hòa thượng Thạch Liêm trong việc phục hưng Phật giáo Đàng Trong, thể hiện tấm lòng tôn kính và ca ngợi triết lý của nhà Phật.

Bí ẩn quanh Chùa Thiên Mụ

Từ xa xưa, lời kể về tình yêu bi thương của đôi trai gái nơi bến thuyền Mụ đã trở thành lời nguyền ám ảnh chùa Thiên Mụ. Vào thời chúa Nguyễn, khi tư tưởng phong kiến còn nặng nề, một cô gái con nhà quan và một chàng trai nghèo mồ côi đã phải lòng nhau. Tình yêu của họ bị cấm đoán bởi những lễ giáo hà khắc, khiến họ tuyệt vọng và tìm đến cái chết ở bến Mụ. Chàng trai ra đi, còn cô gái được cứu sống và quên đi quá khứ, được gả vào một gia đình giàu có.

Sự uất ức của chàng trai khi không được đoàn tụ với người yêu đã khiến linh hồn nhập vào chùa Thiên Mụ, gieo rắc lời nguyền. Kể từ đó, bất cứ đôi trai gái nào yêu nhau mà đến chùa Thiên Mụ đều phải đối mặt với chia ly, khiến lời nguyền ngày càng lan truyền và ám ảnh lòng người.

Sư thầy tại Chùa Thiên Mụ khẳng định lời nguyền tình yêu là không có thật. Câu chuyện này được lưu truyền để răn đe các cặp đôi không lợi dụng cảnh chùa cho những hành động không đoan chính, nhằm giữ gìn sự thanh tịnh, trang nghiêm cho chốn linh thiêng. Nếu bạn yêu nhau thật lòng và biết giữ phép tắc, bạn hoàn toàn có thể chứng minh lời nguyền chỉ là tin đồn.

Điện Thái Hòa, Hoàng Thành Huế, nơi 13 vị vua triều Nguyễn đăng quang, ghi dấu lịch sử hào hùng của vương triều.

2. Cách di chuyển đến Chùa Thiên Mụ

Nằm cách trung tâm Huế chỉ 5km, chùa Thiên Mụ dễ dàng tiếp cận bằng nhiều phương tiện như xích lô, taxi hoặc xe máy. Nếu bạn chọn di chuyển bằng xe máy, hãy thử theo cung đường sau:

Từ trung tâm thành phố Huế, đi theo đường Đặng Thái Tân, rẽ trái vào đường Yết Kiêu, tiếp tục rẽ phải vào đường Lê Duẩn. Tại vòng xuyến trên đường Lê Duẩn, rẽ phải vào đường Kim Long, đi khoảng 2km là đến chùa Thiên Mụ.

Thời điểm lý tưởng viếng Chùa Thiên Mụ

Chùa Thiên Mụ đẹp quanh năm, nhưng để cảm nhận trọn vẹn vẻ đẹp thanh bình của nơi đây, hãy đến vào đầu năm, từ tháng 1 đến tháng 3. Thời tiết mát mẻ, dễ chịu, lý tưởng cho việc tham quan và chiêm bái.

Viếng Chùa Thiên Mụ đẹp nhất đầu năm.

4. Những công trình trong Chùa Thiên Mụ

4.1 Điện Đại Hùng

Nằm ngay chính điện chùa Thiên Mụ, Điện Đại Hùng là nơi thờ cúng Phật Di Lặc – vị thần của sự vui tươi, vô lo vô nghĩ. Bức tượng Phật Di Lặc được khắc họa với dáng vẻ hiền hòa, đôi tai to tượng trưng cho sự tinh thông, chiếc bụng lớn thể hiện sự bao dung và một nụ cười nhân hậu. Điện được xây dựng hoàn toàn bằng xi măng, sơn màu gỗ, mang đến cảm giác gần gũi, thân quen.

Điện Đại Hùng không chỉ trưng bày tượng Phật Di Lặc mà còn lưu giữ những báu vật quý giá: bức đại tự niên đại 1974 và chiếc chuông đồng hình nhật nguyệt tinh tế. Bên trong, đền thờ uy nghiêm với tượng Tam Thế Phật ở trung tâm, Văn Phú Bồ Tát bên trái và Phố Hiến bên phải. Nơi đây còn là nơi an nghỉ của Pháp sư Thích Đôn Hậu, vị trụ trì đáng kính của chùa.

Chính điện Chùa Thiên Mụ: Điện Đại Hùng

Tháp Phước Duyên: Biểu tượng linh thiêng của Chùa Thiên Mụ, điểm nhấn kiến trúc độc đáo với 7 tầng, 21 mái, mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc.

Tháp Phước Duyên, tọa lạc ngay sau cổng chào của chùa Thiên Mụ Huế, là điểm check-in hấp dẫn không thể bỏ qua. Mặc dù nằm phía trước, tháp được ví như linh hồn của ngôi chùa cổ kính. Kiến trúc độc đáo, khác lạ nhưng vẫn đậm chất Huế của tháp Phước Duyên cùng với các công trình khác tạo nên một tổ hợp kiến trúc gắn kết, thu hút du khách.

Được xây dựng vào năm 1844 dưới thời vua Thiệu Trị, Tháp Phước Duyên ban đầu mang tên Từ Nhân Tháp. Sau này, nó được đổi tên thành cái tên chúng ta biết đến ngày nay. Để hoàn thành công trình, những nguyên liệu như đất sét, đá thanh và gốm Bát Tràng đều phải vận chuyển từ xa vào.

Tháp được xây dựng từ gạch mộc và đá thanh, tạo nên khối bát giác độc đáo, thu hẹp dần về phía đỉnh. 7 tầng tháp, mỗi tầng cao 2m, với thiết kế đồng nhất sơn màu hồng, mang dấu ấn thời gian, trở thành điểm nhấn kiến trúc đặc sắc của Cố Đô.

Cổng chào Phước Duyên

Tháp Phước Duyên: Linh hồn Thiên Mụ

Khu mộ tháp cố hòa thượng Thích Đôn Hậu, nơi yên nghỉ của vị danh tăng, là điểm thu hút du khách với kiến trúc độc đáo và ý nghĩa tâm linh sâu sắc.

Hòa thượng Thích Đôn Hậu, trụ trì danh tiếng của ngôi chùa, đã dành trọn cuộc đời mình cho sự phát triển của Phật giáo Việt Nam. Nổi tiếng với tấm lòng từ bi, ông không chỉ được tôn kính bởi giới tu hành mà còn được người dân yêu mến bởi những hoạt động công ích, giúp đỡ cộng đồng. Sau khi viên tịch, để tưởng nhớ công lao to lớn của vị sư đáng kính, người dân và ban quản lý chùa đã xây tháp an táng ông tại cuối khuôn viên, thể hiện lòng biết ơn sâu sắc.

Mộ tháp Hòa thượng Thích Đôn Hậu.
@Ảnh: JourneysinHue

4.4 Cổng Tam Quan

Nằm sau Tháp Phước Duyên, cổng chùa là lối vào chính, gồm 3 lối đi tượng trưng cho 3 giới: Nhân – Quỷ – Thần. Kiến trúc cổng độc đáo với 2 tầng, 8 mái, tầng trên của cổng giữa thờ Phật. Nét tinh xảo của hoa văn chạm khắc trên mái cổng càng tô điểm thêm vẻ đẹp uy nghiêm. Hai bên lối đi được trấn giữ bởi tượng Hộ Pháp, tạo nên sự trang nghiêm cho khu vực này.

Cổng Tam Quan chùa Thiên Mụ

Nằm cạnh dòng sông Hương thơ mộng, Chùa Thiên Mụ – Đệ nhất cổ tự Huế – là biểu tượng của cố đô với lịch sử lâu đời. Vẻ đẹp thanh bình của ngôi chùa cùng khung cảnh hữu tình của dòng sông sẽ khiến du khách say đắm khi vừa dạo thuyền, vừa ngắm nhìn.

Nguồn: Tổng hợp