Banteay Srei: Kiệt tác đá ẩn mình trong rừng già Campuchia
Banteay Srei, “đền thờ Nữ Chiến Binh”, là biểu tượng của nghệ thuật điêu khắc Khmer tinh tế, thu hút du khách bởi vẻ đẹp tinh xảo và linh thiêng.
1. Giới thiệu về đền Banteay Srei
1.1 Đền Banteay Srei ở đâu?
Địa chỉ: đồi Phnom Dei, Campuchia
Nằm cách Angkor Wat khoảng 35 km, Đền Banteay Srei là viên ngọc quý của thời kỳ Angkor vàng son. Trong số 1.800 ngôi đền được xây dựng dưới thời kỳ này, Banteay Srei nổi bật với kiến trúc độc đáo và những tác phẩm điêu khắc tinh xảo, thể hiện đỉnh cao của nghệ thuật Khmer.
Nổi bật giữa những công trình trước đó bằng gạch nung hay đá sa thạch xanh, ngôi đền được xây dựng hoàn toàn từ đá sa thạch hồng. Điều đặc biệt là, công trình này được khởi xướng bởi một vị đạo sĩ Bà La Môn và kéo dài suốt hai triều đại vua Ragjanravarman và Jayavarman V.
Đền Banteay Srei, với kiến trúc cổ kính và những bức phù điêu tinh xảo chạm khắc trên đá sa thạch hồng, là biểu tượng của Campuchia. Ngôi đền thu hút đông đảo du khách trong hành trình khám phá đất nước này, là điểm đến không thể bỏ qua.
1.2 Lịch sử xây dựng đền Banteay Srei
Đền Banteay Srei, kiệt tác kiến trúc của thời Angkor hoàng kim, được xây dựng vào thế kỷ 10 bởi một vị đạo sĩ Bà La Môn, thay vì do vua ra lệnh như các công trình đền khác. Được khởi công vào khoảng năm 967 dưới thời vua Jayavarman, đền Banteay Srei nổi tiếng với những hoa văn chạm khắc tinh xảo, thể hiện sự tài hoa và tâm huyết của người nghệ nhân.
Ban đầu, ngôi đền được gọi là Tribhuvanamahesvara, thờ thần Shiva theo tín ngưỡng Hindu. Tuy nhiên, khi hoàn thành, đền Banteay Srei lại thiếu đi những tác phẩm điêu khắc tinh xảo, vốn là điểm nhấn của kiến trúc Khmer.
Đền Banteay Srei, được trùng tu vào thế kỷ 12, nổi bật với những hoa văn tinh xảo khắc trên tường, ngói và cột trụ. Việc chạm khắc trên đá sa thạch hồng đòi hỏi sự tỉ mỉ và kiên trì của các nghệ nhân, kéo dài đến thế kỷ 14 mới hoàn thành.
Banteay Srei là minh chứng cho tài hoa điêu khắc bậc thầy của người Khmer. Nơi đây, đá ong và sa thạch đỏ rực rỡ được chạm khắc tinh xảo, tạo nên tác phẩm nghệ thuật độc đáo.
Banteay Srei, tiếng Khmer nghĩa là “đền của người phụ nữ”, là một minh chứng cho vẻ đẹp nữ tính trong kiến trúc Angkor. Tên gọi đã ẩn dụ cho những hình tượng điêu khắc người thiếu nữ tinh tế trên vách đá và bờ tường. Vẻ đẹp huyền bí, ngàn năm bất biến của những tác phẩm điêu khắc này như biểu tượng cho người phụ nữ thời Angkor, đầy sức sống và kiêu hãnh.
2. Kinh nghiệm tham quan đền Banteay Srei
2.1 Thời điểm lý tưởng trong năm để đến đền Banteay Srei
Đền Banteay Srei đẹp nhất vào tầm sáng sớm hoặc chiều muộn. Ánh sáng lúc này nhuộm màu hồng rực rỡ, tô điểm thêm vẻ đẹp tinh xảo của đền, tạo nên khung cảnh thơ mộng, lý tưởng cho những bức ảnh tuyệt vời.
Banteay Srei đẹp nhất khi bình minh lên. Ánh nắng ban mai rọi vào ngôi đền cổ kính, tạo nên khung cảnh lung linh, khiến du khách thêm phần ấn tượng.
2.2 Hướng dẫn di chuyển đến đền Banteay Srei
Nằm cách trung tâm Siem Reap khoảng 30 km, đền Banteay Srei khá gần khu vực Angkor. Nếu bạn muốn khám phá ngôi đền này, Hải Âu Travel gợi ý bạn di chuyển bằng taxi hoặc tuk tuk để trải nghiệm văn hóa địa phương.
Nằm cách trung tâm thành phố khoảng 30 phút di chuyển, đền Banteay Srei ẩn mình trong khung cảnh thiên nhiên thơ mộng. Con đường dẫn đến đền đẹp như một bức tranh với hai bên là hàng cây xanh mát, xuyên qua khu đồi trước khi đến với ngôi đền cổ kính nằm sâu trong lòng rừng già.
Khám phá kiến trúc độc đáo của đền Banteay Srei
3.1 Kiến trúc của đền Banteay Srei có gì đặc biệt?
Kiến trúc đền Banteay Srei mang đậm dấu ấn văn hóa Bà La Môn Ấn Độ, được thiết kế theo bố cục ba lớp: vòng ngoài, vòng giữa qua cầu đá, cổng vào vòng giữ qua cầu thứ hai bắc qua hào nước và vòng trong. Nơi đây tập trung các đền thờ cùng hai tòa “thư viện”, hay còn được biết đến như hệ thống tháp Isvarapura.
Đền là minh chứng cho tài hoa bậc thầy của người thợ điêu khắc, với những phù điêu, hoa văn tinh xảo được chạm trổ trên đá ong và sa thạch, kết hợp với kỹ thuật pha màu khéo léo. Tất cả tạo nên một tổng thể kiến trúc nghệ thuật hoàn mỹ.
3.2 Hệ thống phù điêu, tượng hình tại Banteay Srei
Đến thăm đền Banteay Srei ngày nay, du khách sẽ bắt gặp những bức tượng người bảo vệ dẫn đường vào trung tâm. Đây là bản sao của các tượng cổ nguyên thủy, hiện được lưu giữ và trưng bày tại Viện bảo tàng quốc gia.
Hành lang điện sảnh được tô điểm bởi những phù điêu tinh xảo, lấy cảm hứng từ văn hóa Angkor, khắc họa hình ảnh Phật sư, sư tử và các vị thần linh. Từng chi tiết nhỏ nhất trên phù điêu đều được chạm khắc tỉ mỉ. Nằm giữa khu vực vòng trong là quần thể ba ngôi đền, được xây dựng theo kiến trúc điện thờ phía Nam. Điện thờ thần Shiva tọa lạc ở trung tâm, trong khi thần Vishnu được thờ ở phía Bắc.
Đền Banteay Sri không chỉ là nơi tôn thờ các vị thần Hindu giáo như Shiva, Vishnu, Naga, Rehu, Agni, mà còn là bảo tàng nghệ thuật điêu khắc, lưu giữ những hình ảnh sống động từ các sử thi, góp phần tái hiện lịch sử và văn hóa của người Khmer.
Trong sử thi Mahabharata, Krisna, hóa thân của thần Vishnu, xuống trần gian để tiêu diệt Kamsak, vị hoàng tử độc ác. Kamsak đã giết hại con quỷ nhận lời chúc tụng trường sinh của thần Indra, gieo rắc nỗi kinh hoàng lên nhân gian. Krisna, với sứ mệnh thiêng liêng, đã chiến đấu và đánh bại Kamsak, khôi phục lại trật tự và công lý cho thế giới.
Trước đền, bạn sẽ bắt gặp hình ảnh bò thần Nandi uy nghi, tượng thần Shiva với vũ điệu Ravanda uyển chuyển, hay thần Indra cưỡi voi phun nước thần dập lửa, cứu nhân loại khỏi cơn thịnh nộ của thần lửa Agni.
Banteay Srei nổi tiếng với những hoa văn, phù điêu tinh xảo được chạm khắc trên đá, thể hiện tài nghệ điêu luyện của người thợ. Những tác phẩm nghệ thuật độc đáo này là một trong những yếu tố thu hút du khách đến với ngôi đền cổ kính, biến nó thành điểm đến hấp dẫn khi du lịch Campuchia.
Banteay Srei, ẩn mình giữa rừng già, mê hoặc du khách bởi những tác phẩm điêu khắc tinh xảo trên đá ong và đá sa thạch đỏ. Kiến trúc độc đáo và những phù điêu tuyệt đẹp của ngôi đền như đưa bạn trở về thời kỳ hoàng kim của Angkor, hé lộ những nét văn hóa độc đáo của Campuchia.
Nguồn: Tổng hợp