Bà ẩn Ä‘á»n Bayon: Khám phá di sản kiến trúc Ä‘á»™c đáo ở Campuchia
Äá»n Bayon tại Campuchia nổi tiếng vá»›i kiến trúc Ä‘á»™c đáo và bà ẩn, thu hút du khách khám phá má»—i năm. Hãy cùng tìm hiểu những câu chuyện ly kỳ đằng sau ngôi Ä‘á»n linh thiêng nà y.
Äá»n Bayon: Tâm linh Campuchia
1.1 Äôi nét vá» ngôi Ä‘á»n Bayon nổi tiếng
Campuchia, vá»›i ná»n văn hóa lâu Ä‘á»i và phong phú, tá»± hà o sở hữu những công trình kiến trúc Ä‘á»™c đáo và ấn tượng. Nổi báºt trong số đó là đá»n Bayon, thu hút hà ng triệu du khách má»—i năm bởi vẻ đẹp tráng lệ và bà ẩn.
Äá»n Bayon, tá»a lạc tại trung tâm quần thể Angkor Thom, là minh chứng cho sá»± kết hợp Ä‘á»™c đáo giữa giá trị lịch sá», văn hóa, nghệ thuáºt và tâm linh. Nằm cách cổng thà nh khoảng 1,5 km, ngôi Ä‘á»n núi hùng vÄ© nà y là điểm đến thu hút du khách bởi kiến trúc Ä‘á»™c đáo và ý nghÄ©a sâu sắc đối vá»›i ngÆ°á»i dân địa phÆ°Æ¡ng.
1.2 à nghÄ©a của Ä‘á»n Bayon đối vá»›i ngÆ°á»i dân địa phÆ°Æ¡ng
Äá»n Bayon không chỉ là má»™t công trình kiến trúc Ä‘á»™c đáo, mà còn là biểu tượng của niá»m tin và tình yêu quê hÆ°Æ¡ng của ngÆ°á»i dân Campuchia. Những khuôn mặt trên tháp Ä‘á»n, theo niá»m tin của há», là các vị thần hoặc vua Jayavarman VII – ngÆ°á»i mang lại hòa bình và thịnh vượng cho đất nÆ°á»›c.
Äá»n Bayon là minh chứng cho sá»± giao hòa Ä‘á»™c đáo giữa thiên nhiên, con ngÆ°á»i, Pháºt giáo và Ấn Äá»™ giáo, má»™t biểu tượng văn hóa được ngÆ°á»i dân Campuchia trân trá»ng, bảo vệ và xem nhÆ° má»™t phần bản sắc dân tá»™c.
HÆ°á»›ng dẫn Ä‘i Ä‘á»n Bayon từ Việt Nam
Äể Ä‘i đến Ä‘á»n Bayon từ Việt Nam, Hải Âu Travel gợi ý bạn hai cách:
Du lịch Campuchia bằng máy bay rất thuáºn tiện. Từ các thà nh phố lá»›n ở Việt Nam, bạn có thể bay đến Siem Reap, vá»›i thá»i gian bay khoảng 1-2,5 tiếng. Các hãng hà ng không phổ biến là Vietnam Airlines, Vietjet Air, Bamboo Airways, Cambodia Angkor Air và Lanmei Airlines. Sau khi hạ cánh tại sân bay quốc tế Siem Reap, bạn có thể dá»… dà ng thuê xe máy, xe đạp hoặc tuk-tuk để di chuyển đến Ä‘á»n Bayon cách đó khoảng 12km.
Bạn có thể di chuyển từ Thà nh phố Hồ Chà Minh, Cần ThÆ¡ hoặc Hà Tiên đến Phnom Penh (Campuchia) bằng xe khách. Chuyến Ä‘i mất khoảng 6-8 tiếng tùy Ä‘iểm xuất phát và tình hình giao thông. Má»™t số hãng xe nổi tiếng bạn có thể lá»±a chá»n là Kumho Samco, Sapaco Tourist, Mekong Express, Giant Ibis và Virak Buntham. Từ Phnom Penh, bạn có thể tiếp tục đến Siem Reap (khoảng 320km) bằng xe khách, xe lá»a hoặc máy bay. Chuyến Ä‘i tiếp theo sẽ mất khoảng 5-7 tiếng tùy phÆ°Æ¡ng tiện.
Bà máºt ngôi Ä‘á»n linh thiêng hé lá»™.
3.1 Các giai Ä‘oạn xây dá»±ng Ä‘á»n Bayon
Theo Hải Âu Travel, Ä‘á»n Bayon, được vua Jayavarman VII khởi công xây dá»±ng và o cuối thế ká»· 12 và đầu thế ká»· 13, không phải là má»™t công trình hoà n chỉnh từ đầu. Ngôi Ä‘á»n là kết quả của nhiá»u lần sá»a chữa, thay đổi và mở rá»™ng qua các triá»u đại. Các nhà nghiên cứu chia quá trình xây dá»±ng Ä‘á»n Bayon thà nh ba giai Ä‘oạn chÃnh:
Giai Ä‘oạn đầu tiên (khoảng 1180-1190) của Ä‘á»n Bayon chủ yếu táºp trung và o việc xây dá»±ng má»™t tháp trung tâm và các tháp nhá» xung quanh, được trang trà đơn giản vá»›i chạm khắc khuôn mặt thần Lokesvara. Ngoà i ra, Ä‘á»n còn có các bức tÆ°á»ng chạm nổi miêu tả cuá»™c sống, chiến tranh và cảnh quan của Campuchia thá»i kỳ đó.
Giai Ä‘oạn II (khoảng 1190-1230) chứng kiến sá»± mở rá»™ng quy mô của Äá»n Bayon, vá»›i nhiá»u tháp má»›i được xây dá»±ng, nâng tổng số khuôn mặt lên gần 200. Äồng thá»i, những bức tÆ°á»ng chạm nổi mô tả các lá»… há»™i, nghi thức và hoạt Ä‘á»™ng tôn giáo của Campuchia thá»i bấy giỠđược bổ sung thêm, góp phần là m phong phú thêm kiến trúc của Ä‘á»n.
Giai Ä‘oạn III (khoảng 1230-1431) chứng kiến sá»± biến Ä‘á»™ng mạnh mẽ của Ä‘á»n Bayon. Cuá»™c chiến tranh tôn giáo giữa Pháºt giáo và Ấn Äá»™ giáo dẫn đến việc phá hủy và thay đổi kiến trúc Ä‘á»n, nhiá»u tháp và khuôn mặt bị phá bá» hoặc che khuất. Sau khi Campuchia sụp đổ và o năm 1431, Ä‘á»n Bayon rÆ¡i và o quên lãng.
3.2 Chiêm ngưỡng kiến trúc độc đáo của điểm đến nà y
Äá»n Bayon nổi báºt vá»›i kiến trúc Ä‘á»™c đáo, khác biệt vá»›i các ngôi Ä‘á»n khác ở Campuchia. Những khuôn mặt khổng lồ được chạm khắc trên các tháp tạo nên vẻ uy nghi, bà ẩn. Các khuôn mặt vá»›i nét mặt Ä‘á»u đặn, mắt nhắm nhè, mÅ©i cao, miệng mỉm cÆ°á»i, tóc búi và đeo khuyên tai mang đến má»™t cảm giác kỳ bÃ, thu hút du khách.
Äá»n Bayon mang kiến trúc Ä‘a tầng Ä‘á»™c đáo, gồm ba tầng tượng trÆ°ng cho ba cấp Ä‘á»™ của thế giá»›i: tầng dÆ°á»›i (narakaloka), tầng trung (rupaloka) và tầng trên (arupaloka). Tầng dÆ°á»›i, rá»™ng nhất, hình vuông, được bao quanh bởi bức tÆ°á»ng chạm nổi miêu tả cảnh quan, Ä‘á»i sống và chiến tranh Campuchia thá»i xÆ°a.
Nằm giữa là tầng hình chữ nháºt, được bao quanh bởi bức tÆ°á»ng chạm nổi miêu tả lá»… há»™i, nghi thức và hoạt Ä‘á»™ng tôn giáo của Campuchia. Tầng trên, nhá» nhất và hình tròn, là nÆ¡i đặt các tháp vá»›i những khuôn mặt khổng lồ, tượng trÆ°ng cho sá»± quan sát và bảo vệ của thần linh đối vá»›i muôn loà i.
3.3 Äá»n được trang trà hoa văn chạm khắc tỉ mỉ, chi tiết
Äá»n Bayon không chỉ thu hút bởi kiến trúc Ä‘á»™c đáo mà còn bởi hoa văn chạm khắc tinh xảo và sống Ä‘á»™ng. Các bức tÆ°á»ng chạm nổi của Ä‘á»n Bayon, vá»›i tổng chiá»u dà i khoảng 1,2km, là những tác phẩm nghệ thuáºt Ä‘á»™c đáo, phản ánh sinh Ä‘á»™ng lịch sá», văn hóa và tôn giáo của Campuchia thá»i bấy giá». Những bức tÆ°á»ng nà y được chia thà nh hai loại, má»—i loại Ä‘á»u mang má»™t vẻ đẹp riêng biệt.
Bức tÆ°á»ng bao quanh tầng dÆ°á»›i của Ä‘á»n Bayon cao khoảng 2,5m, được chia thà nh 11 Ä‘oạn, má»—i Ä‘oạn khắc há»a má»™t chủ Ä‘á» khác nhau. Những bức tÆ°á»ng nà y là minh chứng cho sá»± Ä‘a dạng và phong phú của Ä‘á»i sống Campuchia thá»i bấy giá», đồng thá»i thể hiện sá»± can đảm và sáng tạo của ngÆ°á»i dân trong việc vượt qua thá» thách và khó khăn.
Bức tÆ°á»ng trong của Ä‘á»n Bayon, bao quanh tầng giữa, cao khoảng 3m và được chia thà nh 12 Ä‘oạn, má»—i Ä‘oạn mang má»™t chủ Ä‘á» khác nhau, thể hiện niá»m vui và hạnh phúc của ngÆ°á»i dân Campuchia thá»i bấy giá». Những hình ảnh nà y là minh chứng cho sá»± tôn kÃnh và tÃn nhiệm sâu sắc mà ngÆ°á»i dân dà nh cho vua Jayavarman VII.
4. Kết
Äá»n Bayon tại Campuchia là má»™t Ä‘iểm đến ấn tượng, minh chứng cho tà i năng kiến trúc và nghệ thuáºt của ngÆ°á»i Khmer. Nét Ä‘á»™c đáo của Ä‘á»n vá»›i hà ng trăm khuôn mặt tạc trên đá sẽ khiến bạn say mê. Bayon là nÆ¡i bạn có thể chiêm ngưỡng sá»± uy nghi của kiến trúc cổ và cảm nháºn sá»± linh thiêng của thần linh. Äến đây, bạn sẽ có má»™t trải nghiệm văn hóa Ä‘á»™c đáo và đầy ấn tượng.
Nguồn: Tổng hợp