
Khám phá Đông Bắc: Lễ hội truyền thống Hà Giang – Nét đẹp văn hóa độc đáo
Lễ hội truyền thống ở Hà Giang phản ánh văn hóa độc đáo của các dân tộc, từ Lễ hội lồng tồng của người Tày đến Lễ hội cấp sắc của người Dao, mỗi lễ hội đều mang nét riêng, thể hiện bản sắc văn hóa vùng cao.
1. Lễ hội Gầu Tào của người Mông
Lễ hội Gầu Tào, một lễ hội truyền thống của Hà Giang, diễn ra vào mùa xuân trên Cao nguyên đá Đồng Văn, mang đến cho du khách những trải nghiệm độc đáo. Du khách sẽ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp rực rỡ của thiên nhiên với những bông hoa đua nở, hòa mình vào nét đẹp văn hóa đặc trưng của đồng bào dân tộc thiểu số và tham gia lễ hội Gầu Tào đầy màu sắc của người Mông.
Lễ hội Gầu Tào, hay còn gọi là hội chợ đồi hay hội chợ núi mùa xuân, là một nét văn hóa đặc sắc của người Mông tại Hà Giang. Đây là lễ hội truyền thống thể hiện ước vọng về một cuộc sống ấm no, con đàn cháu đống của người dân nơi đây. Truyền thuyết kể lại rằng, những cặp vợ chồng hiếm muộn sẽ cầu xin thần linh ban cho con trai, và hứa sẽ tổ chức lễ hội Gầu Tào cho dân làng vui chơi khi nguyện vọng được thành hiện thực.
Lễ hội Gầu Tào, lễ hội truyền thống của Hà Giang, sẽ diễn ra từ mùng 3 Tết, kéo dài 1 đến 3 ngày trên các khu núi đồi bằng phẳng, thuận tiện đi lại. Ngày khai mạc, gia chủ chuẩn bị lễ vật cúng tế, thầy cúng chủ lễ. Sau nghi thức cảm tạ trời đất, thầy cúng và khách tham dự cùng cầu chúc cho gia chủ và làng yên ổn thịnh vượng.
Lễ hội khai hội sẽ bắt đầu bằng điệu múa khèn độc đáo, một nét văn hóa đặc trưng của Hà Giang. Khèn, nhạc cụ dân tộc độc đáo với hình dáng như chiếc bè, sẽ ngân lên những giai điệu truyền thống. Tiếp nối là cảnh hát hội do ông chủ hội – người uy tín cao tuổi nhất làng – và các bậc cao niên khác dẫn dắt. Tiếng hát vang vọng, tạo nên không khí rộn ràng, náo nhiệt cho lễ hội.
Kết thúc phần lễ trang trọng, không khí lễ hội rộn ràng tràn ngập khắp nơi. Các khu vực thi đấu sôi động với những trò chơi dân gian truyền thống như bắn nỏ, quay cù, ném quả pao, hát gầu plềnh,… thu hút đông đảo người dân tham gia. Tiếng cười nói rộn ràng hòa quyện với âm nhạc, tạo nên một không khí vui tươi, náo nhiệt. Sau khi lễ hội kết thúc, thầy cúng và gia chủ tiến hành nghi lễ hạ cây nêu. Thân cây nêu được sử dụng làm dát giường, chùm giấy hình nhân được treo trong buồng, bầu rượu được đổ ra bốn hướng… Theo phong tục, người Mông sẽ tiếp tục du xuân, vui chơi đến hết rằm tháng giêng mới quay lại công việc đồng áng.

Lễ hội Gầu Tào Mông (Hà Giang)
Lễ Cấp Sắc, một nét văn hóa đặc sắc của người Dao ở Hà Giang, là lễ hội truyền thống mang ý nghĩa thiêng liêng, thể hiện sự tôn kính tổ tiên và cầu mong một năm mới bình an, sung túc.
Lễ hội truyền thống Hà Giang mang đến nhiều sắc màu văn hóa đặc sắc. Nếu Lễ hội Lồng Tồng của người Tày và Gầu Tào của người Mông nổi tiếng với phần hội náo nhiệt, thì Lễ cấp sắc của người Dao lại tập trung vào các nghi lễ trang trọng. Dù không chú trọng phần hội, Lễ cấp sắc vẫn là một nét văn hóa độc đáo, góp phần tạo nên sự đa dạng và phong phú của lễ hội Hà Giang.
Lễ Cấp Sắc của người Dao là một nghi lễ trọng đại, bao gồm nhiều phần nghi lễ mang ý nghĩa sâu sắc như lễ hội đèn, lễ cây giữ đèn, lễ hạ đèn, lễ giao binh mã, lễ trình diện Ngọc Hoàng, lễ cấp sắc, lễ tạ ơn ma tổ tiên và thần thánh. Xen kẽ trong các nghi lễ này là những điệu múa nghi lễ cổ truyền, thể hiện bản sắc văn hóa độc đáo của người Dao.
Người Dao quan niệm Lễ Cấp Sắc như một cột mốc trưởng thành. Người đàn ông dù tuổi cao nhưng chưa được cấp sắc sẽ không được coi là người trưởng thành, không được tham gia vào các hoạt động của dòng họ, bản làng. Lễ Cấp Sắc là minh chứng cho việc họ đã trưởng thành, được công nhận là người đàn ông trong cộng đồng.
Lễ hội Cấp Sắc, một truyền thống lâu đời của người Dao ở Hà Giang, được tổ chức theo nhiều cách thức khác nhau tùy vùng, nhưng đều mang ý nghĩa và nội dung tương đồng. Văn bản cấp sắc, được trao truyền qua nhiều thế hệ, chứa đựng những lời răn dạy hướng con người đến cái thiện, lên án những hành vi xấu xa. Truyền thống tôn sư trọng đạo, lòng trung thành, hiếu thảo, vị tha, … được thể hiện rõ nét trong lời thề, dưới sự chứng giám của thần linh, đất trời, tổ tiên và cộng đồng. Lễ hội Cấp Sắc không chỉ là một nghi thức truyền thống, mà còn là một bài học giáo dục sâu sắc, góp phần giữ gìn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của người Dao.
Lễ Cấp Sắc không chỉ là dịp khẳng định niềm tự hào dân tộc, mà còn là thời khắc để người Dao gặp gỡ, trao đổi về cội nguồn và truyền thống văn hóa. Lễ hội cũng là cơ hội cho các chàng trai, cô gái trong vùng giao lưu, nhảy múa, ca hát, vun đắp tình cảm.

Lễ hội Cấp Sắc: Di sản văn hóa Hà Giang.
Lễ hội Nhảy Lửa độc đáo của người Pà Thẻn – Hà Giang
Lễ hội Nhảy Lửa của người Pà Thẻn là nét văn hóa đặc sắc của Hà Giang. Diễn ra sau Tết Nguyên đán, lễ hội là điểm nhấn trong chuỗi lễ, tết truyền thống của người Pà Thẻn, thu hút du khách bởi sự độc đáo và hấp dẫn.
Lễ hội Nhảy Lửa ẩn chứa sự thần bí với hình ảnh người thanh niên được thần linh mách bảo, đi trên than nóng hay thực hiện những hành động kỳ bí mà không bị tổn thương. Bên cạnh yếu tố tâm linh, lễ hội còn là dịp để cộng đồng người Pà Thẻn gặp gỡ, gắn kết, tạo nên không khí vui tươi, náo nhiệt.

Lễ hội Nhảy Lửa Pà Thẻn độc đáo
1.3 Lễ hội Lồng Tồng
Lễ hội truyền thống của Hà Giang diễn ra vào tháng giêng, khi đất trời khoác áo mới, cây cối đâm chồi nảy lộc. Người Tày, Nùng cầu mong một năm mới mưa thuận gió hòa, buôn bán thuận lợi, mùa màng bội thu, cuộc sống ấm no.
Lễ hội Lồng Tồng, một phong tục cổ xưa của đồng bào dân tộc thiểu số, mang ý nghĩa như lễ xuống đồng. Diễn ra sau Tết Nguyên đán, từ mùng 4 đến 10 tháng Giêng, lễ hội khởi đầu bằng nghi thức cày ruộng. Một người đàn ông giỏi cày, thay mặt bản làng, vạch những đường cày đầu tiên, mở đầu cho mùa vụ mới.
Lễ hội không chỉ là dịp để người dân bản làng tưởng nhớ tổ tiên, cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu mà còn là dịp để họ thể hiện nét văn hóa đặc sắc của mình. Ngoài nghi thức lễ cúng trang nghiêm của các thầy cúng, lễ hội còn mang đến những tiết mục văn nghệ đặc sắc như hát then, hát cọi truyền thống, được các cặp đôi trai gái tập dượt kĩ lưỡng. Bên cạnh đó, những trò chơi dân gian hấp dẫn như thi cày ruộng, kéo co, ném còn,… cũng thu hút đông đảo du khách đến tham quan trải nghiệm, tạo nên một không khí vui tươi, náo nhiệt.

Lễ hội Lồng Tồng: Mùa màng bội thu.
Lễ hội truyền thống Chợ tình Khâu Vai, Hà Giang – nơi tình yêu bất tử được lưu giữ.
Chợ tình Khâu Vai – nét văn hóa độc đáo của Hà Giang, có lịch sử hơn 100 năm, là phiên chợ tình nổi tiếng và lâu đời nhất tỉnh. Diễn ra duy nhất một lần mỗi năm tại huyện Mèo Vạc, cách thành phố Hà Giang khoảng 200km, Chợ tình Khâu Vai là điểm hẹn của những tâm hồn yêu thương, giữ gìn nét đẹp truyền thống của vùng đất cao nguyên.
Ngày 27/3 âm lịch, phiên chợ tình Khâu Vai lại rộn ràng. Nét đẹp truyền thống được tôn vinh khi các cô gái diện những bộ trang phục lộng lẫy, các chàng trai cũng bảnh bao trong những bộ đồ tươm tất, cùng nhau hòa mình vào không khí rạo rực của lễ hội.
Chợ tình Khâu Vai là minh chứng cho những tình yêu trong sáng, góp phần định hình chuẩn mực đạo đức xã hội và vun đắp những giá trị cộng đồng tốt đẹp. Nơi đây là sân chơi giao lưu, gặp gỡ của người dân huyện Mèo Vạc, đồng thời cũng là lễ hội truyền thống thu hút đông đảo du khách đến với Hà Giang.

Phiên chợ tình Khâu Vai – Lễ hội truyền thống Hà Giang (VOV)
Hải Âu Travel đã giới thiệu 5 lễ hội truyền thống độc đáo của Hà Giang, thể hiện văn hóa đa dạng của các dân tộc vùng cao. Mặc dù không hoành tráng như lễ hội của người Kinh, nhưng những lễ hội này mang đậm nét riêng, độc đáo và hấp dẫn. Hy vọng những thông tin này hữu ích cho chuyến du lịch của bạn. Chúc bạn có chuyến đi vui vẻ và đừng quên chia sẻ khoảnh khắc đáng nhớ với Hải Âu Travel!
Nguồn: Tổng Hợp