Rượu cần: Nét văn hóa độc đáo, trải nghiệm khó quên của đồng bào dân tộc thiểu số
Rượu cần là nét văn hóa độc đáo của người S’tiêng, Bình Phước, được xem là thức quà quý gắn liền với đời sống, mang đến trải nghiệm ẩm thực khó quên cho du khách.
1. Giới thiệu đôi nét về Rượu cần
Rượu cần là đặc sản Bình Phước mà bạn không thể bỏ qua. Đối với người S’tiêng, đây không chỉ là thức uống độc đáo mà còn là báu vật được lưu giữ qua nhiều thế hệ. Không giống cơm lam hay các món ăn khác, rượu cần chỉ xuất hiện trên bàn tiệc vào dịp lễ hoặc để tiếp khách quý. Rượu cần là minh chứng cho văn hóa ẩm thực tinh thần đặc trưng của đồng bào S’tiêng.
Rượu cần, sản phẩm của sự khéo léo và công phu, là thức uống không thể thiếu trong các dịp lễ trọng đại của người S’tiêng. Tại Bình Phước, rượu cần được chia thành hai loại: đắng và ngọt, mang đến những trải nghiệm hương vị khác biệt. Hãy lựa chọn loại rượu phù hợp với khẩu vị của bạn để thưởng thức trọn vẹn nét đẹp văn hóa độc đáo này.
Rượu cần là thức uống quý giá, được người Stiêng gìn giữ qua nhiều thế hệ.
2. Rượu cần có gì đặc sắc?
Nghệ thuật chế biến rượu đòi hỏi sự tỉ mỉ và công phu bậc thầy.
Kỹ thuật chế biến Rượu cần của người S’tiêng, với những bí quyết cầu kỳ, công phu, đã được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia. Mỗi gia đình S’tiêng đều có công thức riêng, góp phần tạo nên sự đa dạng và phong phú cho hương vị rượu cần truyền thống. Dù được biến tấu theo thời gian, Rượu cần vẫn giữ trọn vẹn nét đặc trưng, mang hương vị độc đáo và tinh túy của văn hóa bản địa.
Để tạo ra rượu cần ngon, người S’tiêng phải kết hợp nhiều nguyên liệu và kỹ thuật chế biến độc đáo. Từ năm 2019, kỹ thuật này đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể, phản ánh đời sống tinh thần phong phú của cộng đồng S’tiêng. Rượu cần không chỉ là thức uống mà còn là biểu tượng văn hóa, góp phần kết nối các thế hệ và giữ gìn bản sắc dân tộc.
Rượu cần ngon cần nhiều nguyên liệu, được chế biến cẩn thận để đạt chất lượng tối ưu.
Kỹ thuật chế biến Rượu cần của người Stiêng đã được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia.
Cách chế biến rượu cần đắng: độc đáo và truyền thống
Để tạo nên men rượu đắng độc đáo, người S’tiêng sử dụng vỏ cây hơmuônl. Sau khi phơi khô, họ giã nhuyễn vỏ cây, kết hợp với các loại cây cỏ có tính lành, vị đắng vừa phải. Gạo được giã thành bột, trộn đều với hỗn hợp vỏ cây theo tỷ lệ truyền thống. Sau khi tất cả quyện hòa, người ta đổ nước vào, trộn đều và vo thành những viên men bằng nửa nắm tay. Cuối cùng, viên men được xếp vào nia phủ lá chuối, đặt nơi kín gió từ 2 đến 3 ngày.
Để tạo nên Rượu cần đắng, người S’tiêng sử dụng những kỹ thuật truyền thống độc đáo. Nấm men được ủ kỹ càng, chờ đến khi phủ lớp phấn trắng và tỏa hương thơm nhẹ mới đem đi đốt. Cỏ tranh khô sau đó được treo lên dàn bếp, phơi nắng trong vòng một tháng. Lá câu prareng giã nát được trộn đều với một ký gạo, nấu thành cơm trong ống nứa. Cơm chín được giã nhuyễn, sau đó rải đều bột men lên bề mặt. Cơm rượu được cho vào ché, nén chặt và bịt kín. Quá trình ủ kéo dài từ 3 tuần đến 2 tháng tùy kích thước của ché. Rượu cần càng ủ lâu càng ngon, mang hương vị độc đáo với vị đắng đầu lưỡi và hậu vị ngọt ngào.
Rượu ngon hơn khi ủ lâu (3 tuần – 2 tháng), tùy kích cỡ ché.
Rượu cần, ngọt ngào và quyến rũ, là thức uống khiến nhiều người say đắm.
Rượu cần ngọt sử dụng vỏ cây krai-đăng, lá ler hoặc cả hai để tạo men, khác với Rượu cần đắng. Cách làm tương tự, nhưng lá ler tạo vị ngọt, vỏ cây krai-đăng tạo hương thơm đặc trưng. Kết hợp cả hai mang đến sự hoàn hảo về hương, sắc, vị. Ở một số nơi tại Bình Phước, người ta còn sử dụng lá nhanh, lá côn, lá ớt rừng hoặc lá sấu để nấu Rượu cần ngọt.
Rượu cần, dù ngọt hay đắng, đều trải qua quá trình ủ và chế biến tương tự, với thời gian khoảng 3 tuần. Rượu cần ngọt càng ủ lâu càng ngon. Tuy nhiên, người ta không dùng trấu để làm cơm rượu vì nó đẩy nhanh quá trình lên men, khiến rượu có màu đục, vị gắt, dễ gây ngứa cổ, ho khan. Hãy tận hưởng hương vị đặc trưng của Rượu cần cùng bạn bè, nhâm nhi Hạt điều rang muối, để chuyến đi thêm trọn vẹn.
Rượu cần ngọt, trái ngược với rượu cần đắng, sử dụng vỏ cây krai-đăng, lá ler hoặc cả hai làm men. (Ảnh: TTXVN)
Rượu cần là thức quà quý giá của người S’tiêng, được dùng để mời khách hoặc thưởng thức trong các dịp lễ hội trọng đại. Qua nhiều công đoạn chế biến, rượu cần sở hữu hương vị độc đáo, khiến bạn say mê và muốn thưởng thức thêm lần nữa khi ghé thăm Bình Phước. Vào dịp lễ, Tết, rượu cần là thức uống không thể thiếu trên bàn tiệc, góp phần tạo nên không khí vui tươi, ấm cúng. Nếu bạn đang lên kế hoạch cho chuyến du lịch Bình Phước, đừng bỏ qua cơ hội thưởng thức đặc sản rượu cần độc đáo này.
Nguồn: Tổng hợp
