Lễ Thượng Tiêu: Lễ hội độc đáo của Hoàng cung trong ngày Tết

Lễ thượng Tiêu, nghi lễ dựng nêu ngày tết trong Hoàng cung, đã được phục dựng lại tại Huế, cho du khách trải nghiệm không khí lễ hội cung đình độc đáo. Cùng Hải Âu Travel khám phá nét đặc sắc của lễ hội này!

1. Lịch sử lễ thượng Tiêu

1.1 Lễ thượng Tiêu được tổ chức ở đâu?

Lễ thượng Tiêu, một nét đẹp truyền thống của Huế, bắt nguồn từ thời nhà Nguyễn, diễn ra tại Cố đô Huế, ngày nay là Hoàng cung. Vào ngày 23 tháng 12 Âm lịch hàng năm, lễ hội mang không khí đón Tết cổ truyền, với sắc màu rực rỡ của văn hóa Việt xưa. Lễ hội được tổ chức từ điện Thái Hòa đến Thế Tổ Miếu, nơi thờ các vị vua triều Nguyễn.

Lễ Thượng Tiêu: Nét văn hóa nhà Nguyễn.

Ý nghĩa của lễ Thượng Tiêu trong thời Nguyễn

Tục dựng nêu ngày Tết là nét văn hóa đặc trưng của nhiều quốc gia châu Á, trong đó có Việt Nam. Từ thời xa xưa, cây nêu đã trở thành biểu tượng không thể thiếu trong dịp Tết, thể hiện nét văn hóa Á Đông được gìn giữ cho đến ngày nay.

Lễ thượng Tiêu – nét văn hóa cung đình mỗi dịp Tết.

Cây nêu dựng trong hoàng cung, treo ấn, tín, văn phòng tư bảo, biểu trưng cho việc đóng cửa kinh thành nghỉ Tết. Ngày 23 tháng Chạp, ngày cúng ông Táo, cũng là lúc cây nêu được dựng lên, báo hiệu Tết đã đến. Theo quan niệm dân gian, cây nêu xua đuổi tà ma, xui rủi, mang đến may mắn, an lành cho năm mới.

Lễ thượng Tiêu, với cây nêu được dựng từ ngày 23 tháng Chạp, là dấu hiệu báo hiệu thời gian nghỉ Tết đã đến. Mùng 7 tháng Giêng, cây nêu được gỡ xuống, đánh dấu kết thúc kỳ nghỉ, báo hiệu mọi người trở lại công việc. Tục lệ này đã tồn tại suốt chiều dài lịch sử nhà Nguyễn, trở thành nét văn hóa đặc trưng của dịp Tết cổ truyền.

Sân điện Thái Hòa

2. Lễ thượng Tiêu được tái hiện

Chuẩn bị tái hiện lễ Thượng Tiêu:

2.1. Các bước chuẩn bị:

• Xây dựng kịch bản chi tiết.
• Chuẩn bị trang phục, đạo cụ.
• Tìm kiếm, liên hệ diễn viên.
• Chuẩn bị âm thanh, ánh sáng.
• Xây dựng bối cảnh phù hợp.
• Luyện tập kỹ lưỡng.

Huế, với Hoàng thành và Đại nội uy nghi, là điểm đến du lịch hấp dẫn. Nơi đây sở hữu nền tảng văn hóa vững chắc với các di tích lịch sử và lễ hội truyền thống độc đáo. Nhằm bảo tồn bản sắc và thu hút du khách, Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế đã nỗ lực phục dựng những lễ hội truyền thống, góp phần đưa Huế trở thành điểm du lịch thu hút du khách trong và ngoài nước.

Lễ thượng Tiêu được phục dựng, khẳng định nét văn hóa Huế.

Lễ Thượng Tiêu, diễn ra vào dịp Tết Nguyên đán, thu hút đông đảo du khách về Huế. Không chỉ tham quan thành phố, du khách còn mong muốn được trải nghiệm những lễ hội truyền thống của Hoàng cung, giúp họ hiểu rõ hơn về không khí đón Tết xưa của hoàng gia.

Lễ hội được chuẩn bị chu đáo, công phu.

Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế đảm nhiệm toàn bộ công tác chuẩn bị cho lễ hội, mang đến một chương trình tái hiện nghi thức cung đình truyền thống sống động. Từ nghi lễ được nghiên cứu kỹ lưỡng dựa trên sách sử ghi lại tục lệ Tết của các triều đại nhà Nguyễn, trang phục cho đến nghi thức đều được thực hiện nghiêm trang, tạo nên không khí vui tươi và rộn ràng của mùa xuân.

Cây nêu treo ấn, tín, văn phòng tư bảo.

2.2 Các bước thực hiện lễ thượng Tiêu

Lễ hội khởi đầu từ cửa Hiển Nhơn với nghi thức rước trang trọng. 10 chàng trai tráng kiện, diện trang phục lính thời Nguyễn chỉnh tề, khởi hành trong tiếng nhạc du dương tiến vào Hoàng cung. Đến Triệu Tổ Miếu, cửa chính của khu vực Thế Miếu, đoàn rước dừng lại dựng nêu, đánh dấu sự kiện trọng đại.

Đàn tế lễ trước khi dựng cây nêu

Cây nêu được dựng từ những cây tre già, cao vút 15 mét. Nghi lễ thượng tiêu được tiến hành tại 3 địa điểm, với các bước cử hành trang trọng. Sau nghi thức nghinh thần và khánh hạ trong âm nhạc cung đình, 10 người lính mới bắt đầu dựng nêu.

3. Ý nghĩa của lễ thượng Tiêu

Lễ thượng Tiêu dựng nêu ngày Tết tại Hoàng cung không chỉ là hoạt động truyền thống quen thuộc mà còn mang ý nghĩa to lớn, góp phần tạo nên không khí vui tươi, rộn ràng của Tết Nguyên đán, mở đầu một năm mới may mắn trên mảnh đất ngàn năm văn hiến.

Cây nêu sừng sững.

Lễ Thượng Tiêu được phục dựng tại Đại nội Huế với nét đặc biệt là sự kết hợp hài hòa giữa đại nhạc, tiểu nhạc và nghi thức trang trọng. Du khách tham gia lễ hội không chỉ được chiêm ngưỡng nét đẹp truyền thống mà còn có cơ hội mở mang hiểu biết về văn hóa nước nhà. Hàng năm, lễ hội được tổ chức vào ngày 23 Âm lịch, góp phần phát triển du lịch và mang văn hóa cổ truyền đến gần hơn với du khách.

Lễ Thượng Tiêu, một phần hồn của xứ Huế mộng mơ, ngày nay đã được phục dựng, góp phần giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa phi vật thể, khẳng định bản sắc truyền thống của mảnh đất Cố đô.

Du khách say sưa với lễ thượng Tiêu phục dựng ở Huế.

Sau lễ Thượng Tiêu, Đại nội Huế lại rộn ràng với những lễ hội đặc trưng của ngày tết cung đình. Không khí lễ hội tại đây mang một nét đẹp riêng biệt, khác hẳn với không khí tết cổ truyền quen thuộc. Nếu có dịp ghé Huế trước Tết Nguyên đán, hãy dành thời gian tham quan Hoàng thành, chiêm ngưỡng lễ Thượng Tiêu và các phong tục truyền thống được phục dựng. Hải Âu Travel chúc bạn có chuyến du lịch Huế thật trọn vẹn và đầy ắp những trải nghiệm tuyệt vời!

Nguồn: Tổng hợp